Κανονισμοί της πετοσφαίρισης

Για να παίξουμε βόλεϊ πρέπει να έχουμε ένα κανονικό γήπεδο; Οι διαστάσεις του γηπέδου του βόλεϊ είναι 18Χ9 μέτρα. Η κεντρική γραμμή χωρίζει το γήπεδο σε δυο ίσα μέρη, επομένως η κάθε ομάδα πρέπει να κινηθεί μέσα σε 9Χ9 μέτρα. Στα 3 μέτρα απόσταση από την κεντρική γραμμή υπάρχει η επιθετική γραμμή που ορίζει την επιθετική ζώνη. Υπάρχουν όμως κάποιες μορφές παιχνιδιού όπως το μίνι βόλεϊ που παίζεται σε μικρότερο γήπεδο (12Χ4,50μ), με λιγότερους παίκτες (3Χ3) και μικρότερη και ελαφρύτερη μπάλα. Επίσης υπάρχει το βόλεϊ παραλίας, μπιτς βόλεϊ (2Χ2 παίκτες), που θεωρείται τελείως ξεχωριστό άθλημα, όπως και το βόλεϊ στο γρασίδι ή στο νερό που είναι παραλλαγές του βόλεϊ. Βόλεϊ μπορεί να παιχτεί στην αυλή του σχολείου ή του σπιτιού μας ή στη γειτονιά, πάνω από ένα σχοινί, με μια ελαφριά πλαστική μπάλα. Ακόμη μπορεί να παιχτεί με δυο παιδιά μόνο που αλλάζουν πάσες μεταξύ τους.

Το δίχτυ του βόλεϊ. Το δίχτυ βρίσκεται πάνω από την κεντρική γραμμή, έχει μήκος 9,5 μ., πλάτος 1 μ. και ύψος 2,43 για τους άνδρες και 2,24 για τις γυναίκες. Στις άκρες του και σε 9μ. απόσταση μεταξύ τους βρίσκονται οι αντένες, μήκους 1,80 μ. (προεξέχουν 0,80 μ. πάνω από το δίχτυ) και ορίζουν τα όρια του γηπέδου στον αέρα. Δεν επιτρέπεται στους παίκτες να ακουμπήσουν το δίχτυ, κατά τη διάρκεια της αγωνιστικής φάσης.

Η μπάλα του βόλεϊ. Μπορούμε να παίξουμε με άλλη μπάλα; Η μπάλα είναι κατασκευασμένη από μαλακό δέρμα ή πλαστικό. Μετά το 1996 η μπάλα είναι πολύχρωμη για χάρη της θεαματικότητας και αποτελείται από 12 ομοιόμορφα κομμάτια, σε συνδυασμό τριών χρωμάτων (κίτρινο, άσπρο και μπλε). Έχει περιφέρεια 65-67 εκ. και βάρος 260-280 γραμ. Μπορούμε να παίξουμε με διαφορετική μπάλα από την κανονική, συνήθως ελαφρύτερη (πλαστική).

Οι παίκτες. Στην πετοσφαίριση κάθε ομάδα αποτελείται από 12 παίκτες (6 βασικούς και 6 αναπληρωματικούς). Κάθε ομάδα αγωνίζεται με 6 παίκτες και έχει δικαίωμα να εκτελέσει 6 αλλαγές παικτών στη διάρκεια ενός σετ, σε οποιαδήποτε χρονική στιγμή ζητηθούν (όταν η μπάλα είναι εκτός παιχνιδιού). Όταν ένας παίκτης αντικαταστήσει κάποιον άλλο, αυτός μπορεί να αντικατασταθεί μόνο από τον ίδιο παίκτη που αντικατέστησε. Αυτό μπορεί να γίνει μόνο μια φορά σε κάθε σετ και θεωρείται ότι η αλλαγή έκλεισε. Κλειστές αλλαγές μπορούν να γίνουν μόνο 3 σε κάθε σετ. Μπορούμε να παίξουμε στη γειτονιά ή στο σχολείο με λιγότερους παίκτες σε μικρότερο γήπεδο.

Τι είναι ο λίμπερο. Ο παίκτης αυτός φορά διαφορετικό χρώμα φανέλα και μπορεί να αντικαταστήσει οποιονδήποτε παίκτη της αμυντικής ζώνης, χωρίς όμως να επιτρέπεται να εκτελέσει σερβίς ή επιθετική ενέργεια. Οι αλλαγές του λίμπερο είναι απεριόριστες, δεν υπολογίζονται στις κανονικές αλλαγές του παιχνιδιού, αλλά πρέπει να μεσολαβεί μια φάση πριν ξαναμπεί ο λίμπερο στο παιχνίδι και αντικαθίσταται μόνο από τον παίκτη που αντικατέστησε. Η αλλαγή του γίνεται πριν σφυρίξει ο διαιτητής για να ξεκινήσει το παιχνίδι ή όταν η μπάλα είναι εκτός παιχνιδιού.

Πώς τοποθετούνται οι παίκτες στο γήπεδο. Οι παίκτες βρίσκονται τοποθετημένοι τρεις μπροστά (επιθετικοί παίκτες) και τρεις πίσω (αμυντικοί παίκτες). Ο κάθε παίκτης πρέπει να αλλάζει θέση (σύμφωνα με τη φορά των δεικτών του ρολογιού), κάθε φορά που η ομάδα του αποκτάει το δικαίωμα της εκτέλεσης του σερβίς. Κατά τη στιγμή της εκτέλεσης του σερβίς οι επιθετικοί παίκτες πρέπει να βρίσκονται μπροστά από τους αντίστοιχους αμυντικούς τους. Μια άλλη σχέση που πρέπει να ισχύει βάσει του κανονισμού είναι ότι, τη στιγμή που εκτελείται το σερβίς, οι παίκτες των θέσεων 3 και 6 της ομάδας που υποδέχεται πρέπει να βρίσκονται ανάμεσα από τους 2 και 4 και 1 και 5 αντίστοιχα.

Πώς υπολογίζονται οι πόντοι στο βόλεϊ και ποιος είναι ο νικητής του αγώνα. Η ομάδα κερδίζει πόντο κάθε φορά που κερδίζει τη φάση, ανεξάρτητα από το ποια ομάδα κατέχει το σερβίς. Νικήτρια είναι η ομάδα που κερδίζει 3 σετ των 25 πόντων με διαφορά 2 πόντων από την άλλη ομάδα. Αν οι ομάδες έρθουν σε ισοπαλία, 2-2 σετ, τότε παίζουν το 5ο σετ στους 15 πόντους, με διαφορά πάλι 2 πόντων μεταξύ τους. Στο 5ο σετ, όταν μια από τις ομάδες φθάσει πρώτη στους 8 πόντους, οι ομάδες αλλάζουν γήπεδα.

Πόσες επαφές με τη μπάλα δικαιούται η ομάδα και ποιες είναι αυτές. Κάθε ομάδα έχει το δικαίωμα να έχει τρεις επαφές με την μπάλα, πριν αυτή περάσει στο αντίπαλο γήπεδο. Η μπάλα εισάγεται στο παιχνίδι με το σερβίς. Η συνηθισμένη τεχνική υποδοχής του σερβίς είναι η από κάτω πάσα (μανσέτα), ακολουθεί η πάσα από πάνω με τα δυο χέρια και το επιθετικό χτύπημα (καρφί). Η αντίπαλη ομάδα μπορεί να χρησιμοποιήσει το μπλοκ για να σταματήσει την αντίπαλη επίθεση, ενώ αυτή περνά το δίχτυ. Η επαφή με την μπάλα στο μπλοκ δεν υπολογίζεται στις τρεις επαφές του κανονισμού.

Έναρξη του παιγνιδιού. Στην αρχή του παιχνιδιού γίνεται η κλήρωση και η ομάδα που θα κερδίσει, έχει δικαίωμα να επιλέξει το σερβίς ή την υποδοχή του σερβίς. Το τι θα επιλέξει η ομάδα εξαρτάται από το επίπεδό της ή τις ικανότητες των παικτών της. Συνήθως οι μεγάλες ομάδες επιλέγουν την υποδοχή, γιατί βασίζονται στην καλή υποδοχή και στην επίθεσή τους, για να κερδίσουν τον πρώτο πόντο και το δικαίωμα για σερβίς.

Μπορούμε να παίξουμε την μπάλα με τα πόδια; Μπορούμε να κάνουμε πιαστή πάσα; Από το 2000 και μετά ισχύουν νέοι κανονισμοί, τους οποίους η διεθνής ομοσπονδία έχει θεσπίσει με στόχο τη θεαματικότητα του αθλήματος. • Ο παίκτης που εκτελεί σερβίς έχει δικαίωμα μιας μόνο προσπάθειας. • Ο παίκτης που εκτελεί σερβίς μπορεί να το εκτελέσει από όποιο σημείο της τελικής γραμμής επιλέξει (δεν ισχύει η ζώνη του σερβίς). • Ο χρόνος κατοχής της μπάλας στο σερβίς έγινε 8??. • Επιτρέπεται η απόκρουση της μπάλας με το πόδι ή οποιοδήποτε άλλο μέρος του σώματος. • Επιτρέπεται η μπάλα κατά το σερβίς να ακουμπήσει το δίχτυ. • Επιτρέπεται η πιαστή μπαλιά στην πρώτη επαφή της μπάλας (υποδοχή και άμυνα). • Ο προπονητής μπορεί να σηκώνεται και να κινείται στη ζώνη που ορίσθηκε μπροστά από τον πάγκο, ως "ελεύθερη ζώνη".