γ) Μέσα στην έρημο με οδηγό τον Κύριο

Σαράντα χρόνια διήρκεσε, κατά τις διηγήσεις της Παλαιάς Διαθήκης, η πορεία των Ισραηλιτών προς τη Γη της Επαγγελίας. Αυτή η πορεία περιγράφεται κυρίως στο βιβλίο των Αριθμών. Και τότε, όπως και σήμερα, η έρημος ήταν ο τόπος όπου δοκιμάζονται οι αντοχές των ανθρώπων. Και οι Ισραηλίτες, όπως είδαμε στο προηγούμενο μάθημα, δοκιμάστηκαν σκληρά. Στερήθηκαν, κουράστηκαν, κινδύνεψαν από αρρώστιες, απειλήθηκαν από εχθρικές φυλές. Πάντα όμως με την προστασία του Θεού τα κατάφερναν. Και συνέχιζαν την πορεία τους.

Όμως ο πιο μεγάλος κίνδυνος που αντιμετώπισαν βρισκόταν μέσα τους. Ήταν η έλλειψη εμπιστοσύνης στο Θεό. Όπως τότε που ο Μωυσής ανέβηκε στο όρος Σινά για να πάρει τις πλάκες με το Νόμο και έμεινε εκεί σαράντα μερόνυχτα. Οι Ισραηλίτες νόμισαν ότι χάθηκε, δείλιασαν και ζήτησαν από τον Ααρών να κατασκευάσει είδωλα για να τους οδηγούν στην πορεία τους. Έτσι κι έγινε. Λειώνοντας τα χρυσά τους κοσμήματα ο Ααρών κατασκεύασε το άγαλμα ενός χρυσού μοσχαριού. Άρχισαν τότε να του προσφέρουν θυσίες τρώγοντας και χορεύοντας. Η οργή του Μωυσή, όταν κατέβηκε από το βουνό, ήταν μεγάλη. Ζήτησε μάλιστα ο ίδιος συγγνώμη από το Θεό εκ μέρους του λαού.

Όπως γίνεται φανερό, οι δυσκολίες και τα αδιέξοδα της ζωής των Ισραηλιτών στην έρημο τους έφερναν συχνά στη θέση να επιλέγουν: εμπιστεύονται το Θεό και τη Διαθήκη που έκλεισαν μαζί του ή δειλιάζουν και την ξεχνούν; Πολλές φορές ο λαός δυσκολευόταν να αποφασίσει. Άλλοτε πάλι δεν έμενε σταθερός στις αποφάσεις που είχε πάρει. Ωστόσο, μέσα από όλες αυτές τις περιπέτειες οι Ισραηλίτες ωρίμασαν. Απέκτησαν νέα ταυτότητα. Από καταπιεσμένοι δούλοι έγιναν ένας λαός με ενότητα και προορισμό. Και η σχέση τους με το Θεό έφτασε να γίνει σχέση πατέρα - γιου. Με αρχηγό τους λοιπόν το φίλο του Θεού, Μωυσή, και κουβαλώντας πάντα μαζί τους την Κιβωτό της Διαθήκης συνέχισαν να πορεύονται προς τη Γη που τους υποσχέθηκε ο Θεός, τη Γη της Επαγγελίας.

Ο Κύριος λέει: «Όταν ο Ισραήλ ήταν παιδί, τον αγάπησα και τον κάλεσα από την Αίγυπτο να γίνει γιος μου». Ωσ 11, 1

Οι σημερινοί Εβραίοι θυμούνται τη θαυμαστή περίοδο της ερήμου με τη γιορτή της Σκηνοπηγίας («Σουκώθ»). Γιορτάζεται το φθινόπωρο και διαρκεί εφτά μέρες, κατά τις οποίες κάθε οικογένεια μένει σε σκηνή, που τη φτιάχνει στον κήπο ή μέσα στο ίδιο της το σπίτι. Έτσι οι Εβραίοι θυμούνται την πορεία των προγόνων τους μέσα στην έρημο και τις θαυμαστές ενέργειες του Θεού που τους στήριξαν. «Εφτά μέρες θα μένετε σε σκηνές, όλοι οι Ισραηλίτες… Για να ξέρουν οι απόγονοί σας ότι έβαλα τους Ισραηλίτες να μείνουν σε σκηνές, όταν τους έβγαλα από την Αίγυπτο». Λευιτ 23, 42-43

Επτά εβδομάδες μετά τη γιορτή του Πάσχα οι Ισραηλίτες γιορτάζουν την Πεντηκοστή («Σαβουώτ»). Μ' αυτήν θυμούνται την προσφορά του Νόμου από το Θεό στο όρος Σινά.

Ο προφήτης Μωυσής, τοιχογραφία του Θεοφάνη στη Μονή Αγίου Νικολάου Αναπαυσά (16ος αι., Μετέωρα)