ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ

ΕΠΙΣΚΕΦΘΗΚΑΤΕ...

    Αρχαϊκή Λυρική Ποίηση 

    Διδακτικό εγχειρίδιο: Στοιχεία Διαλέκτων 

    Aμαλία Kαραμήτρου 

    Αιολική - Λεσβιακή

    Ψίλωση: η παντελής απουσία δασειών στην αρχή λέξεων.

    1. πακούει αντί πακούει
    ἄρματα αντί ρματα

    Βαρυτονία: ανέβασμα του τόνου όσο είναι δυνατό στα περισσότερα μέρη του λόγου.

    2. παῖδος αντί παιδός,
    εὔμαρες αντί εὐμαρές

    Φωνήεντα:

    3. οι αντί ου
    πλέοισα αντί πλέουσα,
    καλλίποισ' αντί καταλιποῦσα

    4. αι αντί α
    παῖσαν αντί πσαν,
    ζεύξαισα αντί ζεύξασα

    5. ο (ιδίως μετά από - ρ-) αντί α
    στρότον αντί στρατόν,
    βρόχε' αντί βραχέα

    6. α(μακρό) αντί η
    βμα αντί βμα,
    πλάσιον αντί πλησίον

    7. υ(βραχύ) αντί ο
    μοι αντί μοῦ,
    μως αντί μῶς

    8. ω αντί ου
    ρανος αντί οὐρανός
    προσώπω αντί προσώπου

    9. α αντί ε
    ὄτα αντί ὅτε
    τέρωτα αντί τέρωτε

    10. η αντί ει
    ἔχην αντί ἔχειν
    ἴδην αντί ἰδεῖν

    11. Tο αρχικό -α διατηρείται
    γς μελαίνας αντί γς μελαίνης

    Σύμφωνα:

    12. σδ αντί ζ
    (παντού εκτός από την αρχή λέξης)
    σδάνει αντί ἱζάνει,
    πέσδων αντί πεζῶν

    13. π αντί τ
    π
    ήλοι αντί τηλοῦ

    14. νν αντί σν
    σελάννα αντί σελάσνα = σελήνη

    Κλίση ρημάτων:

    15. Aπαρέμφατο ενεστώτα: ἔμ(μ)εναι ή ἔμ(μ)εν αντί εἶναι.

    16. Το απαρέμφατο παρακειμένου σε -κα λήγει σε -ην:
    τεθνάκην αντί τεθνακέναι.

    17. Oι μετοχές παρακειμένου μοιάζουν με μετοχές ενεστώτα:
    παρεστάκοισαν αντί παρεστηκυῖαν.

    18. O ενεστώτας και ο παρατατικός ρημάτων που συναιρούνται στα αττικά τιμάω, φιλέω, δηλόω, αποδίδονται στα λεσβιακά από τη συζυγία σε -μι:
    (τίμωμι, φίλημι, δήλωμι).
    Aπαρέμφατα:
    τίμαν, φίλην.
    Mετοχές ενεργητικής φωνής:
    τίμαις -αντος, τίμαισα -αίσας, φίλεις -εντος, φίλεισα -είσας (πβ. φωνείσας αντί φωνούσης, γελαίσας αντί γελώσης).

    19. H συλλαβική αύξηση δεν παραλείπεται ποτέ στη Σαπφώ. Aντιθέτως συναντούμε συχνά τον τύπο γέννατο αντί âγείνατο στον Aλκαίο.

    Κλίση ονομάτων:

    20. η αιτιατική πληθυντικού της α΄ και β΄ κλίσης λήγει σε -αις και -οις: κόραις αντί κόρας, ἴπποις αντί ἵππους.

    21. η δοτική του πληθυντικού λήγει σε -αισι, -οισι.

    22. η δοτική του πληθυντικού της γ' κλίσης λήγει σε -εσσι: (ἄνδρεσσι, πολίεσσι).

    Προθέσεις:

    23. ὐπά = ὑπό, ἀπύ = ἀπό, κάτ = κατά, πάρ = παρά.

    Αντωνυμίες:

    24. ὔμμες = ὑμεῖς, ἄμμες = ἡμεῖς, ἄμμι = ἡμῖν, ἄμμες = ἡμᾶς.

    25. κεν = ἄν.

    Ιωνική Διάλεκτος

    Ψίλωση:

    1. ρός αντί ερός,
    2. κάτημαι αντί κάθημαι

    Φωνήεντα:

    3. ει αντί ε
    ξεῖνος αντί ξένος,
    εἵνεκα αντί νεκα
    αλλά στα συγκριτικά: μέζων αντί μείζων

    4. ου αντί ο
    κούρη αντί κόρη,
    πουλύς αντί πολύς

    5. ηε αντί η
    ἠέ
    λιος αντί λιος

    6. ασυναίρετοι τύποι αντί συνηρημένων:
    ἔρχεο αντί ἔρχου,
    Ποσειδάων αντί Ποσειδν

    Σύμφωνα:

    7. κ αντί π
    κοῖος αντί ὁποῖος,
    κως αντί ὅπως

    Κλίση ονομάτων:

    8. H πατρωνυμική κατάληξη σε - ίδης: Πηλεΐδης

    9. H κατάληξη των θηλυκών σε - η και εκεί όπου η αττική διάλεκτος έχει - α:
    ὥρη αντί ὥρα
    ἡμέρη αντί ἡμέρα

    10. Tα αρσενικά της α΄ κλίσης σχηματίζουν τη γενική ενικού σε -εω αντί -ου:
    Πηληϊάδεωαντί Πηληϊάδου,
    δεσπότεω αντί δεσπότου

    11. Tα θηλυκά της α΄ κλίσης σχηματίζουν τη δοτική πληθυντικού σε - ῃσι:
    πύλῃσι αντί πύλαις

    Δωρική Διάλεκτος

    Φωνήεντα:

    1. α αντί ε, η
    αρός αντί ἱερός,
    σελάνα αντί σελήνη

    2. αι αντί ει
    αἴ
    τις αντί εἴ τις

    3. η αντί ει
    κήνα αντί ἐκείνη,
    γλυκα αντί γλυκεῖα

    4. ι αντί ε (μπροστά από φωνήεν)
    σιός αντί θεός,
    ἀργύριον αντί ἀργύρεον

    5. ω αντί ου
    ὕπνω αντί ὕπνου,
    Mσα αντί Mοῦσα

    Σύμφωνα:

    6. σ αντί θ (με κάποιες εξαιρέσεις)
    παρσένος αντί παρθένος,
    σιώ αντί θεώ

    7. σδ αντί ζ
    παῖσδες αντί παῖδες,

    8. νθ αντί λθ
    νθοῖσα αντί ἐλθοῦσα

    9. γλ αντί βλ
    ἰανογλεφάρων αντί ἰανοβλεφάρων

    10. σ αντί ν (στο α΄ πληθ. και γ΄ ενικ. πρόσωπο).
    λέγομες αντί λέγομεν
    ς αντί ἦν

    Κλίση ρημάτων:

    11. H κατάληξη του γ΄ πληθ. προσώπου του ενεργητικού ενεστώτα είναι -οντι:
    ἔχοντι αντί ἔχουσι.

    12. Aοριστικοί τύποι με -ξ- ρημάτων σε -ζ-:
    ὥριξα αντί ὥρισα

    Κλίση ονομάτων:

    13. H γενική πληθυντικού του θηλυκού γένους λήγει σε -ᾶν:
    ὑψηλᾶν ἀρετᾶν αντί ὑψηλῶν ἀρετῶν.

    Ιδιοτυπίες:

    14. ποτί = πρός, ὥτε = ὥστε, αἴκα = ἐάν.

    Τελευταία Ενημέρωση: 11 Ιούλ 2006, 16:28