Διδακτικά Βιβλία του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου

Αναζήτηση

Βρες
Εμφάνιση

Οι Φοίνικες, οι Γαλάτες και οι Ίβηρες.

Στην αποικιστική τους εξάπλωση οι Έλληνες συνάντησαν ανταγωνιστές στη Μεσόγειο τους Φοίνικες. Παράλληλα, ήρθαν σε επαφή με τους αυτόχθονες πληθυσμούς της νότιας Γαλλίας και της Ισπανίας. Οι αρχαίοι Έλληνες συγγραφείς πίστευαν ότι οι Φοίνικες είχαν προηγηθεί στο εμπόριο και στον αποικισμό στη Δυτική Μεσόγειο. Τα ανασκαφικά δεδομένα, ωστόσο, δείχνουν ότι το ενδιαφέρον και των δύο λαών πρέπει να άρχισε την ίδια περίπου εποχή, δηλαδή τον 8ο αι. π.Χ. Μεγάλη έλξη στους Φοίνικες άσκησαν τα αποθέματα μετάλλων που υπήρχαν στη Δύση, ιδιαίτερα του κασσίτερου. Κύρια πηγή του ήταν η Βρετανία, οι Κασσιτερίδες νήσοι, όπως ονομάζονταν από τους Έλληνες. Ο κασσίτερος έφτανε μέσω δύο δρόμων στη Μεσόγειο: ο ένας ήταν διαμέσου της Γαλλίας, με τον οποίο γινόταν η τροφοδότηση των μεταλλουργικών κέντρων της Ετρουρίας. Το δρόμο αυτό πρώτοι χρησιμοποίησαν οι Έλληνες με τις αποικίες τους στην ιταλική χερσόνησο και στη νότια Γαλλία. Ο άλλος ήταν θαλάσσιος και οδηγούσε στις νότιες ακτές της Ισπανίας, όπου υπήρχαν πλούσια κοιτάσματα και άλλων μετάλλων. Το δρόμο αυτό προσπάθησαν να εξασφαλίσουν με τους εμπορικούς τους σταθμούς οι Φοίνικες. Οι Έλληνες είναι βέβαιο ότι ενδιαφέρθηκαν για τα κοιτάσματα της περιοχής, όπως άλλωστε αποδεικνύει η ελληνική αποικία Εμπόριον - το σημερινό Αμπούριας - στις βόρειες ακτές της Ισπανίας. Τελικά, η Ιβηρική χερσόνησος, οι Βαλεαρίδες, η Σαρδηνία και η δυτική πλευρά της Σικελίας έμειναν μάλλον στη σφαίρα επιρροής των Φοινίκων και των αποίκων τους, των Καρχηδονίων.

5. Η ίδρυση του Εμπορίου και οι επαφές με τους αυτόχθονες Το Εμπόριον το ίδρυσαν οι Μασσαλιώτες και απέχει 40 περίπου στάδια από το όρος Πυρήνη και τα σύνορα της Ιβηρίας και Γαλατίας. Και όλη αυτή η περιοχή είναι κι αυτή εύφορη και έχει καλά λιμάνια. Εδώ είναι και η Ρόδος, μια πολίχνη την οποία ίδρυσαν οι Εμπορίτες, μερικοί όμως λένε ότι την ίδρυσαν οι Ρόδιοι. Και εδώ και στο Εμπόριον λατρεύουν την Εφεσία Άρτεμη […] Οι Εμπορίτες κατοικούσαν παλαιότερα σ' ένα μικρό νησί μπροστά από την πόλη, το οποίο τώρα ονομάζεται Παλαιά πόλις, ενώ τώρα κατοικούν στην απέναντι στεριά. Η πόλη είναι διπλή (δίπολις) και τα δύο μέρη της χωρίζονται με τείχος, γιατί παλαιότερα κατοικούσαν δίπλα της μερικοί Ινδικήτες, οι οποίοι αν και είχαν δική τους πολιτική οργάνωση, ήθελαν ωστόσο να έχουν κοινό τείχος με τους Έλληνες για ασφάλεια· γι αυτό η πόλη είναι διπλή, χωρισμένη στο μέσον μ' ένα τείχος. Με τον καιρό όμως συνενώθηκαν και δημιούργησαν κοινό πολίτευμα, ένα μικτό είδος με βαρβαρικούς και ελληνικούς θεσμούς, όπως συνέβη και σε πολλά άλλα μέρη. Στράβων, Γεωγραφικά, ΠΙ, 4, 8 μετ. Τ. Κουκουλιού, ό.π.

Οι πολιτιστικές ανταλλαγές ανάμεσα στους Έλληνες και τους Φοίνικες στη Δυτική Μεσόγειο ήταν περιορισμένες και ευκαιριακές. Το αντίθετο συνέβη με τους λαούς της Γαλατίας, οι οποίοι μετά την ίδρυση της Μασσαλίας εξελίσσονται πολιτιστικά και υιοθετούν την καλλιέργεια του αμπελιού και της ελιάς από τους Έλληνες αποίκους.

6. Η επίδραση των Ελλήνων στους Γαλάτες Οι Γαλάτες διδάχτηκαν ένα πιο πολιτισμένο τρόπο ζωής από τους Έλληνες και εγκατέλειψαν τις βαρβαρικές τους συνήθειες. Άρχισαν να οργώνουν τα χωράφια τους και να τειχίζουν τις πόλεις τους. Συνήθισαν ακόμη να ζουν με νόμους και όχι με τη βία των όπλων, και να καλλιεργούν αμπέλια και ελιές. Η εξέλιξη τους, στους καλούς τρόπους και στα πλούτη, ήταν τόσο μεγάλη που φαινόταν ωσάν η Γαλατία να είχε γίνει τμήμα της Ελλάδας και όχι η Ελλάδα να είχε αποικίσει στη Γαλατία. Ιουστίνος 43,41-42.