Κανονισμοί της καλαθοσφαίρισης

Ο αγωνιστικός χώρος. Οι επίσημοι αγώνες γίνονται σε κλειστά γυμναστήρια σε γήπεδα διαστάσεων 28Χ15 μέτρα. Αγώνες καλαθοσφαίρισης μπορούν να γίνουν και σε ανοιχτά γήπεδα των ίδιων διαστάσεων. Οι περιοριστικές γραμμές μπροστά από τις βάσεις των καλαθιών ονομάζονται τελικές γραμμές ή γραμμές άουτ, ενώ οι άλλες παράλληλες γραμμές ονομάζονται πλάγιες γραμμές. Επιπλέον αυτών των γραμμών υπάρχει η μεσαία γραμμή που διαιρεί το γήπεδο στα δυο και στο κέντρο της υπάρχει ο κεντρικός κύκλος με ακτίνα 1,80μ. Οι γραμμές του φάουλ που έχουν μήκος 3,60μ. και είναι παράλληλες των τελικών γραμμών, σε απόσταση 5,80μ. από αυτές. Ο κύκλος των ελεύθερων βολών έχει διάμετρο 3,60μ. Οι περιοχές του καλαθιού (ρακέτες) ξεκινούν από τις γραμμές των ελεύθερων βολών και καταλήγουν στις τελικές γραμμές σε απόσταση 3μ. δεξιά και αριστερά του κέντρου της τελικής γραμμής. Σε απόσταση 1,20μ. από το μέσο της τελικής γραμμής και παράλληλα προς αυτή βρίσκονται τα ταμπλό πάνω στα οποία είναι προσαρμοσμένα τα καλάθια. Τα ταμπλό συνήθως είναι φτιαγμένα από σκληρό διαφανές πλαστικό, για να μην εμποδίζουν τους θεατές που κάθονται πίσω τους να παρακολουθούν τον αγώνα. Τα καλάθια βρίσκονται σε ύψος 3,05μ. από το έδαφος. Από το νοητό κέντρο των καλαθιών στο έδαφος και σε απόσταση 6,25μ. από αυτά διαγράφεται ένα ημικύκλιο το οποίο ορίζει τη γραμμή των 3 πόντων.

Η μπάλα. Είναι φτιαγμένη από δέρμα ή συνθετικό υλικό. Έχει περιφέρεια 75 εκατοστά και ζυγίζει 600 γραμμάρια.

Ο αριθμός παικτών - ο σκοπός του παιχνιδιού. Δύο ομάδες από 5 παίκτες η καθεμία προσπαθούν να πετύχουν πόντους στέλνοντας την μπάλα μέσα στο αντίπαλο καλάθι. Οι παίκτες επιτρέπεται να χρησιμοποιούν μόνο τα χέρια τους για τον έλεγχο της μπάλας, αλλά δεν μπορούν να τρέχουν κρατώντας την, παρά μόνο αν την κτυπούν συνεχώς στο έδαφος. Σε κάθε αγώνα μπορεί να δηλωθούν συνολικά για κάθε ομάδα 12 παίκτες. Οι 7 αναπληρωματικοί μπορεί να χρησιμοποιηθούν σαν αλλαγές των 5 παικτών, όσες φορές το επιθυμεί ο προπονητής της ομάδας. Νικήτρια είναι η ομάδα που έχει πετύχει τους περισσότερους πόντους στο τέλος του αγώνα. Κάθε καλάθι ισοδυναμεί με δύο πόντους, εφ' όσον γίνει σουτ μέσα από τη γραμμή των τρίποντων. Αν το σουτ γίνει έξω από αυτή τη γραμμή, το καλάθι ισοδυναμεί με τρεις πόντους. Κάθε επιτυχημένη ελεύθερη βολή (φάουλ) ισοδυναμεί με έναν πόντο.

Οι διαιτητές. Είναι τρεις και μοιράζονται τον αγωνιστικό χώρο. Αλλάζουν περιοχές μετά από κάθε φάουλ. Επειδή το μπάσκετ είναι γρήγορο και οι κανονισμοί του αθλήματος πολύπλοκοι, οι διαιτητές θα πρέπει να αποφασίζουν σε κλάσματα δευτερολέπτου για να παραχωρήσουν φάουλ ή για να αφήσουν το παιχνίδι να συνεχιστεί. Χρησιμοποιούν τη σφυρίχτρα και σήματα με τα χέρια για να επικοινωνούν με τους παίκτες και τη γραμματεία. Τη γραμματεία την αποτελούν ο σημειωτής, ο χρονομέτρης και ο χειριστής του μηχανήματος των 24 δευτερολέπτων. Ο σεβασμός στους κανόνες του αθλήματος και στις αποφάσεις των διαιτητών είναι προϋπόθεση καλής διεξαγωγής για κάθε αγώνα.

Η διάρκεια του αγώνα. Το παιχνίδι παίζεται σε 4 περιόδους των 10 λεπτών, ενώ ο χρόνος επίθεσης που έχει η κάθε ομάδα διαρκεί 24 δευτερόλεπτα. Οι παίκτες δικαιούνται μια διακοπή 15 λεπτών για ανάπαυση μεταξύ της δεύτερης και τρίτης περιόδου. Το χρονόμετρο αρχίζει να λειτουργεί σε κάθε δεκάλεπτο από τη στιγμή που η μπάλα έρθει σε επαφή με κάποιον παίκτη. Σταματάει σε κάθε σφύριγμα του διαιτητή για φάουλ ή όταν η μπάλα βγει εκτός γηπέδου. Στην επαναφορά της μπάλας από κτύπημα ελευθέρων βολών, όταν οι βολές είναι επιτυχημένες, το παιχνίδι ξαναρχίζει με πάσα από τη γραμμή του άουτ. Όταν όμως η δεύτερη βολή είναι αποτυχημένη, τότε το χρονόμετρο ξεκινάει με την αναπήδηση της μπάλας στο στεφάνι. Κάθε ομάδα έχει δικαίωμα να ζητήσει δύο τάιμ άουτ στα δύο πρώτα δεκάλεπτα και άλλα τρία στα επόμενα δύο. Η διάρκεια του τάιμ άουτ είναι ένα λεπτό.

Η έναρξη του παιχνιδιού - παραβάσεις. Ο αγώνας αρχίζει, όταν ο διαιτητής, στο κέντρο του γηπέδου, πετάξει την μπάλα ψηλά ανάμεσα σε δύο αντιπάλους παίκτες, οι οποίοι προσπαθούν να την πιάσουν ή να τη στείλουν σε κάποιο συμπαίκτη τους. Η ομάδα που θα πάρει την μπάλα στην κατοχή της έχει 8 δευτερόλεπτα να περάσει τη μεσαία γραμμή και συνολικά 24 για να εκδηλώσει επίθεση. Ο παίκτης που έχει στην κατοχή του την μπάλα πρέπει να παίξει την μπάλα με ντρίπλα, πάσα ή να κάνει σουτ μέσα σε 5 δευτερόλεπτα. Αν περάσει αυτός ο χρόνος, οι διαιτητές καταλογίζουν φάουλ και παραχωρείται η μπάλα στην αντίπαλη ομάδα. Φάουλ καταλογίζονται επίσης σε βάρος παικτών που χειρίζονται αντικανονικά την μπάλα (βήματα με την μπάλα στα χέρια) ή εμποδίζουν τις κινήσεις των αντιπάλων τους. Όταν ένα φάουλ γίνει στην προσπάθεια για σουτ ή όταν μια ομάδα έχει συμπληρώσει 4 φάουλ στην περίοδο, εκτελούνται ελεύθερες βολές. Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις των παραβάσεων η επαναφορά της μπάλας γίνεται από τα πλάγια. Κάθε παίκτης που θα χρεωθεί με πέντε φάουλ στη διάρκεια του αγώνα αποβάλλεται και τη θέση του την παίρνει ένας από τους αναπληρωματικούς.

Οι θέσεις των παικτών 1. Πλέι-μέικερ: Ο οργανωτής του παιχνιδιού. Είναι πολύ καλός χειριστής της μπάλας, δίνει το ρυθμό του παιχνιδιού και καθοδηγεί τους συμπαίκτες του. 2. Γκαρντ: Βοηθάει τον πλέι-μέικερ στην οργάνωση του παιχνιδιού, είναι καλός σουτέρ. 3, 4. Φόργουορντ: Είναι πολύ καλοί σουτέρ και αποτελούν το συνδετικό κρίκο μεταξύ του γκαρντ και του σέντερ. 5. Σέντερ: Ο ψηλότερος παίκτης της ομάδας, προστατεύει το καλάθι από τα κοντινά σουτ και προσπαθεί να κερδίσει τα ριμπάουντ.