Ψηφίδες για την ελληνική γλώσσα

Σε αυτό το υπερρεαλιστικής σύλληψης ποίημα από την πρώτη ποιητική συλλογή του Νίκου Εγγονόπουλου Μην ομιλείτε εις τον οδηγό (1938) το αίσθημα της ερωτικής απώλειας και της διάψευσης συνδέεται με τον μύθο της Πολυξένης. Η Πολυξένη είναι η νεότερη από τις κόρες του Πρίαμου και της Εκάβης. Δεν αναφέρεται στην Ιλιάδα αλλά στα μεταγενέστερα έπη, και σε σχέση πάντα με τον Αχιλλέα. Λεγόταν ότι Αχιλλέας και Πολυξένη συναντήθηκαν στην πηγή όπου ο αδελφός της Πολυξένης Τρωίλος πήγε να ποτίσει τα άλογά του και η κόρη να πάρει νερό. Εκεί, ο Αχιλλέας καταδίωξε και σκότωσε τον νέο και ερωτεύτηκε το κορίτσι, το οποίο όμως κατάφερε να ξεφύγει. Πιο παλιοί είναι οι σχετικοί με τον θάνατο της Πολυξένης μύθοι. Στα Κύπρια έπη παραδίδεται ότι η Πολυξένη τραυματίστηκε από τον Διομήδη και τον Οδυσσέα κατά την άλωση της Τροίας, υπέκυψε στα τραύματά της και την έθαψε ο Νεοπτόλεμος. Αργότερα, πλάστηκε η ιστορία ότι θυσιάστηκε πάνω στον τάφο του Αχιλλέα από τον Νεοπτόλεμο ή από άλλους αρχηγούς, τον Δημοφώντα και τον Ακάμαντα, γιους του Θησέα (Ιλίου Πέρσις), με την παρακίνηση του Οδυσσέα. Οι Αχαιοί τη θυσίασαν για να καταστεί ευκολότερο το ταξίδι της επιστροφής των Αχαιών, όπως ακριβώς η θυσία της Ιφιγένειας είχε εξασφαλίσει τους ευνοϊκούς ανέμους για το ταξίδι της αναχώρησης από την Ελλάδα προς την Τροία. Σύμφωνα με μια άλλη εκδοχή, το είχε ζητήσει το φάντασμα του Αχιλλέα, που είχε εμφανιστεί σε όνειρο στον γιο του και του ζητούσε την προσφορά της κόρης σαν μερίδιο από τα λάφυρα του πολέμου που δικαιούνταν. Στην τραγωδία Εκάβη ο Ευριπίδης βάζει την Πολυξένη να προχωρά στον τόπο της θυσίας αυτοβούλως, όπου αντιμετώπισε περήφανα τον Οδυσσέα (Ευρ., Εκάβη, 342-378).