Διδακτικά Βιβλία του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου

Αναζήτηση

Βρες
Εμφάνιση

12. Ένα κήρυγμα του Χριστού στη Ναζαρέτ με ξεχωριστή σημασία

Με τη βάπτιση του Ιησού στον Ιορδάνη εγκαινιάστηκε η νέα ανθρωπότητα. Ο Ιωάννης ο Πρόδρομος βρίσκεται στη φυλακή. Δημόσια και συστηματικά ο Ιησούς αναλαμβάνει δράση για το έργο του. Στην αρχή, και για αρκετό διάστημα, περιορίζεται στην περιοχή της Γαλιλαίας με κέντρο την Καπερναούμ. Ο λόγος της προτίμησης αυτής είναι ότι καταλαβαίνει πως η Ιερουσαλήμ (και γενικά η Ιουδαία), ως κέντρο του ιερατείου και της θεολογικής ηγεσίας, θα αντιδράσει, όπως τελικά συνέβη και θα το δούμε στη συνέχεια. Κηρύττει για τη Βασιλεία του Θεού, γι' αυτή τη νέα πραγματικότητα ζωής, που είναι ανοιχτή και δυνατή σε όλους. Οι Γαλιλαίοι δέχονται πρόθυμα το μήνυμά του. Κάποια μέρα πηγαίνει να κηρύξει και στην ιδιαίτερη πατρίδα του, τη Ναζαρέτ της Γαλιλαίας. Εκεί θα δοκιμάσει μια πολύ δυσάρεστη έκπληξη. Λεπτομέρειες παρακάτω.

Λκ 4, 16: (Ό Ιησούς από την Καπερναούμ της Γαλιλαίας) ήρθε στη Ναζαρέτ, όπου είχε μεγαλώσει. Το Σάββατο πήγε, όπως συνήθιζε, στη συναγωγή και σηκώθηκε να διαβάσει τις Γραφές. Του έδωσαν το χειρόγραφο με τα λόγια του προφήτη Ησαΐα. Ο Ιησούς το ξετύλιξε και βρήκε το σημείο όπου ήταν γραμμένο το εξής: Το Πνεύμα του Κυρίου με κατέχει, γιατί ο Κύριος με έχρισε και μ' έστειλε, να αναγγείλω το χαρμόσυνο μήνυμα στους φτωχούς, να θεραπεύσω τους συντριμμένους ψυχικά· στους αιχμαλώτους να κηρύξω απελευθέρωση και στους τυφλούς ότι θα βρουν το φως τους· να φέρω λευτεριά στους υποταγμένους, να αναγγείλω του καιρού τον ερχομό, που ο Κύριος θα φέρει τη σωτηρία στον λαό του. (Ησαΐας 61, 1-2) Ύστερα τύλιξε το χειρόγραφο, το έδωσε στον υπηρέτη και κάθισε. Τα μάτια όλων στη συναγωγή ήταν προσηλωμένα πάνω του. Άρχισε τότε να τους λέει: "Σήμερα βρίσκει την εκπλήρωσή της η προφητεία που μόλις ακούσατε". Όλοι συμφωνούσαν μαζί του· θαύμαζαν για τα γεμάτα χάρη λόγια που έβγαιναν από το στόμα του, και ρωτούσαν: "Αυτός δεν είναι ο γιος του Ιωσήφ; Μκ 6, 2: … Από πού τα κατέχει αυτά; Και ποια είναι η σοφία αυτή που του δόθηκε; Πώς κάνει τέτοια θαύματα…; Αυτός δεν είναι ο ξυλουργός, ο γιος της Μαρίας κι αδερφός του Ιακώβου, του Ιωσή, του Ιούδα και του Σίμωνος; Κι οι αδερφές του δεν μένουν εδώ στον τόπο μας;" Κι αυτό τους δημιουργούσε εμπόδιο να τον πιστέψουν. Κι ο Ιησούς τους έλεγε: "Δεν υπάρχει προφήτης που να μην τον περιφρονούν οι συμπατριώτες του, οι συγγενείς του κι η οικογένεια του". Κι έτσι δεν έκανε μπροστά τους κανένα μεγάλο θαύμα, παρά μόνον ακούμπησε τα χέρια του σε λίγους αρρώστους και τους θεράπευσε. Κι έμενε κατάπληκτος από την απιστία τους. Λκ 4, 28: Όλοι μέσα στη συναγωγή ακούγοντάς τα αυτά εξοργίστηκαν και σηκώθηκαν και τον έβγαλαν έξω από την πόλη. Τον έφεραν ως την άκρη του βουνού, πάνω στο οποίο ήταν χτισμένη η πόλη τους, για να τον ρίξουν στον γκρεμό. Αυτός όμως πέρασε από ανάμεσα τους και έφυγε.

Ερμηνευτικά 1. Μιλώντας για Βασιλεία του Θεού εννοούμε την καινούρια ανθρωπότητα που άρχισε με τον ερχομό και το έργο του Χριστού. Αυτή προσφέρει έναν νέο τρόπο ζωής, όπου κυριαρχούν: α) Η πίστη στον φιλάνθρωπο και αληθινό Θεό. β) Οι αλλιώτικες σχέσεις προς τον Θεό, τον συνάνθρωπο και τον κόσμο. Δηλ. σχέσεις αγάπης, αδελφοσύνης, ελπίδας, ειρήνης και δικαιοσύνης. Αυτή η νέα πραγματικότητα ζωής προχωρά αθόρυβα και ασταμάτητα. Το πλήρωμα της θα φανερωθεί στο τέλος του κόσμου, μετά τη Δευτέρα Παρουσία του Χριστού. (Λεπτομέρειες και διάφορες πλευρές της θα δούμε στα μαθήματα των κεφαλαίων Β' και Γ'). 2. Η Καπερναούμ της Γαλιλαίας (βλ. χάρτη) προσφερόταν ως κέντρο της πρώτης δράσης του Χριστού και για τον εξής ιδιαίτερο λόγο: Η πόλη αυτή ήταν συγκοινωνιακός κόμβος δρόμων που οδηγούσαν από τη Μεσοποταμία στην Αίγυπτο κι από τις ανατολικές περιοχές της χώρας στις δυτικές. Στην Καπερναούμ ο Ιησούς έπραξε και δίδαξε πολλά (βλ. μαθ. 2, 4α). 3. Την εποχή του Χριστού κάθε ισραηλιτική κοινότητα, είτε στο εσωτερικό της χώρας είτε στη Διασπορά, είχε τη συναγωγή της (= σύναξη, συγκέντρωση). Στην Ιερουσαλήμ εκτός από τον Ναό υπήρχαν και συναγωγές (βλ. μάθ. 2, 2γ). Φρόντιζαν να χτίζουν τη συναγωγή στο πιο ψηλό σημείο της κοινότητας, με κατεύθυνση προς την Ιερουσαλήμ, ώστε οι προσευχόμενοι να στρέφονται νοερά προς την αγία πόλη και τον Ναό της. 4. 0 Ιησούς σηκώθηκε να διαβάσει από το κείμενο της Αγίας Γραφής με δική του πρωτοβουλία. Συνήθως ο προϊστάμενος της συναγωγής όριζε κάποιον ικανό πιστό, για να διαβάσει και να ερμηνεύσει το ιερό κείμενο. 5. Το Άγιο Πνεύμα έχρισε (=ανακήρυξε) τον Ιησού ως Μεσσία και αρχηγό της νέας ανθρωπότητας στον Ιορδάνη κατά τη βάπτισή του. 6. Αυτά που ο Ιησούς άρχισε τότε να τους λέει ήταν λόγια δικά του, δική του ερμηνεία, που την έκανε με αυθεντία και κύρος. Οι συνηθισμένοι ραβίνοι στηρίζονταν σε ερμηνείες ονομαστών ραβίνων, που τις επαναλάμβαναν αρχίζοντας με τα λόγια: "Ο ραβίνος τάδε λέει… " 7. Η απορία των συμπατριωτών του: "Αυτός δεν είναι ο γιος του Ιωσήφ;" στηριζόταν στην αντίληψη που επικρατούσε τότε, ότι δηλ. ο Μεσσίας θα εμφανιζόταν ξαφνικά, θεαματικά, εντυπωσιακά και μεγαλόπρεπα.

Τα ερείπια της συναγωγής στην Καπερναούμ. Κάτω από το δάπεδό της βρέθηκαν τα ερείπια της πρώτης συναγωγής, όπου είχε διδάξει ο Ιησούς