ΚΕΦΑΛΑΙΟ 13

Πληροφορική και σύγχρονος κόσμος

Η διείσδυση της Πληροφορικής σε κάθε σχεδόν τομέα της ανθρώπινης δραστηριότητας είναι πλέον εμφανής. Πολλοί ήδη μιλάνε για πέρασμα από τη μεταβιομηχανική εποχή στην Κοινωνία της Πληροφορίας. Το βέβαιο είναι πως η σύγχρονη εποχή διακρίνεται από αυξανόμενη χρήση των νέων τεχνολογιών, από συνεχείς αλλαγές με ταχύ ρυθμό και επομένως από μεγάλη ρευστότητα σε κάθε κοινωνικό τομέα. Τα δεδομένα του κοινωνικού περίγυρου αλλάζουν διαρκώς και μάλιστα πολλές φορές στο διάστημα της ζωής ενός ανθρώπου. Χαρακτηριστικό παράδειγμα της ρευστότητας με τις συχνές μεταβολές των κοινωνικών δομών και αξιών αποτελεί το διαχρονικό φαινόμενο του χάσματος των γενεών, το οποίο παλαιότερα οριζόταν ως η διαφορά αντιλήψεων μεταξύ παιδιών και γονέων, ενώ στην εποχή μας είναι προφανές ότι ισχύει και για γενιές με μικρότερη διαφορά ηλικίας.

Απόρροια της ρευστότητας των κοινωνικών δομών και αξιών είναι η ανασφάλεια που νιώθει ο σύγχρονος άνθρωπος, ο οποίος όμως δεν παύει να καταβάλλει προσπάθειες για να ξεπεράσει τις αντιξοότητες που προβάλλουν ως εμπόδια στην πορεία του μέσα στο χρόνο. Από τη μια αντιλαμβάνεται ότι ο κοινωνικός ιστός μεταβάλλεται, από την άλλη διαπιστώνει ότι οι σύγχρονες κοινωνίες δεν είναι αρκετά ευέλικτες, ώστε να αφομοιώσουν αυτές τις ραγδαίες αλλαγές. Σε προσωπικό επίπεδο και παρά τις προσπάθειές του, ούτε και ο σημερινός άνθρωπος δεν είναι ακόμη σε θέση να προσαρμοστεί εύκολα στα νέα δεδομένα, αν δεν καλλιεργηθεί πνευματικά και δεν διαμορφώσει αξίες που να καλύπτουν τις ψυχικές του ανάγκες και να τον οδηγούν στην πνευματική ολοκλήρωση. Αυτές οι διαπιστώσεις οδηγούν στο συμπέρασμα ότι σήμερα η γνώση έχει περισσότερο παρά ποτέ καθοριστική σημασία για την επιβίωση και την πρόοδο των ανθρώπων και των κοινωνιών. Γι’ αυτό όλοι, αλλά κυρίως οι νέοι, οφείλουν να είναι ενημερωμένοι και συνειδητοποιημένοι πολίτες.

Η Πληροφορική είναι πλέον μία από τις τεχνολογίες που παίζουν καθοριστικό ρόλο στο νέο κοινωνικό τοπίο, όπως επίσης η βιοτεχνολογία και η νανοτεχνολογία αναμένεται να επηρεάσουν βαθιά την κοινωνία του 21ου αιώνα.

Στη συνέχεια θα αναφερθούμε σε βασικούς τομείς της Πληροφορικής, που η εφαρμογή και η εξέλιξή τους καθορίζει το βαθμό διείσδυσής της στις δραστηριότητες και στις εκδηλώσεις της κοινωνίας. Θα κλείσουμε με μια σύντομη επισκόπηση εκείνων των θεμάτων της Πληροφορικής που έχουν ξεχωριστή σημασία σήμερα ή αναμένεται να έχουν στο μέλλον.

Η αναφορά στο μέλλον εμπεριέχει πάντα τον κίνδυνο να διαψευστεί κανείς, όταν πλέον το μέλλον θα έχει γίνει παρόν. Επίσης δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής μας πως όλες αυτές οι προσπάθειες πρόβλεψης των μελλοντικών αλλαγών αναφέρονται στις αναπτυγμένες κοινωνίες, οπότε εγείρονται πολλά ερωτήματα για το μέγεθος των θετικών ή αρνητικών επιπτώσεων στις λιγότερο αναπτυγμένες. Όμως αυτό δεν σημαίνει ότι οποιαδήποτε προσπάθεια θα πρέπει να αποτρέπεται. Το αντίθετο μάλιστα, αφού, για να γίνει κάποια πρόβλεψη των μελλοντικών εξελίξεων, θα πρέπει να εξεταστούν το παρόν και το παρελθόν και να απομονωθούν οι παράγοντες εκείνοι που αναμένεται να καθορίσουν τις οποιεσδήποτε πιθανές μελλοντικές εξελίξεις. Δεν θα πρέπει, λοιπόν, να παραβλέψουμε το γεγονός ότι κάνοντας αυτόν τον απολογισμό, ακόμη και αν δεν οδηγηθούμε σε επιτυχείς προβλέψεις, θα αποκομίσουμε σημαντικά οφέλη.