Διδακτικά Βιβλία του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου

Αναζήτηση

Βρες
Εμφάνιση

Γ. Πρόσφυγες και αλυτρωτικά κινήματα κατά τον 19ο αιώνα.

Τα αλλεπάλληλα αλυτρωτικά κινήματα που έλαβαν χώρα ολόκληρο το β΄ μισό του 19ου αιώνα, είτε με υποκίνηση του Ελληνικού κράτους, είτε με την ανοχή του, στάθηκαν η αιτία αλλεπάλληλων προσφυγικών μετακινήσεων από τη Μακεδονία, Ήπειρο, Θεσσαλία και Κρήτη, αν και οι πληθυσμοί των περιοχών αυτών συνήθιζαν να επιστρέφουν στις πατρίδες τους, όταν η κρίση εκτονωνόταν. Ειδικότερα, φυγή των Ελλήνων που κατοικούσαν στη Μακεδονία, Ήπειρο και Θεσσαλία, προκάλεσαν α) τα αποτυχημένα ανταρτικά κινήματα τα οποία εκδηλώνονταν στις περιοχές αυτές επωφελούμενα από τους περισπασμούς της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας εξαιτίας του Κριμαϊκού Πολέμου (1854-1856) και του Ρωσοτουρκικού (1877-1878) και β) η ελληνική ήττα στον πόλεμο με την Τουρκία το 1897,οπότε την υποχώρηση του ελληνικού στρατού ακολούθησαν πανικόβλητοι οι κάτοικοι των τουρκοκρατούμενων περιοχών από τη Λάρισα και εντεύθεν. Στο χρονικό αυτό διάστημα, σημειώθηκε και μία δευτερογενής συμφορά η οποία έπληξε και πάλι τους πρόσφυγες κατά κύριο λόγο, όταν τα νότια περίχωρα της Αθήνας ,όπου ήταν ήδη εγκατεστημένοι πρόσφυγες από τα τουρκοκρατούμενα μέρη, προσβλήθηκε από την επιδημία χολέρας η οποία μεταδόθηκε από τα συμμαχικά στρατεύματα που είχαν αποκλείσει το λιμάνι του Πειραιά. Η Κρητική Επανάσταση του 1866-69,προκάλεσε το μεγαλύτερο προσφυγικό κύμα της περιόδου, εφόσον υπολογίζεται ότι μέχρι το 1868 είχαν έρθει στην Αθήνα περί τους 10.000 Κρήτες, ενώ μικρότερος αριθμός είχε προηγουμένως εγκατασταθεί στη Σύρο και τον Πειραιά. Τους πληθυσμούς αυτούς δεν κατόρθωσε να αποκαταστήσει το Κράτος. Το έργο αυτό ανέλαβαν διάφορες επιτροπές που συστάθηκαν με ιδιωτική πρωτοβουλία, όπως η Κεντρική Επιτροπή υπέρ των Κρητών και η Αγγλοελληνική Επιτροπή που συνεργαζόταν με αντίστοιχα σωματεία του εξωτερικού και κυρίως του Λονδίνου.