Πόροι για τα Ομηρικά έπη: Ο τρωικός μύθος στην τέχνη και τη λογοτεχνία

Τύφλωση Πολύφημου (Malibu 96.AE.135)

Περιγραφή

Ετρουσκικός πιθαμφορέας.

Μια σκηνή από την Οδύσσεια του Ομήρου διακοσμεί αυτόν τον ετρουσκικό πίθο (μεγάλο αποθηκευτικό αγγείο) με καπάκι. Ο Οδυσσέας και οι σύντροφοί του ήταν παγιδευμένοι στην σπηλιά του Πολύφημου, ενός Κύκλωπα που τους έτρωγε έναν έναν. Για να αποδράσουν, οι Έλληνες μέθυσαν τον γίγαντα και του έβγαλαν το μοναδικό του μάτι με ένα ακονισμένο κοντάρι.

Ο μύθος του Οδυσσέα ήταν εξαιρετικά δημοφιλής στην Ετρουρία. Εδώ, ο άγνωστος καλλιτέχνης έχει τοποθετήσει ένα μεγάλο αμφορέα ανάμεσα στους Έλληνες και τον Πολύφημο ως αναφορά στο κρασί που του έδωσε ο Οδυσσέας να πιει. Τονίζει επίσης τη δύναμη της επίθεσης δείχνοντας τους Έλληνες να γέρνουν προς τα εμπρός καθώς σπρώχνουν το κοντάρι στο μάτι του κύκλωπα. Στην πίσω όψη του αγγείου απεικονίζονται δύο άλογα και ένα λιοντάρι με το θήραμά του, ένα μικρό ελάφι που το κρατάει στο στόμα ανάμεσα από διάφορα φυτά με παράξενη εμφάνιση.

Οι πίθοι χρησιμοποιούνταν για την αποθήκευση υγρών και ξηρών αγαθών. Συχνά τους βύθιζαν στο έδαφος, ώστε να μπορεί να ανακτηθεί ευκολότερα το περιεχόμενό τους. Ένας τέτοιος καθαρά πρακτικός σκοπός δεν συνάδει με τον λεπτομερή διάκοσμο αυτού του αγγείου. Ορισμένοι μελετητές πιστεύουν ότι οι διακοσμημένοι πίθοι, όπως αυτός εδώ, ενδεχομένως να είχαν κάποια ταφική λειτουργία.

Αυτή είναι η πρωιμότερη γνωστή σε μας απεικόνιση της τύφλωσης του Πολύφημου στην ετρουσκική τέχνη και χρονολογείται ως μεταγενέστερη του αρχαιότερου ελληνικού παραδείγματος (τον κρατήρα του Αριστονόθου).

 

Λεξικογραφικές πληροφορίες

Αρχαία Τέχνη

Μουσείο: MALIBU The J. Paul Getty Museum 96.AE.135

Περίοδος: Αρχαϊκή

Χρονολογία: 7ος αι. π.Χ. (650-625 π.Χ. περίπου)

Είδος: Αμφορέας