Πόροι για τα Ομηρικά έπη: Ο τρωικός μύθος στην τέχνη και τη λογοτεχνία

Οδυσσέας και Κίρκη (Oxford Ashmolean G 259)

Περιγραφή

Βοιωτικός μελανόμορφος καβειρικός σκύφος. Αποδίδεται σε αγγειογράφο του εργαστηρίου του Ζωγράφου των Μυστών (ή στον ίδιο), όπως ονομάστηκε από τους μύστες των Καβειρίων Μυστηρίων που έχει απεικονίσει σε αγγεία του. Απεικονίζει με σκωπτικό ύφος τον Οδυσσέα με την Κίρκη. Η Κίρκη προσφέρει νοθευμένο κρασί στον Οδυσσέα σε σκύφο, το μαγικό φάρμακο. Ο ήρωας φορά πίλο στο κεφάλι και είναι σχεδόν γυμνός, ενώ πίσω από τη θεά διακρίνεται ο αργαλείος της. Σύμφωνα με τον Ι. Κακριδή, εδώ έχουμε μια «παρωδία της περιπέτειας του Οδυσσέα στο νησί της Κίρκης. Ο ήρωας, αν και με γυμνό ξίφος, φαίνεται να υποχωρεί τρομαγμένος στην ιδέα πως θα πιει το υγρό που του προσφέρει η Κίρκη καθώς τον πλησιάζει. Πίσω από τη θεά, ο αργαλειός της» (σ. 222). Στην άλλη πλευρά του σκύφου εικονίζεται ο Οδυσσέας ναυαγός. Τα καβειρικά αγγεία, με τις χαρακτηριστικές καρικατουρίστικες μορφές τους με τα μεγάλα μάτια, αν και έχουν γίνει κατά την περίοδο του ερυθρόμορφου ρυθμού, εντούτοις για θρησκευτικούς λόγους διακοσμούνται, ως επί το πλείστον, με την αρχαιότροπη μελανόμορφη τεχνική. Μαρτυρούν επίσης επίδραση από το θέατρο, από τη μέση κωμωδία ή το σατυρικό δράμα.

Λεξικογραφικές πληροφορίες

Βιβλιογραφια

Μ. Τιβέριος, Ελληνική Τέχνη: Αρχαία αγγεία, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1996, σ. 283.

Αρχαία Τέχνη

Μουσείο: OXFORD Ashmolean Museum G 259 (συλλογή van Branteghem V 262)

Περίοδος: Κλασική (ύστερη)

Χρονολογία: 5ος αι. π.Χ. (410-390 π.Χ. περίπου)

Καλλιτέχνης: Ζωγράφος των Μυστών (ή αγγειογράφος του εργαστηρίου του).

Είδος: Σκύφος καβειρικός