Διδακτικά Βιβλία του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου

Αναζήτηση

Βρες
Εμφάνιση

Ασκήσεις - Θέματα για συζήτηση

1. Να προσπαθήσετε να περιγράψετε το ιστορικό κλίμα μέσα στο οποίο δημιούργησαν οι λογοτέχνες της Δεύτερης Μεταπολεμικής Γενιάς.

2. Να διαβάσετε το διήγημα του Δημήτρη Νόλλα Τα θολά τζάμια από την ομώνυμη συλλογή. Να διατυπώσετε τις εντυπώσεις που σας δημιούργησε και να συσχετίσετε τον τίτλο με το κείμενο.

Βιβλιογραφία 1. Αργυρίου, Αλέξ. (εισαγ.) (1988). Η μεταπολεμική πεζογραφία, από τον πόλεμο του '40 ως τη δικτατορία του '67 (τόμ. Α'). Αθήνα: Σοκόλης. 2. Beaton, R. (1999). Εισαγωγή στη νεότερη ελληνική λογοτεχνία (1821-1992). Μετάφραση Μ. Σπανάκη, Ευ. Ζουργού. Αθήνα: Νεφέλη. 3. Benoit-Dusausoy, Α. & Fontaine, G. (επιμ.) (1999). Ευρωπαϊκά γράμματα: Ιστορία ευρωπαϊκής λογοτεχνίας. Μετάφραση Α. Ζήρας κ.ά. 3 τόμοι. Αθήνα: Σοκόλης. 4. Μουλλάς, Παν. (1989). Για τη μεταπολεμική πεζογραφία μας - Κριτικές καταθέσεις. Αθήνα: Στιγμή. 5. Μουλλάς, Παν. (1991). Παλίμψηστα και μη. Κριτικά δοκίμια. Αθήνα: Στιγμή. 6. Παγανός, Γ. (2003). Μοντερνισμός και πρωτοπορίες. Αθήνα: Σαββάλας. 7. [Συλλογικό] (1997). Ιστορική πραγματικότητα και νεοελληνική πεζογραφία (1945-1995), Πρακτικά επιστημονικού συμποσίου (7-8.4.1995). Αθήνα: Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας, Σχολή Μωραΐτη. 8. [Συλλογικό] (2001). Μυθιστόρημα: μια τέχνη με πολλά ονόματα. Πρακτικά της Διεθνούς Συνάντησης Συγγραφέων και Μεταφραστών. Κοζάνη: Ινστιτούτο Βιβλίου και ανάγνωσης. 9. Τζιόβας, Δ. (1993). Το παλίμψηστο της ελληνικής αφήγησης. Από την αφηγηματολογία στη διαλογικότητα. Αθήνα: Οδυσσέας. 10. Tonnet, Η. (2001). Ιστορία του ελληνικού μυθιστορήματος. Μετάφραση Μ. Καραμάνου. Αθήνα: Πατάκης. Χρήσιμες ηλεκτρονικές διευθύνσεις 1. Εθνικό Κέντρο Βιβλίου: http://book.culture.gr 2. Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμού: www.snell.gr 3. Βιβλιοθήκη του Κογκρέσσου: www.loc.gov 4. Μοντέρνα λέξη (κριτικές βιβλίων, παραπομπές σε ιστοσελίδες συγγραφέων, ειδήσεις από το χώρο της λογοτεχνίας, νέες κυκλοφορίες): www.themodernword.com 5. www.compulsivereader.com/html (κριτικές νέων βιβλίων, συγγραφείς, συνεντεύξεις, λογοτεχνικά νέα).

ΓΛΩΣΣΑΡΙ 1. Αισθητική: κλάδος της Φιλοσοφίας που μελετά την Τέχνη και σπουδάζει «το ωραίο». Σήμερα η αισθητική αποτελεί επιστήμη που ασχολείται με το φαινόμενο της καλλιτεχνικής πράξης, της δημιουργίας και της απόλαυσης του έργου τέχνης στους διάφορους πολιτισμούς. 2. Ανακρεόντεια: αρχαία ψευδεπίγραφα ποιήματα των ρωμαϊκών χρόνων που αποδίδονται στον Ανακρέοντα. 3. Αρκαδισμός: το λογοτεχνικό ρεύμα που πηγάζει από την Ιταλική Αναγέννηση και κυριάρχησε στην ποίηση. Πρόκειται για το ποιητικό ιδανικό που θέλοντας να καταπολεμήσει το κακό γούστο του κλασικισμού αναζητούσε την έμπνευση στη βουκολική αγνή ύπαιθρο. 4. Δημοτικισμός: το αίτημα και ο αγώνας για την επικράτηση της δημοτικής γλώσσας στη λογοτεχνία και γενικότερα στην εκπαίδευση και στην επιστήμη. 5. Διαφωτισμός: η πνευματική κίνηση που εκδηλώθηκε στη Ευρώπη το 17ο και 18ο αιώνα και πυροδότησε τις εξελίξεις στην τέχνη, τη φιλοσοφία και την πολιτική σκέψη. Οι διαφωτιστές πίστευαν στη δύναμη του «ορθού λόγου», χάρη στην οποία ο άνθρωπος κατανοεί το σύμπαν και τη θέση του μέσα στον κόσμο. 6. Διήγημα: αφηγηματικό λογοτεχνικό είδος συντομότερο σε σχέση με το μυθιστόρημα που μπορεί να εκθέτει μια επινοημένη (πλαστή) ιστορία που παρουσιάζεται ως πραγματική ή να αποτελείται από σύντομα περιστατικά που συνθέτουν μια κατάσταση φανταστική ή πραγματική. Το παραδοσιακό διήγημα δίνει έμφαση σε ένα γεγονός (θέμα) και παρουσιάζει οικονομία στα μέσα που χρησιμοποιεί. 7. Δοκίμιο: έργο του πεζού γραπτού λόγου περιορισμένο σε έκταση που εκφράζει συνήθως την προσωπική αντίληψη του γράφοντος πάνω σε ένα συγκεκριμένο θέμα. Ο όρος επινοήθηκε από το Γάλλο συγγραφέα Μονταίν στα τέλη του 16ου αιώνα για να δηλώσει ότι τα έργα του ήταν δοκιμές (προσπάθειες) για να διατυπώσει τις προσωπικές του αντιλήψεις πάνω σε διάφορα θέματα. Το δοκίμιο στη συνέχεια καθιερώθηκε ως πεζογραφικό είδος. 8. Επικολυρικά ή διηγηματικά (δημοτικά) τραγούδια: όσα έχουν κύριο σκοπό τους να μας διηγηθούν, με τρόπο ποιητικό, μια παράδοση, μια ιστορία, ένα μύθο. Πυρήνας δηλαδή των τραγουδιών της κατηγορίας αυτής είναι η διήγηση. 9. Εσωτερικός μονόλογος: τεχνική με την οποία ο συγγραφέας εκφράζει τον εσωτερικό του κόσμο και τις διάφορες καταστάσεις που περνούν «εσωτερικά» μέσα του. Στη δεκαετία του '30 στην Ελλάδα η «Σχολή του εσωτερικού μονολόγου» εκπροσωπήθηκε από νέους και καλλιεργημένους λογοτέχνες (Αλκιβιάδης Γιαννόπουλος, Γιώργος Δέλιος, Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης, Πέτρος Σπανδωνίδης κ.ά.) που παρακολουθούν τα πνευματικά ρεύματα της Δύσης και συνεργάζονται με το περιοδικό της Θεσσαλονίκης Μακεδονικές Ημέρες. 10. Ηθογραφικό (διήγημα): περιγράφει την ελληνική ύπαιθρο, το ελληνικό χωρίο και τους απλοϊκούς κατοίκους του. Εισηγητής του ηθογραφικού διηγήματος στη νεοελληνική λογοτεχνία είναι ο Γεώργιος Βιζυηνός. 11. Ιστορικό μυθιστόρημα: μυθιστόρημα όπου τα γεγονότα, οι χαρακτήρες και η εξέλιξη τοποθετούνται στο παρελθόν. Στα περισσότερα ιστορικά μυθιστορήματα τα κύρια πρόσωπα είναι συνήθως πλαστά, ενώ οι ιστορικές μορφές παίζουν μικρότερο ρόλο. 12. Κλασικισμός: το κίνημα του κλασικισμού βασίζεται στον ορθολογισμό, όπως και ο διαφωτισμός, του οποίου αποτελεί συνέχεια. Ο κλασικισμός βασίζεται στη λογική οργάνωση της καλλιτεχνικής έκφρασης και στις αξίες της κλασικής παράδοσης: τάξη και μέτρο, αρμονία, συμμετρία, σταθερότητα και συνοχή του κόσμου. 13. Κοινωνικό διήγημα ή μυθιστόρημα - κοινωνική ποίηση: όταν αναφέρεται στα κοινωνικά προβλήματα. 14. Μοντερνισμός ή νεοτερικότητα: εμφανίστηκε τις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα αμφισβητώντας τις παραδοσιακές αισθητικές αξίες και επηρεάζοντας όλες τις μορφές της τέχνης με εκπροσώπους στην ποίηση το Γάλλο Αρθούρο Ρεμπώ, το Βρετανό Θ. Σ. Έλιοτ, τον Αμερικανό Έζρα Πάουντ και τον Ιρλανδό Γέητς και στην πεζογραφία το Γάλλο Αντρέ Ζιντ, την Αγγλίδα Βιρτζίνια Γουλφ και το διάσημο για το έργο του Οδυσσέας (Ulysses) Ιρλανδό Τζέημς Τζόις. Τα βασικά χαρακτηριστικά του μοντερνισμού είναι κυρίως η διάλυση της παραδοσιακής μορφής, η κατάργηση της ομοιοκαταληξίας και του μέτρου, οι παράξενοι συνδυασμοί λέξεων, η υπαινικτική χρήση της γλώσσας. 15. Μυθιστόρημα - μυθιστορία: πρόκειται για το σύνθετο εκείνο λογοτεχνικό είδος που καθρεφτίζει την ιστορία και την κοινωνία καθώς ξετυλίγεται μέσα από πολλά επινοημένα επεισόδια. Με την κλασική του έννοια το μυθιστόρημα πρέπει να διαθέτει οργάνωση της χρονικής ακολουθίας (μια ιστορία με αρχή, μέση και τέλος), αιτιακή συσχέτιση των γεγονότων (πλοκή), ανάπτυξη χαρακτήρων, σκηνικό, ατμόσφαιρα και αναγωγή των εξιστορούμενων περιστατικών σε επίπεδο διαχρονικό και οικουμενικό. Όταν μιλάμε για μυθιστόρημα πρέπει να θυμόμαστε ότι πρόκειται για ένα λογοτεχνικό είδος που εξελίσσεται διαρκώς. 16. Νατουραλισμός: λογοτεχνικό ρεύμα που εμφανίστηκε το 19ο αι. στη Γαλλία με τον Εμίλ Ζολά και υπερτονίζει τις άσχημες πλευρές της ζωής. Οι νατουραλιστές επιμένουν στη φωτογραφική απόδοση της πραγματικότητας, στη λεπτομέρεια της περιγραφής και στη σχολαστική ανάλυση. Τα θέματά τους κυρίως είναι η διαφθορά και οι απάνθρωπες συνθήκες ζωής. 17. Λυρικά (δημοτικά) ή απλώς τραγούδια: εκείνα που τον πυρήνα και την ουσία τους αποτελεί η έκφραση του συναισθήματος (χαρά, λύπη, αγάπη, μίσος, θαυμασμός). 18. Ορθολογισμός: φιλοσοφικός όρος που αναφέρεται σε όλα τα φιλοσοφικά συστήματα τα οποία αναγνωρίζουν την υπεροχή της λογικής σκέψης απέναντι στις αισθήσεις. Τα πρώτα στοιχεία ορθολογικής σκέψης βρίσκονται στους αρχαίους Έλληνες φιλοσόφους, τους Ελεάτες, τον Ηράκλειτο, τους Πυθαγόρειους και κυρίως στον Σωκράτη. Θεμελιωτής της φιλοσοφίας του νεότερου ορθολογισμού θεωρείται ο Καρτέσιος. 19. Παραλλαγές: διαφορετικές μορφές του ίδιου (δημοτικού) τραγουδιού. 20. Παραλογές: δημοτικά τραγούδια που αναφέρονται σε όλες σχεδόν τις περιπέτειες της ανθρώπινης ζωής και ειδικότερα στις δραματικές. Οι υποθέσεις των παραλογών προέρχονται από αρχαίους μύθους, νεότερες παραδόσεις, δραματικά κοινωνικά περιστατικά ή είναι εντελώς πλαστές. Πρόκειται για τα τεχνικότερα τραγούδια και χαρακτηρίζονται από τη δραματική τους μορφή (τέλειος μύθος, υπερφυσικό στοιχείο, διάλογοι, περιπέτειες και αναγνωρίσεις, λύση άλλοτε ευτυχής, άλλοτε θλιβερή). 21. Παρνασσισμός: λογοτεχνικό κίνημα που γεννήθηκε στη Γαλλία στα μέσα του 19ου αιώνα και απορρίπτει την τεχνοτροπία του ρομαντισμού ενώ στηρίζεται στην κλασική παράδοση. Στην Ελλάδα παρνασσικά ποιήματα έγραψαν ο Παλαμάς, ο Δροσίνης, ο Βιζυηνός, ο Μαβίλης, ο Σικελιανός, ο Βάρναλης και κυρίως ο Γρυπάρης, οι οποίοι και εξέφρασαν το πατριωτικό συναίσθημα και τη λατρεία του κλασικού. Οι ποιητές αυτοί επεξεργάζονταν τους στίχους τους και φρόντιζαν την ομοιοκαταληξία. 22. «Πεζογράφημα»: «μικροαφήγηση», όρος που χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από το συγγραφέα Γιώργο Ιωάννου για να χαρακτηρίσει τα αφηγήματα της συλλογής του Για ένα φιλότιμο. Τα «πεζογραφήματα» βασίζονται κυρίως σε βιωματικό υλικό και στηρίζονται στη μνήμη και την παρατήρηση. 23. Προφορικός λαϊκός λόγος: τραγούδια, παροιμίες, παραδόσεις, μύθοι, παραμύθια που εκφράζουν την ψυχή του λαού. 24. Ρεαλισμός: το κίνημα που αναπτύσσεται στη Γαλλία από τα μέσα του 19ου αιώνα και συνδέεται με την ανάπτυξη των θετικών επιστημών. Οι ρεαλιστές πιστεύουν στην επιστήμη και υποτάσσονται στα πραγματικά γεγονότα. Η λογοτεχνία επομένως (κυρίως η πεζογραφία) εγκαταλείπει τη φαντασία και το συναίσθημα και υιοθετεί τη μέθοδο των θετικών επιστημών: παρατηρεί δηλαδή και περιγράφει τα γεγονότα ώστε να αποδίδεται πιστά η πραγματικότητα. 25. Ρομαντισμός: καλλιτεχνικό ρεύμα που εμφανίστηκε στην Ευρώπη στα τέλη του 18ου - αρχές 19ου αιώνα ως αντίδραση στον κλασικισμό και πήρε διαφορετική μορφή σε κάθε χώρα. Στην Ελλάδα εμφανίστηκε σχεδόν την ίδια εποχή που επικράτησε στη Γαλλία και κυριάρχησε στην ελληνική ποίηση για πενήντα ολόκληρα χρόνια. Οι ρομαντικοί κηρύσσουν την επιστροφή στις ρίζες των λαϊκών πολιτισμών. Αντί να μιμούνται δηλαδή τον Όμηρο και τους αρχαίους τραγικούς τώρα οι συγγραφείς επιδιώκουν να έχουν πρότυπο το Σαίξπηρ και το Βύρωνα. Οι ρομαντικοί προβάλλουν το ατομικό «εγώ» και αναζητούν το «ιδανικό» μέσα από την προσωπική περιπέτεια. Αγαπημένα θέματα των ρομαντικών είναι η φύση, το θρησκευτικό συναίσθημα, ο έρωτας και ο θάνατος. Στο λεξιλόγιο τους οι ρομαντικοί συχνά χρησιμοποιούν τις λέξεις μελαγχολία, αγωνία, πάθος. 26. Συμβολισμός: ως λογοτεχνικό και καλλιτεχνικό ρεύμα γεννήθηκε και αυτός στη Γαλλία την ίδια εποχή με στόχο να εκφράσει τον άνθρωπο, τις ιδέες του και την πορεία του κόσμου σε υψηλότερες σφαίρες. Το συμβολισμό χαρακτηρίζει η μουσικότητα και η υποβλητικότητα του στίχου. Πέρα από την πραγματικότητα που μπορούμε να περιγράψουμε, υπάρχει μια άλλη αλήθεια, πιο δυνατή, που αναδύεται μέσα από τα σύμβολα και την πλούσια φαντασία. Από το συμβολισμό επηρεάστηκαν ποιητές όπως ο Κωνσταντίνος Χατζόπουλος, ο Απόστολος Μελαχροινός, ο Λάμπρος Πορφύρας, ο Ζαχαρίας Παπαντωνίου. 27. Συνειδησιακή ροή: ο όρος αυτός χρησιμοποιήθηκε από Άγγλους κριτικούς για να χαρακτηρίσει την τεχνική που απεικονίζει τις σκέψεις που ρέουν χωρίς φανερό λογικό ειρμό, όπως στο έργο του Προυστ, του Τζόις ή του Φόκνερ. 28. Υπαρξισμός: σημαντικό πνευματικό ρεύμα από τα κυριότερα του 20ού αιώνα, που επηρέασε τη σκέψη και τη λογοτεχνία της Ευρώπης μετά το Β' Παγκόσμιο πόλεμο. Ο υπαρξισμός αναπτύχθηκε σε διαφορετικές κατευθύνσεις που κοινό σημείο τους ήταν η προβολή της απαισιόδοξης άποψης για την ύπαρξη και τη ζωή του ανθρώπου και για την κατάκτηση της απόλυτης ελευθερίας του. Κύριοι εκπρόσωποι του υπαρξισμού ήταν οι Γάλλοι συγγραφείς Ζαν-Πωλ Σαρτρ (1905-1980) και Αλμπέρ Καμύ (1913-1960) που διοχέτευσαν την υπαρξιακή φιλοσοφική σκέψη σε αφηγηματικά, θεατρικά και δοκιμιακά έργα με μεγάλη απήχηση στο κοινό. 29. Υπερρεαλισμός: υπήρξε μεγάλο κίνημα που αγκάλιασε όλες τις τέχνες και εμφανίστηκε το 1924 επηρεασμένο από την ψυχανάλυση, με αρχηγό το Γάλλο Αντρέ Μπρετόν και εκπροσώπους τους Πωλ Ελυάρ και Λουί Αραγκόν. Τους υπερρεαλιστές δεν τους απασχολεί η αληθοφάνεια αλλά το όνειρο, η φαντασία, το ασυνείδητο. ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΝ Αγγελάκη-Ρουκ Κατερίνα 170 Άγρας Τέλλος 110 Αθανασιάδης Τάσος 136 Αθανασούλης Κρίτων 152 Αλαβέρας Τηλέμαχος 159 Αλεξανδρόπουλος Μήτσος 157 Αλεξάνδρου Άρης 149, 168, 171 Αναγνωστάκης Μανόλης 145, 147, 148 Αξιώτη Μέλπω 136, 153 Αξιώτης Διαμαντής 172 Αποστολίδης Ρένος 159 Αυγέρης Μάρκος 106 Βαγενάς Νάσος 105, 170 Βακαλό Ελένη 151 Βαλαωρίτης Αριστοτέλης 62, 68 Βαλαωρίτης Νάνος 152 Βαλτινός Θανάσης 158 Βαμβουνάκη Μάρω 172 Βαρβιτσιώτης Τάκης 152 Βάρναλης Κώστας 108 Βασιλειάδης Νίκος 171 Βασιλικός Βασίλης 159, 168 Βαφόπουλος Γιώργος 152 Βενέζης Ηλίας 125, 128 Βηλαράς Ιωάννης 44 Βιζυηνός Γεώργιος 89, 95 Βικέλας Δημήτριος 75, 76, 89 Βλαστός Πέτρος 97 Βλαχογιάννης Γιάννης 60, 93, 95 Βότση Όλγα 150 Βούλγαρις Ευγένιος 40 Βουτυράς Δημοσθένης 111 Βρεττάκος Νικηφόρος 125 Γαλανάκη Ρέα 172 Γιαννόπουλος Αλκ. 138 Γιατρομανωλάκης Γιώργης 170, 171 Γκάνας Μιχάλης 170 Γκάτσος Νίκος 117, 125, 152 Γκόρπας Θωμάς 167 Γκρίτση-Μιλλιέξ Τατιάνα 156 Γληνός Δημήτρης 97 Γονατάς Ε.Χ. 151 Γουζέλης Δημ. 44 Γρυπάρης Ιωάννης 86 Δάλλας Γιάννης 152 Δαπόντες Καισάριος 19 Δέλιος Γιώργος 138 Δελμούζος Αλέξανδρος 97 Δέλτα Πηνελόπη 97 Δενέγρης Τάσος 167 Δημητρίου Σωτήρης 172 Δημουλά Κική 166 Δημόπουλος Κ. 75 Δούκα Μάρω 170, 171 Δούκας Νεόφυτος 40 Δούκας Στρατής 125, 126 Δραγούμης Ίων 97 Δρακονταειδής Φίλιππος 170 Δροσίνης Γεώργιος 86, 95 Εγγονόπουλος Νίκος 117, 121 Ελληνική Νομαρχία, Ανώνυμος 42, 43 Ελευθερίου Μάνος 166 Ελύτης Οδυσσέας 117, 121, 122, 123 Εμπειρίκος Ανδρέας 117, 120 Ευαγγέλου Ανέστης 165 Εφταλιώτης Αργύρης 93, 94, 97 Ζαλοκώστας Γεώργιος 71 Ζαμπέλιος Ιωάννης 69 Ζαμπέλιος Σπυρίδων 60 Ζατέλλη Ζυράννα 172 Ζέη Αλκή 171, 172 Ζωγράφου Λιλή 158 Ησαΐα Νανά 167 Θέμελης Γιώργος 150 Θέμελης Νίκος 172 Θεοδωρόπουλος Τάκης 172 Θεοτοκάς Γιώργος 116, 130, 131 Θεοτόκης Κωνσταντίνος 96 Θεοτόκης Νικηφόρος 40 Ιορδανίδου Μαρία 155 Ιωάννου Γιώργος 158 Καβάφης Κωνσταντίνος 104, 105, 106 Καββαδίας Νίκος 149 Καζαντζάκης Νίκος 153, 154, 155 Καζαντζής Τόλης 170 Κακναβάτος Έκτωρ 152 Κάλβος Ανδρέας 57, 62, 66, 67 Καλιότσος Παντελής 171 Καλοσγούρος Γεώργιος 62 Καλούτσας Τάσος 172 Καλλιγάς Παυλός 73 Καμπάς Νικόλαος 86 Καμπούρογλου Δημήτριος 95, 98 Καμπύσης Γιάννης 99 Καραβίτης Βασίλης 167 Καραγάτσης Μ. (Μίτια) 134, 135 Καραπάνου Μαργαρίτα 170, 171 Καρέλη Ζωή 150 Καρκαβίτσας Ανδρέας 82, 95, 95 Καρούζος Νίκος 150 Καρυωτάκης Κώστας 83, 109 Καστανάκης Θράσος 133, 134 Καταρτζής Δημήτριος 40 Κατσαρός Μιχάλης 149 Καχτίτσης Νίκος 159 Κέντρου-Αγαθοπούλου Μαρία 166 Κοδρικάς Παναγιώτης 40 Κόκκος Δημήτριος 40 Κολοκοτρώνης Θεόδωρος (απομνημονεύματα) 59 Κονδυλάκης Ιωάννης 93 Κόντογλου Φώτης 53, 125, 126 Κοντός Γιάννης 170 Κοραής Αδαμάντιος 12, 30, 36, 45, 46, 47 Κορνάρος Βιτσέντζος 25, 30, 32 Κορφής Τάσος 166 Κουμανταρέας Μένης 169 Κορομηλάς Δημήτριος 99 Κούσουλας Λουκάς 167 Κουτούζης Νικόλαος 44, 62 Κρανάκη Μιμίκα 156 Κρυστάλλης Κώστας 87 Κωνσταντάς Γρηγόριος 40 Λαπαθιώτης Ναπολέων 110 Λασκαράτος Ανδρέας 68 Λειβαδίτης Τάσος 146 Λεοντάρης Βύρων 165 Λυμπεράκη Μαργαρίτα 156 Μαβίλης Λορέντζος 62, 68, 69 Μαγκλής Γιάννης 171 Μακρυγιάννης Ιωάννης 59 Μαλακάσης Μιλτιάδης 87 Μανουσάκης Γιώργης 167 Μαρκίδης Μάριος 167 Μάρκογου Πρόδρομος 65 Μαρκοράς Γεράσιμος 62, 66 Μαρτελάος Αντώνιος 44, 62 Μαρτζώκης Στέφανος 69 Μαστοράκη Τζένη 170 Μάτεσις Αντώνιος 62, 65 Μαυροκορδάτος Νικόλαος 39 Μαυρουδής Κώστας Μελάς Λέων 76 Μελάς Σπύρος 99 Μελαχροινός Απόστολος 83 Μελισσάνθη 150 Μέσκος Μάρκος 165 Μηλιώνης Χριστόφορος 169 Μηνιάτης Ηλίας 38 Μητσάκης Μιχαήλ 95 Μήτσου Ανδρέας 172 Μίγγας Δημήτριος 172 Μοισιόδακας Ιώσηπος 40 Μουτζάν-Μαρτινέγκου Ελισσάβετ 60, 61 Μπεράτης Γιάννης 136 Μπεργαδής, 28 Μπόγρης Δημήτρης 100 Μπούμη-Παπά Ρίτα 152 Μπουνιαλής Μαρίνος Τζάνες 36 Μυριβήλης Στράτης 125, 127, 128 Μωραϊτίδης Αλέξανδρος 98 Νεγρεπόντης Γιάννης, 167 Νικηφόρου Τόλης 166 Νιρβάνας Παυλός 98 Νόλλας Δημήτρης 170, 171 Ξανθόπουλος Λευτέρης 171 Ξενόπουλος Γρηγόριος 94, 99 Ξένος Στέφανος 74 Ξεφλούδας Στέλιος 137 Ορφανίδης Θεόδωρος 71 Ουρανής Κώστας 111 Παλαιολόγος Γρηγόριος 73 Παλαμάς Κωστής 11, 34, 58, 83, 84, 95 Πάλλης Αλέξανδρος 93, 97 Παναγιωτόπουλος Ι.Μ. 137 Παπαγεωργίου Κώστας 166, 170 Πάνου Γιάννης Πανσέληνος Αλέξης 172 Παπαδημητρακόπουλος Ηλίας 170 Παπαδιαμάντης Αλέξανδρος 89, 91, 95 Παπαδίτσας Δημήτρης 151 Παπανικολάου Μήτσος 110 Παπαντωνίου Ζαχαρίας 83, 98 Παπαρρηγόπουλος Δημήτριος 71 Παπαρρηγόπουλος Κωνσταντίνος 60 Παπατσώνης Τάκης 111 Παππάς Νίκος 152 Παράσχος Αχιλλεύς 72 Πάριος Αθανάσιος 40 Πασαγιάννης Σπύρος 87 Πατρίκιος Τίτος 147 Παυλόπουλος Γιώργης 152 Πεντζίκης Νίκος-Γαβριήλ 138 Πετσάλης Διομήδης-Θανάσης 135 Πιτσιπιός Ιάκωβος 73 Πλασκοβίτης Σπύρος 159, 168 Πολίτης Κοσμάς 129, 130 Πολίτης Φώτος 97 Πολυδούρη Μαρία 110 Πολυλάς Ιάκωβος 62, 65 Πορφύρας Λάμπρος 83, 87 Πρεβελάκης Παντελής 95 Προβελέγγιος Αριστομένης 95 Πτωχοπρόδρομος 12 Ραγκαβής Αλέξανδρος-Ρίζος 18, 60, 71,73 Ραπτόπουλος Βαγγέλης 172 Ρήγας Βελενστινλής (Φεραίος) 36, 41 Ρίζος-Νερουλός Ιακωβάκης 70 Ρίτσος Γιάννης 124 Ροΐδης Εμμανουήλ 74 Σαμαράκης Αντώνης 158 Σαραντάρης Γιώργος 125 Σαρρή Ζωρζ 172 Σαχτούρης Μίλτος 145, 146, 150 Σεφέρης Γιώργος 30, 106, 118, 119 Σικελιανός Άγγελος 106, 107 Σινόπουλος Τάκης 151 Σκαρίμπας Γιάννης 137 Σκίπης Σωτήρης 95 Σκούφος Φραγκίσκος 38 Σολωμός Διονύσιος 30, 31, 57, 58, 62, 63, 64,65 Σουρής Γεώργιος 95 Σουρούνης Αντώνιος 170, 171 Σούτσος Αλέξανδρος 71,73 Σούτσος Παναγιώτης 71, 72 Στεργιόπουλος Κώστας 167 Σφακιανάκης Άρης 172 Σωτηρίου Δίδω 155 Ταχτσής Κώστας 156 Τερζάκης Άγγελος 117, 131, 132, 133 Τερτσέτης Γεώργιος 62, 66 Τριαντάφυλλου Σώτη 172 Τρικούπης Σπυρίδων 64 Τρωίλος Ιωάννης Ανδρέας 33 Τσακνιά Αμαλία 166, 167 Τσακνιάς Σπύρος 166 Τσιαμπούσης Βασίλης 172 Τσίρκας Στρατής 156 Τυπάλδος Ιούλιος 62, 66 Φακίνου Ευγενία 172 Φιλιππίδης Δανιήλ 41 Φιλύρας Ρώμος 95, 111 Φόσκολος Μάρκος-Αντώνιος 33 Φραγκιάς Αντρέας 158 Φραγκόπουλος Θ.Δ. 152 Φωκάς Νίκος 167 Χάκκας Μάριος 169 Χαραλαμπίδης Κυριάκος 167 Χάρης Πέτρος 137 Χαρπαντίδης Κοσμάς 171 Χατζής Δημήτρης 157, 170 Χατζόπουλος Κωνσταντίνος 83, 87, 95 Χειμωνάς Γιώργος 159 Χορν Παντελής 99 Χορτάτζης Γεώργιος 25, 33, 34 Χουλιάρας Νίκος 171 Χουρμούζιος Αιμίλιος 137 Χρηστομάνος Κωνσταντίνος 98, 99 Χριστιανόπουλος Ντίνος 164 Χριστοδούλου Δήμητρα 170 Χριστόπουλος Αθανάσιος 44 Ψυχάρης Γιάννης 82, 97 ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟΣ ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ Α' Η ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ (1000-1204) Νεοελληνική λογοτεχνία Ακριτικά τραγούδια Βυζαντινή «δημώδης γραμματεία» Έπος του Βασίλειου Διγενή Ακρίτα Προδρομικά ποιήματα Σπανέας Ξένη λογοτεχνία Δημώδης λογοτεχνία με εξιστόρηση ηρωικών γεγονότων [Chansons de Roland στη γαλλική γλώσσα Το έπος του βασιλιά Αρθούρου και το έπος των Νιμπελούγκεν στη γερμανική γλώσσα] Ιστορία Οικονομική και δημογραφική ανάπτυξη της δυτικής Ευρώπης (γεωργική επανάσταση, καθιέρωση τεχνολογικών καινοτομιών, ανάπτυξη εμπορικών δραστηριοτήτων) Δημιουργία της τάξης των ιπποτών. Εμφάνιση της κοινωνίας των αστών Ακμή της Μακεδονικής δυναστείας Τεχνολογικά επιτεύγματα των Βυζαντινών Θρησκευτική διάσταση Ανατολής-Δύσης (Σχίσμα 1054) Μάχη στο Ματζικέρτ (1071) Β' Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΛΩΣΗ (1204-1453) Νεοελληνική λογοτεχνία Χρονικόν του Μορέως (περ. 1300) Έμμετρα ιπποτικά μυθιστορήματα: Βέλθανδρος και Χρυσάντζα, Λίβίστρος και Ροδάμνη, Ιμπέριος και Μαργαρώνα Ποιήματα από τον κόσμο των φυτών και των ζώων: Φυσιολόγος (12ος αι.), Διήγησις παιδιόφραστος των τετραπόδων ζώων, Πουλολόγος Ξένη λογοτεχνία Dante Aligheri (1265-1321), Θεία Κωμωδία Boccaccio Giovanni (1313-1375), Το Δεκαήμερο Petrarcha Francesco (1304-1374), Λυρικά (στη λατινική και την ιταλική γλώσσα) Ιστορία Άλωση της Κων/πολης από τους σταυροφόρους (1204) Έναρξη της Φραγκοκρατίας στον ελλαδικό χώρο Σύνταξη της Μεγάλης Χάρτας των Ελευθεριών (Magna Charta, 1215) Εκατονταετής Πόλεμος μεταξύ Αγγλίας και Γαλλίας (1339-1453) Σύνοδος Φερράρας-Φλωρεντίας (1438-1439) Αποδοχή της πλήρους υποταγής της Ορθόδοξης στην Καθολική Εκκλησία Άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Τούρκους. Οριστικό τέλος της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας (1453) Έλληνες Λόγιοι στη Δύση Ο πολιτισμός του Ισλάμ Επιδράσεις στην Ευρώπη Γ' Η ΠΡΟΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ (1453-1821) (α) Από την Άλωση της Πόλης μέχρι την κατάληψη της Κρήτης από τους Τούρκους (1453-1669) Νεοελληνική λογοτεχνία Το δημοτικό τραγούδι Ο Απόκοπος του Μπεργαδή Γαδάρου, λύκου και αλεπούς διήγησις χαρίεις Βιντσέντζου Κορνάρου, Ο Ερωτόκριτος Η Βοσκοπούλα (1627) Η Θυσία του Αβραάμ (1635) Γ. Χορτάτζη, Η Ερωφίλη, Ο Κατζούρμπος, Η Πανώρια (1585-1600) Κυπριακά ερωτικά τραγούδια (1570) Ξένη λογοτεχνία Torquato Tasso (1544-1595), Απελευθερωμένη Ιερουσαλήμ Niccolo Machiavelli, Ο Πρίγκιπας Francois Rabelais, Πανταγκρυέλ( 1531-1532) Ariosto (1474-1533), Μαινόμενος Ορλάνδος (1532) Michel Eyquem de Montaigne (1533-1592), Δοκίμια (1580) Luis de Camoes (1524-1580), Λουζιτανοί William Shakespeare (1564-1616), Ριχάρδος Β'(1594), Ρωμαίος και Ιουλιέτα (1597), Άμλετ(1602) Miguel de Cervantes Saavedra (1547-1616), Ο Δον Κιχώτης (1605) Moliere (1622-1673), Ταρτούφος (1664), Δον Ζουάν (1665) Ιστορία Περίοδος της Αναγέννησης Το κίνημα του Ανθρωπισμού Εξερευνητικά ταξίδια προς αναζήτηση νέων θαλάσσιων δρόμων και χωρών. Ο πρώτος περίπλους της γης Ολοκλήρωση της κατάληψης του μεγαλύτερου μέρους του ελλαδικού χώρου από τους Οθωμανούς Η Κύπρος, η Κρήτη και τα Επτάνησα παραμένουν υπό βενετική κυριαρχία Θρησκευτική Μεταρρύθμιση (1517-1555) (Λούθηρος, Ζβίγγλιος, Καλβίνος) Ομολογία της Αυγούστας (1530) Οριστική ρήξη Εκκλησίας της Αγγλίας με τη Ρώμη Η συνθήκη της Αυγούστας αναγνωρίζει το Λουθηρανισμό (1555) Ναυμαχία της Ναυπάκτου, 1571 Νύχτα του Αγίου Βαρθολομαίου (1572) Σχολείο ελληνικής κοινότητας Βενετίας (1593) Το Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης μεταφέρεται στο Φανάρι Επαναστατικά κινήματα στις υπό οθωμανική κυριαρχία περιοχές του ελλαδικού χώρου Τριακονταετής πόλεμος (1618-1648) Ο αστρονόμος Γαλιλαίος διώκεται από την Ιερά Εξέταση (1633) Ίδρυση του Φλαγγινιανού Ελληνομουσείου στη Βενετία (1648) Κατάληψη της Κρήτης από τους Οθωμανούς (β) Από την πτώση της Κρήτης μέχρι την Επανάσταση (1669-1821) Νεοελληνική λογοτεχνία Μαρίνος Τζάνες Μπουνιαλής, Διήγησις δια στίχων του δεινού Κρητικού πολέμου Τα Άνθη ευλάβειας (1708) Φραγκίσκος Σκούφος, Τέχνη Ρητορικής Νικόλαος Μαυροκορδάτος, Φιλόθεου Πάρεργα Νικόλαος Θεοτόκης, Κυριακοδρόμιον Γρηγόριος Κωνσταντάς, Δανιήλ Φιλιππίδης, Γεωγραφία Νεωτερική Ρήγας Φεραίος, Σχολείον ντελικάτων Εραστών (1790), Φυσικής Απάνθισμα, Μεγάλη Χάρτα της Ελλάδος, Νέα Πολιτική Διοίκηση Ανώνυμος του 1789 Ελληνική Νομαρχία (1806) Ι. Μοισιόδαξ, Παιδαγωγία Αθανάσιος Χριστόπουλος, Λυρικά (1811) Ο ΡωσοΑγγλοΓάλλος (1805) Αδαμάντιος Κοραής, Αδελφική Διδασκαλία, Άσμα Πολεμιστήριον, Υπόμνημα, Ο Παπατρέχας Δ. Γουζέλης, Ο Χάσης (1795) Χρονικό του Γαλαξειδιού (1703) Ξένη λογοτεχνία Jean Racine (16394699), Φαίδρα (1677) Jean de la Fontaine (1621-1695), Οι Μύθοι (1668-1695) John Milton (1608-1674), Ο απολεσθείς Παράδεισος(1667) Defoe, Ροβινσών Κρούσος (1719) Jonathan Swift, Τα ταξίδια του Γκιούλιβερ (1726) Wolfgang von Goethe (17494832), Τα πάθη του νεαρού Βέρθερου (1774), Φάουστ(1790) Jean Zac Rousseau, Εξομολογήσεις (1782) Vittorio Alfieri (17494809), Σαούλ (1782) Ugo Foscolo, Οι τάφοι (1807) Friedrich von Schiller (17594805), Στοχαστικά λυρικά (1795) Friedrich von Schlegel, Μαθήματα δραματικής Λογοτεχνίας (1809) Ιστορία Αρχίζει η παρακμή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας Ένδοξη Επανάσταση στην Αγγλία (1688) Περίοδος του Διαφωτισμού (Αιώνας των Φώτων) (1688-1789) Έναρξη της Βιομηχανικής Επανάστασης από την Αγγλία Εκδίδεται το Habeas Corpus act σχετικά με την προσωπική ασφάλεια των πολιτών (1679) Περίοδος του Νεοελληνικού Διαφωτισμού (1750-1821) Επταετής Πόλεμος μεταξύ Αγγλίας και Γαλλίας (1756-1763) Ο Βενετός Μοροζίνης πολιορκεί την Αθήνα και ανατινάζει τον Παρθενώνα. Ο φυσικός Νεύτωνας διατυπώνει τους νόμους της παγκόσμιας έλξης Η Διακήρυξη των δικαιωμάτων (Bill of rights) εξασφαλίζει τα συνταγματικά δικαιώματα του αγγλικού λαού (1688) Ο Μέγας Πέτρος τσάρος της Ρωσίας (1689) Α' Ρωσοτουρκικός Πόλεμος (1768-1774) Συνθήκη Κιουτσούκ-Καϊναρτζή μεταξύ Ρωσίας και Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (1774) Αμερικανική Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας (1776) Β' Ρωσοτουρκικός Πόλεμος (1787-1792) Κατάληψη της Βαστίλης, Γαλλική Επανάσταση (1789) Ιόνιος Πολιτεία (1800) Ίδρυση της Φιλικής Εταιρείας (Οδησσός 1814) Ήττα του Ναπολέοντα στη μάχη του Βατερλώ (1815) Συνθήκη των Παρισίων με την οποία ιδρύονται τα Ηνωμένα Κράτη των Ιονίων Νήσων υπό την προστασία της Αγγλίας Ο λόρδος Μπάιρον επισκέπτεται για πρώτη φορά την Ελλάδα (1809) Συνέδριο της Βιέννης. Ιερή Συμμαχία (1815) Δ' Η ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΑΓΩΝΑ ΚΑΙ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΓΕΝΙΑ ΤΟΥ 1880 (1821-1880) Νεοελληνική λογοτεχνία Παλαιών Πατρών Γερμανός, Υπομνήματα περί της Επαναστάσεως της Ελλάδος Εμμανουήλ Ξανθός, Δοκίμιον ιστορικόν περί της Φιλικής Εταιρείας (1836) Ιωάννη Μακρυγιάννη, Απομνημονεύματα (1829) Γιάννης Βλαχογιάννης, Ενθυμήματα στρατιωτικά της Επανάστασης των Ελλήνων (1821-1833) Διονύσιος Σολωμός, Ύμνος εις την Ελευθερίαν (1823), Η γυναίκα της Ζάκυθος, Ο Κρητικός, Οι ελεύθεροι πολιορκημένοι Αντώνιος Μάτεσις, Ο Βασιλικός Γεράσιμος Μαρκοράς, Ο Όρκος, Ποιητικά Έργα και Μικρά Ταξίδια Ανδρέας Κάλβος, Λύρα (1824), Λυρικά (1826) Αριστοτέλης Βαλαωρίτης, Ο Αστραπόγιαννος Ανδρέας Λασκαράτος, Χαρακτήρες Λορέντζος Μαβίλης, Λήθη, Καλλιπάτειρα Ιωάννης Ζαμπέλιος, Τιμολέων, Μήδεια Ιακωβάκης Ρίζος-Νερουλός, Ιστορία των νεοελληνικών γραμμάτων Αλέξανδρος Σούτσος, Σάτιραι (1827) Ιάκωβος Πιτσίπιος, Η ορφανή της Χίου Αλέξανδρος-Ρίζος Ραγκαβής, Ο Αυθέντης του Μορέως Εμμανουήλ Ροΐδης, Η Πάπισσα Ιωάννα( 1866 ) Δημήτριος Βικέλας, Λουκής Λάρας Ιωάννης Παπαδιαμαντόπουλος (Jean Moreas), «Μανιφέστο του Συμβολισμού» Ξένη λογοτεχνία Alfonse de Lamartine (1790-1869), Ποιητικοί στοχασμοί Jane Austin, Μάνσφηλντ Παρκ (1814) Percy Shelley (1792-1822), Υπεράσπιση της ποίησης (1821) Claude-Charles Fauriel, Δημοτικά τραγούδια της σύγχρονης Ελλάδας (1824) Holderlin, Ποιήματα(1826) Victor Hugo (1802-1885), Η Παναγία των Παρισίων, Οι Άθλιοι (1862) John Keats (1795-1821), Ενδυμίων Henry Beyle/ Stendhal (1783-1842) Το κόκκινο και το μαύρο (1831), Το μοναστήρι της Πάρμας (1839) Honore de Balzac (1799-1850), Ευγενία Γκραντέ (1833), Οι κληρονόμοι (1842) Charles Dickens (1812-1870), Δαβίδ Κόπερφιλντ (1849-1850), Όλιβερ Τουίστ (1838) Αλέξανδρος Δουμάς (1824-1895), Οι τρεις σωματοφύλακες (1844) Charles Baudelaire (1821-1867) Άνθη του κακού (1857) Gustave Flaubert (1821-1880), Μαντάμ Μποβαρύ (1857) Lev Nikolayevich Tolstoi, Πόλεμος και Ειρήνη( 1864) Jules Verne ( 1828-1905) Ταξίδι στο κέντρο της γης (1864) Fiodor Dostoyevski (18214881), Έγκλημα και τιμωρία (1866) Ivan Tourgenief, Ο βασιλιάς Λήρ στη στέπα (1870) Mark Twain, Οι περιπέτειες του Τωμ Σώγιερ (1815) Emile Zola (1840-1902), Νανά (1880) Alexander Pouskin (1799-1837), Μπόρις Γκουντούνωφ, Ο χάλκινος καβαλάρης (1833) Walter Scott (1771-1832), Ιβανόης (1819) Ιστορία Εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα στις ισπανικές αποικίες της Λατινικής Αμερικής (1810-1826) Ελληνική Επανάσταση-Αγώνας της ανεξαρτησίας (1821-1827) Α' Εθνοσυνέλευση στην Επίδαυρο (1822) Α' πολιορκία του Μεσολογγίου (1822) Δόγμα Μονρόε (1823) Ο Κολοκοτρώνης φυλακίζεται Ο Ιμπραήμ αποβιβάζεται στην Πελοπόννησο (1825 Ο Ιωάννης Καποδίστριας πρώτος Κυβερνήτης της Ελλάδος (1827-31) Έξοδος του Μεσολογγίου (1826) Πρωτόκολλο Πετρούπολης (1826) Ναυμαχία του Ναυαρίνου (1827) Ο Ιωάννης Καποδίστριας πρώτος Κυβερνήτης της Ελλάδος (1827-31) Συνθήκη του Λονδίνου Ο Ι. Καποδίστριας φθάνει στο Ναύπλιο (1828) Δ' Εθνοσυνέλευση, Συνθήκη Ανδριανουπόλεως (1829) Με το Πρωτόκολλο του Λονδίνου η Ελλάδα γίνεται ανεξάρτητο κράτος (1830) Ιουλιανή επανάσταση στο Παρίσι (1830) Δολοφονία του Καποδίστρια (1831) Ο Όθων εκλέγεται βασιλιάς της Ελλάδας (1833) Η Αθήνα γίνεται πρωτεύουσα (1835) Ίδρυση του Πανεπιστημίου Αθηνών (1837) Η εξέγερση της 3ης Σεπτεμβρίου (1843) και το Σύνταγμα του 1844 Ο Κωλέττης πρωθυπουργός μετά την ψήφιση του Συντάγματος (1844) Επανάσταση των χωρικών στην Κεφαλλονιά Engels-Marx, Κομουνιστικό μανιφέστο (1848) Οι Επαναστάσεις του 1848 «Η Άνοιξη των Λαών» Συνταγματικές μεταρρυθμίσεις στα Ιόνια νησιά (1849) Αποκλεισμός του Πειραιά από τους Αγγλογάλλους (1854) Κριμαϊκός πόλεμος (1853-1856) Έξωση του Όθωνα (1862) Ενοποίηση Ιταλίας (1861) Έναρξη αμερικανικού εμφυλίου πολέμου (1861-1865) και απόσχιση νοτίων πολιτειών Ίδρυση του Πολυτεχνείου στην Αθήνα (1862) Ο Γεώργιος ο Α' βασιλιάς των Ελλήνων (1863) Το Σύνταγμα του 1864 καθιερώνει την καθολική ψηφοφορία των ανδρών και θεσπίζει τη λαϊκή κυριαρχία. Οι Άγγλοι παραχωρούν τα Επτάνησα στην Ελλάδα (1864) Φιλελευθερισμός, Εθνικισμός, Σοσιαλιστική ιδεολογία: Ιδεολογίες και κινήματα που σφράγισαν την πορεία του νεότερου και σύγχρονου κόσμου Πόλεμοι στην Ευρώπη (Πρωσία-Δανία, Πρωσία Αυστρία) Τα σοσιαλιστικά κόμματα της Ευρώπης ιδρύουν την Πρώτη Διεθνή (1863-1866) Κρητική Επανάσταση (1866-1869) Ανατίναξη της Μονής Αρκαδίου Πόλεμος Αυστρίας-Πρωσίας Κ. Μαρξ, Το Κεφάλαιο (1867) Ανασκαφές από το Σλήμαν στην Τροία (1870) Κομμούνα στο Παρίσι Ίδρυση της γερμανικής αυτοκρατορίας (1871) Ο Χαρίλαος Τρικούπης, πρωθυπουργός, εισηγείται και επιβάλλει την «αρχή της δεδηλωμένης» (1875) Ρωσοτουρκικός πόλεμος (1877-1878) Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου (1878). Η Κύπρος στους Άγγλους Συνέδριο του Βερολίνου (1878) Ε' Η ΝΕΟΤΕΡΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΗΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ (1880-1930) Νεοελληνική λογοτεχνία Γιάννης Ψυχάρης, Το ταξίδι μου (1888) Κωστής Παλαμάς, Ίαμβοι και Ανάπαιστοι (1897), Η Ασάλευτη Ζωή (1904), Ο Δωδεκάλογος του Γύφτου (1907) Γεώργιος Δροσίνης, Ιστοί αράχνης (1880) Ιωάννης Γρυπάρης, Σκαραβαίοι και Τερακότες (1919) Κωνσταντίνος Χατζόπουλος, Τα ελεγεία και τα ειδύλλια (1898) Κώστας Κρυστάλλης, Αγροτικά, Ο τραγουδιστής του χωριού και της στάνης Γεώργιος Βιζυηνός, Το αμάρτημα της μητρός μου (1883), Το μόνον της ζωής του ταξείδιον Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, Οι έμποροι των εθνών (1822-23), Χρήστος Μηλιώνης (1885), Η φόνισσα (1903) Ανδρέας Καρκαβίτσας, Τα λόγια της πλώρης (1899), Ο Ζητιάνος (1896) Ιωάννης Κονδυλάκης, Ο Πατούχας(1892) Αργύρης Εφταλιώτης, Τα τραγούδια του ξενιτεμένου (1889) Γρηγόρης Ξενόπουλος, Αναδυόμενη (1925), Πλούσιοι και φτωχοί(1919) Κωνσταντίνος Θεοτόκης, Η τιμή και το χρήμα (1914), Η ζωή και ο θάνατος του Καραβέλα (1920) Πηνελόπη Δέλτα, Τον καιρό του Βουλγαροκτόνου Ζαχαρίας Παπαντωνίου, Τα Ψηλά βουνά(1918) Παντελής Χορν, Το φιντανάκι (1921) Δημήτρης Μπόγρης, Τ' αρραβωνιάσματα (1925) Κωνσταντίνος Καβάφης, Τα τείχη (1896), Περιμένοντας τους βαρβάρους Άγγελος Σικελιανός, Μήτηρ Θεού (1917), Ιερά οδός (1935) Κώστας Βάρναλης, Το φως που καίει (1922), Η αληθινή απολογία του Σωκράτη (1931) Κώστας Καρυωτάκης, Ο πόνος των ανθρώπων και των πραμάτων (1919), Ελεγεία και Σάτιρες (1928) Ξένη λογοτεχνία Henrik Ibsen (1828-1906), Βρυκόλακες (1881) Friedrich Nietzche, Τάδε έφη Ζαρατούστρα (1883) Alfred Tennyson (1809-1892), Τα ειδύλλια του βασιλιά (1859-1885) August Strindberg (1849-1912), Πατέρας (1887), Η Δεσποινίς Τζούλια (1888) Stephane Malarme Ποιήματα(1888) Anton Pavlovich Tchekhov (1860-1904), Ο Θείος Βάνιας, Ο Γλάρος (1896) Oscar Wilde (1854-1990), Το πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέυ (1890) Lev Nikolayevich Tolstoi (1828-1910), Πόλεμος και Ειρήνη, Άννα Καρένινα, (1875-1877), Η Ανάσταση (1899) George Bernard Shaw, Άνθρωπος και Υπεράνθρωπος (1903) Μαρκήσιος De Sade (1740-1814), Οι εκατόν είκοσι ημέρες στα Σόδομα (1904) Maxim Gorky, Η μάνα (1907) Miguel de Unamuno, Ποιήματα(190Ί) 1909- Απονομή βραβείου Νόμπελ Λογοτεχνίας στη Selma Lagerfeld Marcel Proust, Αναζητώντας το χαμένο χρόνο (1913) Henri Barbusse, Η φωτιά (1916) Paul Valery Το νεαρό πάτωμα (1917) Herman Hesse, Ντέμιαν (1920) 1921- Απονομή βραβείου Νόμπελ Λογοτεχνίας στον Anatole France Luigi Pirandello (1867-1936), Έξι πρόσωπα ζητούν συγγραφέα (1921), Ερρίκος ο Δ’ (1923) James Joyce, Οδυσσέας (1922) T.S. Eliot, Έρημη χώρα (1922) Vladimir Maiakovski (1893-1930), Βλαντιμίρ Ίλιτς Λένιν(1924) Ιστορία Η Ελλάδα προσαρτά τη Θεσσαλία Αγροτικό ζήτημα (1881) Κατασκευή σιδηροδρομικού δικτύου (1882) Εγκαίνια του πύργου του Άιφελ στο Παρίσι (1889) Οικονομικές/ κοινωνικές/ πολιτικές συνέπειες της βιομηχανικής ανάπτυξης στην Ευρώπη Η αποικιακή εξάπλωση των ευρωπαϊκών κρατών (1870-1914) Εγκαίνια της διώρυγας της Κορίνθου (1893) Ο Τρικούπης κηρύσσει πτώχευση του κράτους (1893) Πόλεμος Κίνας-Ιαπωνίας (1894) Οι Ολυμπιακοί αγώνες στην Αθήνα (1896) Ελληνοτουρκικός πόλεμος (1897) Πόλεμος των Μπόερς στην Αφρική (1899) Ο Αϊνστάιν διατυπώνει την πρώτη θεωρία της σχετικότητας (1905). Μακεδονικός αγώνας (1900-1908) Επαναστατική κυβέρνηση Ελευθερίου Βενιζέλου στην Κρήτη (1908) Επανάσταση των Νεότουρκων υπό τον Κεμάλ Ατατούρκ (1908) Το κίνημα στο Γουδί (1909) Ελλάδα: Πορεία προς τον αστικό μετασχηματισμό και την εδαφική επέκταση Ο Ε. Βενιζέλος πρωθυπουργός (1910) Αναθεώρηση του Συντάγματος (1911) Βαλκανικοί πόλεμοι (1912-1913) Απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης (1912) Οι Βαλκανικοί πόλεμοι διπλασιάζουν την Ελλάδα Προσάρτηση Μακεδονίας, Ηπείρου, νήσων Αιγαίου (1912-1913) Απελευθέρωση των Ιωαννίνων, προσάρτηση της Κρήτης (1913) Συνθήκη Βουκουρεστίου (1913) Α' Παγκόσμιος πόλεμος (1914-1918) Η ανάπτυξη του εργατικού κινήματος στην Ελλάδα (1914-1918) Εκπαιδευτική μεταρρύθμιση (1917) Παραιτείται ο βασιλιάς Κωνσταντίνος. Η Ελλάδα στον πόλεμο με την πλευρά της Αντάντ (1917) Η Ρωσική Επανάσταση (1917) Συνθήκη Βερσαλλιών (18 Ιουνίου 1919) Εκλογές στην Ελλάδα (1 Νοεμβρίου 1920), ήττα του Βενιζέλου Συνθήκη των Σεβρών (10 Αυγούστου 1920) δημιουργεί την Ελλάδα των τριών ηπείρων και των πέντε θαλασσών Ο Κεμάλ ανακόπτει την προέλαση των ελληνικών στρατευμάτων στη Μικρά Ασία (1921) Μικρασιατική καταστροφή (1922) Συνθήκη της Λωζάννης (1923). Κατάρρευση της Μεγάλης Ιδέας. Ανταλλαγή πληθυσμών (1923) ΣΤ' Η ΓΕΝΙΑ ΤΟΥ ΤΡΙΑΝΤΑ Νεοελληνική λογοτεχνία Γιώργος Σεφέρης, Μυθιστόρημα (1935), Ημερολόγιο καταστρώματος Α' (1940) Ανδρέας Εμπειρίκος, Υψικάμινος, Ενδοχώρα(1945) Νίκος Εγγονόπουλος, Μπολιβάρ (1944) Οδυσσέας Ελύτης, Ήλιος ο πρώτος (1943), Άξιόν εστί Γιάννης Ρίτσος, Επιτάφιος (1936), Ρωμιοσύνη (1954) Νικηφόρος Βρεττάκος, Ο Ταΰγετος και η σιωπή (1949) Νίκος Γκάτσος, Αμοργός (1943) Φώτης Κόντογλου, Τ' Αϊβαλί, πατρίδα μου Στρατής Δούκας, Ιστορία ενός αιχμαλώτου (1929) Στράτης Μυριβήλης, Η ζωή εν τάφω (1924) Ηλίας Βενέζης, Το νούμερο 31328 (1931) Κοσμάς Πολίτης, Το λεμονοδάσος (1931), Eroica(1931) Γιώργος Θεοτοκάς, Η Αργώ (1936) Άγγελος Τερζάκης, Πριγκιπέσσα Ιζαμπώ(1945) Θράσος Καστανάκης, Οι Πρίγκιπες(1924) Μ. Καραγάτσης, Ο συνταγματάρχης Λιάπκιν (1933) Θανάσης Πετσάλης-Διομήδης, Μαρία Πάρνη(1933) Παντελής Πρεβελάκης, Το χρονικό μιας πολιτείας (1938) Γιάννης Μπεράτης, Το πλατύ ποτάμι (1946) Μέλπω Αξιώτη, Θέλετε να χορέψαμε, Μαρία; (1940) Τάσος Αθανασιάδης, Οι Πανθέοι( 1948-61) Ι.Μ. Παναγιωτόπουλος, Τα πρόσωπα και τα κείμενα (1943-55) Γιάννης Σκαρίμπας, Θείο τραγί (1933) Στέλιος Ξεφλούδας, Τα τετράδια του Παύλου Φωτεινού(1930) Ξένη λογοτεχνία Andre Breton, Μανιφέστο του υπερρεαλισμού (1924) Thomas Mann, Το μαγικό βουνό, (1924) Shame Ο' Neil, Πόθοι κάτω από τις λεύκες (1924) Ε. Kafka, Ο πύργος (1926) Eric Maria Remark, Ουδέν νεότερον από το δυτικό μέτωπο (1929) 1929- Απονομή του Βραβείου Νόμπελ Λογοτεχνίας στον Thomas Man (1875-1955), Paul Eluard, Έρωτας, ποίηση (1929) Andre Breton, Δεύτερο Μανιφέστο του υπερρεαλισμού (1930) Federico Garcia Lorca (1898-1936), Ματωμένος γάμος (1933), Το σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα (1936) Louis Aragon, Οι καμπάνες της Βασιλείας (1934) T.S. Eliot, Φονικό στην εκκλησιά (1935) Margaret Michel, Όσα παίρνει ο άνεμος (1936) 1936- Απονομή του Βραβείου Νόμπελ Λογοτεχνίας στον Eugene Ο' Neil Jean Paul Sartre, Ναυτία (1938) Bertolt Brecht, Τρόμος και αθλιότητα του τρίτου Ράιχ (1935-1938) Antoine de Saint-Exupery, Η γη των ανθρώπων (1939) Ο μικρός Πρίγκιπας Ernest Hemingway, Για ποιον χτυπά η καμπάνα (1940) Eugene Ο' Neil, Το μακρύ ταξίδι της μέρας μέσα στη νύχτα (1940) Jean Anouilh, Αντιγόνη (1942) Ιστορία Πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και κοινωνικά προβλήματα μετά τη Συνθήκη της Λωζάννης Η μεγάλη κρίση του 1929-1932 (Κραχ της Wall Street) Συνέπειες στην Ευρώπη: φασισμός και ναζισμός Βαλκανική Διάσκεψη Κωνσταντινούπολης (1931) Ήττα του Ελευθερίου Βενιζέλου. Κυβέρνηση Π. Τσαλδάρη Ο Ρούσβελτ πρόεδρος των ΗΠΑ Παλινόρθωση της βασιλείας στην Ελλάδα (1935) Θάνατος του Βενιζέλου (1936) Δικτατορία της 4ης Αυγούστου (1936) Ισπανικός Εμφύλιος Η Γερμανία προσαρτά την Αυστρία (1938) Ο Φράνκο στην Ισπανία. Η Αγγλία και η Γαλλία κηρύσσουν τον πόλεμο στη Γερμανία Β' Παγκόσμιος Πόλεμος (1939-1945) Ελληνοϊταλικός πόλεμος (1940-1941) Ο βασιλιάς και η κυβέρνηση στη Μέση Γερμανική και Ιταλική κατοχή (1941-1944) Η Εθνική Αντίσταση (1941) Απελευθέρωση της Αθήνας (1944). Δεκεμβριανά Ανάληψη της εξουσίας από το Γ. Παπανδρέου Συμφωνία Βάρκιζας (1945) Επάνοδος Γεωργίου Β' (1946) Ο Εμφύλιος Πόλεμος (1946-1949) «Δόγμα Τρούμαν»(1947) Θάνατος Γεωργίου Β'. Ο Παύλος βασιλιάς Ο Εμφύλιος Πόλεμος (1946-1949) Η ενσωμάτωση της Δωδεκανήσου στο ελληνικό κράτος (1948) Ζ' Η ΜΕΤΑΠΟΛΕΜΙΚΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ (1945-1967) Μεταπολεμική Γενιά Νεοελληνική λογοτεχνία Τάσος Λειβαδίτης, Μάχη στην άκρη της νύχτας (1952), Ο άνθρωπος με το ταμπούρλο (1956) Τίτος Πατρίκιος, Μαθητεία (1963) Μανόλης Αναγνωστάκης, Η συνέχεια 3 (1962) Άρης Αλεξάνδρου, Ακόμη τούτη η Άνοιξη (1946) Μιχάλης Κατσαρός, Κατά Σαδδουκαίων (1953) Νίκος Καββαδίας, Πούσι(1947) Νίκος Καρούζος, Ποιήματα( 1961), Η έλαφος των άστρων (1962) Μίλτος Σαχτούρης, Η λησμονημένη (1945) Με το πρόσωπο στον τοίχο (1952) Δημήτρης Παπαδίτσας, Εντός παρενθέσεως II (1949) Τάκης Σινόπουλος, Μεταίχμιο (1951) Γιάννης Δάλλας, Federico Garcia Lorca(1948) Έκτωρ Κακναβάτος, Διασπορά (1961) Νίκος Καζαντζάκης, Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά (1946), Ο καπετάν Μιχάλης (1950) Δίδω Σωτηρίου, Τα ματωμένα χώματα (1962) Μαρία Ιορδανίδου, Λωξάντρα (1963) Μαργαρίτα Λυμπεράκη, Τα ψάθινα καπέλα (1946) Μιμίκα Κρανάκη, Contre-temps (1947) Κώστας Ταχτσής, Το τρίτο στεφάνι (1962) Στρατής Τσίρκας, Ακυβέρνητες Πολιτείες Δημήτρης Χατζής, Το τέλος της μικρής μας πόλης (1962) 1963- Απονομή Βραβείου Νόμπελ Λογοτεχνίας στον ποιητή Γεώργιο Σεφέρη Μήτσος Αλεξανδρόπουλος, Νύχτες και αυγές — Η πολιτεία (1961) Ανδρέας Φραγκιάς, Ο λοιμός (1962) Αντώνης Σαμαράκης, Ζητείται ελπίς (1954) Γιώργος Ιωάννου, Για ένα φιλότιμο (1964) Ρένος Αποστολίδης, Πυραμίδα '67 (1950) Βασίλης Βασιλικός, Η διήγηση του Ιάσονα, (1953), Το Ζ (1966) Σπύρος Πλασκοβίτης, Το φράγμα (1961) Γιώργος Χειμώνας, Η εκδρομή (1964) Ξένη λογοτεχνία Albert Camus (19134960), Ο ξένος (1942), Ο επαναστατημένος άνθρωπος (1951) Italo Calvino (1923-1985), Το μονοπάτι με τις φωλιές από αράχνες (1947) Ten. Williams, Λεωφορείον ο πόθος (1947) 1948- Απονομή Βραβείου Νόμπελ Λογοτεχνίας στον Τ.S. Elliot George Orwell, 1984 (1949) Arthur Miller, Ο θάνατος του εμποράκου (1949) Jean-Paul Sartre (1905-1980), Ο διάβολος και ο καλός θεός (1951) Marguerite Yourcenar (1903-1989) Αναμνήσεις του Αδριανού (1951) 1954- Απονομή Βραβείου Νόμπελ Λογοτεχνίας στον Ernest Hemingway Alberto Moravia, O κονφορμιστής (1957) Boris Leonidovich Pasternak, Δόκτωρ Ζιβάγκο (1958) Graham Green, Η εποχή των βροχών (1961) 1962- Απονομή Βραβείου Νόμπελ Λογοτεχνίας στον John Steinberg Gabriel Garcia Marquez, Εκατό χρόνια μοναξιάς (1967) Ιστορία 1948- Ιδρύεται το κράτος του Ισραήλ 1949- Ιδρύεται το Βορειοανατολικό Σύμφωνο (NATO) 1950-Ο πόλεμος της Κορέας. Ο κόσμος χωρίζεται σε δύο σφαίρες επιρροής. ΗΠΑ και Σοβιετική Ένωση ανταγωνίζονται. Εποχή του ψυχρού πολέμου 1951- Κυβέρνηση Α. Παπάγου 1952- Είσοδος της Ελλάδας στο NATO Κυπριακό Ζήτημα. Αγώνας των Κυπρίων εναντίον των Άγγλων 1954- Αρχίζει ο ένοπλος αγώνας της ΕΟΚΑ Α' 1955- Σύμφωνο της Βαρσοβίας 1955- Κυβέρνηση Κωνσταντίνου Καραμανλή (ΕΡΕ) 1957- Δημιουργία της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας (ΕΟΚ) 1958- Ο Σαρλ ντε Γκωλ γίνεται ο πρώτος πρόεδρος της 5ης Γαλλικής Δημοκρατίας 1959- Συμφωνία Ζυρίχης και Λονδίνου. Η Κύπρος ανεξάρτητη Δημοκρατία 1960- Ρήξη στις σχέσεις Σοβιετικής Ένωσης και Κίνας 1961- Ανέγερση του τείχους του Βερολίνου 1961- Γεωργίου Παπανδρέου: Ανένδοτος αγώνας 1963- Η Ένωση Κέντρου κερδίζει τις εκλογές. Παραίτηση Κυβέρνησης Καραμανλή Δολοφονία του βουλευτή Γρηγόρη Λαμπράκη στη Θεσσαλονίκη 1964- Ο Γεώργιος Παπανδρέου κερδίζει με απόλυτη πλειοψηφία τις εκλογές 1963- Δολοφονείται ο Αμερικανός πρόεδρος (1960- 1965) Τζων Κέννεντυ 1964 Ιδρύεται η Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (PLO) 1965- Παραίτηση Γ. Παπανδρέου. Πολιτική κρίση 1965- Κατοχυρώνεται στις ΗΠΑ το δικαίωμα ψήφου για τους μαύρους 1965- Πόλεμος στο Βιετνάμ 1966- Υπηρεσιακή κυβέρνηση Ι. Παρασκευόπουλου (διοικητή της Εθνικής Τράπεζας) 1967- Πόλεμος των 6 ημερών. Το Ισραήλ προσαρτά τη δυτική όχθη, τη λωρίδα της Γάζας, τα υψώματα του Γκολάν, την Α. Ιερουσαλήμ και τη χερσόνησο του Σινά 1967- Παραίτηση κυβέρνησης Παρασκευόπουλου. Κυβέρνηση Π . Κανελλόπουλου. Διάλυση της βουλής και προκήρυξη εκλογών. Στρατιωτικό πραξικόπημα της 21ης Απριλίου. Η χώρα κυβερνάται δικτατορικά έως το 1974 Η' Η ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΜΕΧΡΙ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ 20ού ΑΙΩΝΑ Δεύτερη Μεταπολεμική Γενιά Νεοελληνική λογοτεχνία Ανέστης Ευαγγέλου, Περιγραφή εξώσεως (1960) Κική Δημουλά, Το λίγο του κόσμου (1971) Δημήτρης Μίγγας, Των κεκοιμημένων Δημήτρης Νόλλας, Τα θολά τζάμια Σωτήρης Δημητρίου, Ν' ακούω καλά τ' όνομά σου Άρης Αλεξάνδρου, Το κιβώτιο Μένης Κουμανταρέας, Τα μηχανάκια (1962) Μάριος Χάκκας, Όμορφο καλοκαίρι (1965) 1977- Απονομή Βραβείου Λένιν για την Ειρήνη στον ποιητή Γιάννη Ρίτσο Δημήτρης Νόλλας, Η Νεράιδα της Αθήνας και η Πολυξένη (1914) 1979- Απονομή Βραβείου Νόμπελ Λογοτεχνίας στον ποιητή Οδυσσέα Ελύτη Γιώργης Γιατρομανωλάκης, Λειμωνάριο (1974), Ανωφελές διήγημα (1993) Μάρω Δούκα, Η πλωτή πόλη (1983) Κοσμάς Χαρπαντίδης, Μανία πόλεως (1993) Νίκος Βασιλειάδης, Ο Συμβολαιογράφος (1995) Νίκος Χουλιάρας, Ο Λούσιας (1979) Μιχάλης Γκάνας, Η μητριά πατρίδα (1981) Ευγενία Φακίνου, Η Αστραδενή (1982) Λευτέρης Ξανθόπουλος, Η Αθήνα σήμερα (1982) Παντελής Καλιότσος, Το συμπόσιο (1985) Αλέξης Πανσέληνος, Η μεγάλη πομπή (1985) Αλκή Ζέη, Η αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα (1987) Ρέα Γαλανάκη, Ο βίος του Ισμαήλ Φερίκ Πασά(1989) Ζωρζ Σαρρή, Νινέτ (1993) Νίκος Θέμελης, Η ανατροπή (2000) Νάσος Βαγενάς, Σκοτεινές μπαλάντες (2001) Ξένη λογοτεχνία Harold Pinter, Τοπίο (1968), Σιωπή (1969) 1969- Απονομή Βραβείου Νόμπελ Λογοτεχνίας στον Samuel Becket 1971- Απονομή Βραβείου Νόμπελ Λογοτεχνίας στον Pablo Neruda Umberto Eco, Το όνομα του ρόδου (1980), Το εκκρεμές του Φουκώ (1988) William Golding, Τελετουργίες μύησης (1980). Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας 1983 Samuel Beckett (1906-1989), Ένα κομμάτι μονολόγου(1981) 1981- Απονομή Βραβείου Νόμπελ Λογοτεχνίας στον Αυστριακό συγγραφέα Elias Caneti 1982- Απονομή Βραβείου Νόμπελ Λογοτεχνίας στον Gabriel Garcia Markez Claude Simon, Ο δρόμος για τη Φλάνδρα, (1985) Carlos Fuentes, Ο γέρο-γκρίνγκο (1985) Jose Saramago, Ιστορία της πολιορκίας της Αισαβώνας( 1989). Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας 1999 Milan Kundera, Η αβάσταχτη ελαφρότητα του είναι (1984), Η αθανασία (1990) Steven Presfield, Με τις πύλες της φωτιάς (1998) Ismail Kadare, Παλάτι των ονείρων Nick Hornb, Για ένα αγόρι 2000- Απονομή Βραβείου Νόμπελ Λογοτεχνίας στον Gao Zinjan Paolo Cohelio, Ο Αλχημιστής, Έντεκα λεπτά 2005- Απονομή Βραβείου Νόμπελ Λογοτεχνίας στον Harold Pinter Ιστορία 1968- Ο Γαλλικός Μάης - Η Άνοιξη της Πράγας καταστέλλεται με την αιματηρή επέμβαση του σοβιετικού στρατού στην Τσεχοσλοβακία. Στις ΗΠΑ δολοφονείται ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, ηγέτης του κινήματος για την πολιτική, κοινωνική και πολιτισμική χειραφέτηση των μαύρων. Θάνατος Γ. Παπανδρέου 1969- Άρση της λογοκρισίας 1970- Δίκες εναντίον μελών αντιστασιακών οργανώσεων 1970- Ο σοσιαλιστής Σαλβαδόρ Αλιέντε γίνεται πρόεδρος της Χιλής 1971- Η Κίνα γίνεται μέλος του ΟΗΕ 1972- Τα αμερικανικά στρατεύματα εγκαταλείπουν ηττημένα το Βιετνάμ 1973- Ο στρατηγός Πινοσέτ επιβάλλει στυγνή δικτατορία στη Χιλή 1973- Εξέγερση στο Πολυτεχνείο 1974- Πραξικόπημα στην Κύπρο και απόπειρα δολοφονίας του προέδρου Μακαρίου Οι Τούρκοι καταλαμβάνουν το βόρειο τμήμα της Κύπρου. Αποκατάσταση της Δημοκρατίας στην Ελλάδα 1974- Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας στην Ελλάδα. Γενικές εκλογές για την ανάδειξη της Αναθεωρητικής Βουλής. Κυβέρνηση Κ. Καραμανλή 1974- Δημοψήφισμα. Με σημαντική πλειοψηφία κατάργηση της Βασιλείας και ανακήρυξη της Δημοκρατίας 1975- Ο Κωνσταντίνος Τσάτσος Πρόεδρος της Δημοκρατίας 1976- (Φεβρουάριος) Δεκτή η αίτηση της Ελλάδας για έναρξη διαπραγματεύσεων με στόχο την ένταξη της στην ΕΟΚ, 1976- (Απρίλιος) Νόμος 309: η δημοτική καθιερώνεται σε όλες τις βαθμίδες της Γενικής Εκπαίδευσης. Το Δεκέμβριο η δημοτική καθιερώνεται στη διοίκηση και στα δημόσια έγγραφα 1977- Βουλευτικές εκλογές. Κυβέρνηση Κ. Καραμανλή 1979- Η Ελλάδα αποτελεί επίσημα το δέκατο μέλος της ΕΟΚ 1980- Επανένταξη της Ελλάδας στο NATO 1980- Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής Πρόεδρος της Δημοκρατίας 1981- Ο Ανδρέας Παπανδρέου πρωθυπουργός της Ελλάδας 1982- Αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης από τη Βουλή των Ελλήνων 1982- Ξεσπά ο αργεντινο-βρετανικός πόλεμος για τα νησιά Φώκλαντ, που λήγει με ήττα της Αργεντινής 1983- Ο Αμερικανός Πρόεδρος Ρήγκαν εγκαινιάζει τον «πόλεμο των άστρων» 1984- Δολοφονία της Ίντιρα Γκάντι 1984- Ο εφιάλτης του Τσερνομπίλ πάνω από την Ευρώπη 1985- Χρ. Σαρτζετάκης, Πρόεδρος της Δημοκρατίας 1986- Δολοφονία του Σουηδού Πρωθυπουργού Ούλοφ Πάλμε 1989- Πτώση του τείχους του Βερολίνου. Στην πλατεία Τιενανμέν του Πεκίνου πνίγεται στο αίμα η διαδήλωση των φοιτητών για τον εκδημοκρατισμό του κινεζικού κράτους 1990- Επανένωση της Γερμανίας. Καταργείται το καθεστώς του απαρτχάιντ στη Ν. Αφρική και ελευθερώνεται ο Νέλσον Μαντέλα 1990-1993- Κυβέρνηση Κ. Μητσοτάκη 1991- Διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης. Ο Πόλεμος στον Κόλπο 1992- Υπογράφεται η Συνθήκη του Μάαστριχτ, με την οποία η ΕΟΚ μετασχηματίζεται σε Ευρωπαϊκή Ένωση Βιβλιογραφία για το Συγκριτικό Χρονολογικό Πίνακα 1. Αργυρίου, Α. (2001). Ιστορία της ελληνικής λογοτεχνίας και η πρόσληψή της στα χρόνια του μεσοπολέμου (1918-1940). Αθήνα: Καστανιώτης. 2. Benoit-Dusausoy, A. & Fontaine, G. (επιμ.) (1999). Ευρωπαϊκά Γράμματα: Ιστορία της Ευρωπαϊκής Λογοτεχνίας. Μετάφραση Α. Ζήρας κ.ά. Αθήνα: Σοκόλης (3 τόμοι). 3. Δημαράς, Κ.Θ. (1975). Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. ΣΤ' έκδοση. Αθήνα: Ίκαρος. 4. Ιστορία νεότερη και σύγχρονη (1995). Β' Λυκείου. Αθήνα: ΟΕΔΒ. 5. Ιστορία της Ελλάδας του 20ού αιώνα (2003). Αθήνα: Βιβλιόραμα (2 τόμοι). 6. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Αθήνα: Εκδοτική Αθηνών. 7. Ιστορία του Μεσαιωνικού και του Νεότερου Κόσμου 565-1815 (2003). Β' Ενιαίου Λυκείου (Γενικής Παιδείας). Αθήνα: ΟΕΔΒ. 8. Ιστορία του νεότερου και σύγχρονου κόσμου (2002). Γ' Ενιαίου Λυκείου (Γενικής Παιδείας). Αθήνα: ΟΕΔΒ. 9. Παγκόσμια Ιστορία (1995). Αθήνα: Καπόπουλος (TIME-LIFE). 10. Πολίτης, Λ. (1978). Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Αθήνα: Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης. 11. Vitti, Μ. (1977). Η γενιά του τριάντα. Ιδεολογία και μορφή. Αθήνα: Ερμής. 12. Vitti, Μ. (2003). Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Μετάφραση Μ. Ζορμπά, θεώρηση του συγγραφέα, απόδοση Ε.Ι. Μοσχονά. Αναθεωρημένη έκδοση. Αθήνα: Οδυσσέας. Με απόφαση της Ελληνικής Κυβέρνησης τα διδακτικά βιβλία του Δημοτικού, του Γυμνασίου και του Λυκείου τυπώνονται από τον Οργανισμό Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων και διανέμονται δωρεάν στα Δημόσια Σχολεία. Τα βιβλία μπορεί να διατίθενται προς πώληση, όταν φέρουν βιβλιόσημο προς απόδειξη της γνησιότητας του. Κάθε αντίτυπο που διατίθεται προς πώληση και δε φέρει βιβλιόσημο θεωρείται κλεψίτυπο και ο παραβάτης διώκεται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 7 του Νόμου 1129 της 15/21 Μαρτίου 1946 (ΦΕΚ 1946, 108, Α') Απαγορεύεται η αναπαραγωγή οποιουδήποτε τμήματος αυτού του βιβλίου, που καλύπτεται από δικαιώματα (copyright), ή η χρήση του σε οποιαδήποτε μορφή, χωρίς τη γραπτή άδεια του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου.