Διδακτικά Βιβλία του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου

Αναζήτηση

Βρες
Εμφάνιση

4.12 Τριβή κύλισης

Είναι γνωστό ότι η ανακάλυψη του τροχού αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους σταθμούς στην ιστορία της ανθρωπότητας. Οι πάσης φύσεως μεταφορές στη σημερινή εποχή είναι συνυφασμένες με τα τροχοφόρα οχήματα. Ο λόγος είναι ιδιαίτερα απλός: ευκολότερα κυλίουμε ένα σώμα παρά το ολισθαίνουμε.

Για παράδειγμα, η μεταφορά ενός σώματος επί κυλιόμενων κυλίνδρων απαιτεί πολύ μικρότερη δύναμη, απ' ό,τι θα απαιτούσε η μεταφορά του με ολίσθηση. Σε όλες σχεδόν τις πρακτικές εφαρμογές επιδιώκεται η αντικατάσταση της ολίσθησης από την κύλιση (τροχοί, ρουλεμάν κτλ.).

Εικόνα 4.64 Η εμπειρία και το πείραμα δείχνουν ότι η κύλιση απαιτεί μικρότερη δύναμη από την ολίσθηση.

Κατά την κύλιση αναπτύσσεται τριβή, η οποία διαφέρει από τη στατική τριβή και από την τριβή ολίσθησης στο εξής: κύλιση σημαίνει περιστροφή του σώματος. Άρα το αίτιο εκείνο το οποίο θα παρεμποδίζει την περιστροφή δεν μπορεί να είναι δύναμη αλλά η ροπή κάποιας δύναμης. Πράγματι, η τριβή κύλισης είναι μια ροπή, η οποία παρεμποδίζει την περιστροφή του κυλιόμενου σώματος ενώ η τριβή ολίσθησης, είναι μια δύναμη, η οποία παρεμποδίζει την ολίσθηση του σώματος.

Εικόνα 4.65 Ένσφαιροι τριβείς (ρουλεμάν)