β. Βασίλειο της Ηπείρου.

Η Ήπειρος ήταν μια από τις περιοχές του ελληνικού χώρου που μέχρι τους ελληνιστικούς χρόνους είχε μείνει στην αφάνεια. Κατοικήθηκε από δωρικά φύλα, που δεν είχαν εξελιχθεί πολιτιστικά και δεν ακολούθησαν την ανάπτυξη των άλλων πόλεων της νότιας Ελλάδας. Το ισχυρότερο φύλο ήταν οι Μολοσσοί, απ' όπου καταγόταν η Ολυμπιάδα, μητέρα του Μ. Αλεξάνδρου. Την περίοδο της βασιλείας του Φιλίππου Β' και του Αλεξάνδρου, το βασίλειο της Ηπείρου ήταν υποτελές στους Μακεδόνες. Οι Μολοσσοί κυβερνούνταν με ένα σύστημα μετριοπαθούς βασιλείας. Τη βασιλική, δηλαδή, εξουσία περιόριζε ανώτατος άρχοντας, αντιπρόσωπος του λαού. Μια φορά το χρόνο ο βασιλιάς και ο λαός των Μολοσσών συγκεντρώνονταν στο πολιτικό και θρησκευτικό τους κέντρο, την Πασσαρώνα, όπου αντάλλασσαν όρκους πίστης για διακυβέρνηση, σύμφωνη προς τους νόμους. Το βασίλειο της Ηπείρου έφτασε στη μεγαλύτερη του ισχύ, όταν στο θρόνο ανέβηκε ο Πύρρος, ηγέτης με πολλές ικανότητες και μεγαλεπήβολα σχέδια. Ήθελε να δημιουργήσει ένα κράτος ανάλογο με εκείνο του Μ. Αλεξάνδρου. Για το λόγο αυτό επιχείρησε να κυριαρχήσει στη Δύση. Σε διάστημα πέντε χρόνων (280-275 π.Χ.) αντιμετώπισε τους Ρωμαίους στην Ιταλία και τους Καρχηδόνιους στη Σικελία 6. Επέστρεψε όμως με πολλές απώλειες και με εξαντλημένο το στρατό του στην Ήπειρο. Το τελευταίο του σχέδιο ήταν η υποταγή της Μακεδονίας και της νότιας Ελλάδας. Σε εκστρατεία στην Πελοπόννησο απέτυχε και πέθανε άδοξα κατά τη διάρκεια οδομαχιών στο Αργός (272 π.Χ.).

Προτομή του Πύρρου. Αντίγραφο ρωμαϊκών χρόνων πρωτότυπου έργου της ελληνιστικής εποχής. Τους χρόνους βασιλείας του Πύρρου η Ήπειρος ήταν σημαντική δύναμη. (Νεάπολη, Εθνικό Μουσείο)

6. Ο Πυρρός αποφασίζει να εκστρατεύσει για να βοηθήσει τους Έλληνες της Σικελίας Αν και βρισκόταν σε δύσκολη θέση (ο Πύρρος), άρχισε αμέσως να ελπίζει ξανά και η υπάρχουσα κατάσταση του δημιουργούσε διχογνωμία. Γιατί συγχρόνως ήρθαν, αφενός άνδρες από τη Σικελία, προσφέροντας του τον Ακράγαντα, τις Συρακούσες και τους Λεοντίνους, παρακαλώντας τον να τους βοηθήσει να διώξουν από κοινού τους Καρχηδονίους και να απαλλάξουν το νησί από τους τυράννους, αφετέρου απεσταλμένοι από την Ελλάδα και ανήγγειλαν ότι ο Πτολεμαίος ο Κεραυνός έχει σκοτωθεί πολεμώντας εναντίον των Γαλατών με το στρατό του και ότι τώρα θα ερχόταν την πιο κατάλληλη στιγμή επειδή οι Μακεδόνες είχαν την ανάγκη (κάποιου) βασιλιά. Αφού τα έβαλε με την τύχη του, επειδή την ίδια στιγμή συνέπεσαν οι υποθέσεις μεγάλων πράξεων, πίστευε ότι μια από τις δύο έπρεπε να χαθεί. Έτσι για μεγάλο χρονικό διάστημα βρισκόταν σε σκέψη. Έπειτα επειδή φάνηκε ότι η κατάσταση στη Σικελία παρουσιάζει μεγαλύτερο ενδιαφέρον, εξαιτίας της γειτνίασης της με τη Λιβύη, αφού στράφηκε προς τα εκεί, αμέσως έστειλε τον Κινέα, όπως συνήθιζε, για να συνεννοηθεί προηγουμένως με τις πόλεις και ο ίδιος εγκατέστησε φρουρά στους Ταραντίνους, οι οποίοι δυσανασχετούσαν και αξίωναν ή να εκπληρώσει τους όρους για τους οποίους είχε έρθει, πολεμώντας εναντίον των Ρωμαίων ή, αφού εγκαταλείψει τη χώρα τους, να αφήσει την πόλη όπως την παρέλαβε. Πλούταρχος, Πύρρος, 22.