Εξώφυλλο

Αρχαιογνωσία και Αρχαιογλωσσία στη Μέση Εκπαίδευση

Ιστορία της αρχαίας ελληνικής γλώσσας

του Α.-Φ. Χριστίδη

11. Αττικισμός: η «καλή» και η «κακή» γλώσσα

Δυο λόγια για τα λατινικά

Εδώ χρειάζεται να ανοίξουμε μια μικρή παρένθεση. Η ίδια αντίληψη επικρατούσε στην Ευρώπη μέχρι τον 17ο αιώνα και για τα λατινικά, τη γλώσσα που συνδέθηκε με τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Τα λατινικά θεωρούνταν η «καλή» γλώσσα, κατάλληλη για την επιστήμη και τη φιλοσοφία. Σε αυτή τη γλώσσα γράφονταν όλα τα επιστημονικά   και φιλοσοφικά κείμενα, και όχι στα γαλλικά, τα γερμανικά, τα ιταλικά, τα ισπανικά, που ήταν οι γλώσσες που μιλιούνταν. Τα λατινικά, όπως και η καθαρεύουσα, δεν ήταν η καθημερινή, ομιλούμενη γλώσσα. Ήταν η πρότυπη, «καλή», γραπτή κυρίως, γλώσσα. Οι ομιλούμενες γλώσσες θεωρούνταν «αλλοιωμένες» γλώσσες. Χρειάστηκαν αγώνες για να επικρατήσουν οι ομιλούμενες γλώσσες και να γίνουν αυτές το όργανο κάθε είδους λόγου, με τον ίδιο τρόπο που χρειάστηκαν αγώνες για να επικρατήσει η δημοτική στην Ελλάδα.

Εικ. 1: Η πρώτη σελίδα του έργου του Ν. Κοπέρνικου Περί των περιστροφών των ουρανίων σφαιρών, που γράφτηκε στα λατινικά

(Nicolai Copernici Τorinensis

De revolutionibus orbium coelestium)