Διδακτικά Βιβλία του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου

Αναζήτηση

Βρες
Εμφάνιση

Συμπέρασμα:

Η τιμή του πηλίκου της δύναμης και του αντίστοιχου φορτίου-υποθέματος q σε κάθε σημείο Α του πεδίου είναι ανεξάρτητη από το μέγεθος του φορτίου q. Εξαρτάται, όμως, από το μέγεθος του φορτίου-πηγή Q και από την απόσταση από το φορτίο-πηγή Q του σημείου Α και, μάλιστα, η τιμή του ελαττώνεται, όταν η απόσταση αυτή αυξάνεται. Αυτό το πηλίκο αποτελείτο μέτρο ενός διανύσματος (μην ξεχνάτε ότι η δύναμη είναι διάνυσμα), που αποτελεί χαρακτηριστικό μέγεθος για τα ηλεκτροστατικά πεδία. Αυτό το διανυσματικό μέγεθος ονομάζεται ένταση του ηλεκτροστατικού πεδίου. Αφού η ένταση είναι διανυσματικό μέγεθος, πρέπει να προσδιορίσουμε και τα επόμενα στοιχεία: σημείο εφαρμογής, κατεύθυνση.

Στον καθορισμό της κατεύθυνσης του διανύσματος της έντασης ρόλο παίζει μόνο το είδος του φορτίου-πηγή. Στην εικόνα 19 το φορτίο-πηγή είναι θετικό. Βλέπετε ότι η κατεύθυνση της έντασης είναι η ίδια, μολονότι το φορτίο υπόθεμα στη μία περίπτωση είναι θετικό στην άλλη αρνητικό. Να παρατηρήσετε ότι το διάνυσμα "φεύγει" από το θετικό φορτίο.

Εικ. 19 Τα φορτία Q και q είναι ετερώνυμα. Η δύναμη είναι ελκτική. Επειδή το φορτίο q είναι αρνητικό, το διάνυσμα της έντασης έχει αντίθετη κατεύθυνση με το διάνυσμα

Στην εικόνα 20 το φορτίο-πηγή είναι αρνητικό. Στην περίπτωση αυτή η ένταση σε κάποιο σημείο Α "έρχεται" προς το φορτίο-πηγή ανεξάρτητα από το είδος του φορτίου-υποθέματος.

Εικ. 20 Το φορτίο Q είναι αρνητικό. Το φορτίο q είναι θετικό. Η δύναμη είναι ελκτική. Επειδή το φορτίο q είναι θετικό, το διάνυσμα της έντασης έχει την ίδια κατεύθυνση με το διάνυσμα της δύναμης.

Παρατηρήστε προσεκτικά τις εικόνες 19 και 20. Θα διαπιστώσετε ότι όταν το φορτίο q είναι θετικό, τα διανύσματα της έντασης και της δύναμης έχουν την ίδια κατεύθυνση, ενώ όταν το φορτίο q είναι αρνητικό, τα διανύσματα αυτά έχουν αντίθετη κατεύθυνση.

Όλα τα στοιχεία του διανύσματος της έντασης περιέχονται στον επόμενο γενικό ορισμό.

Εικ. 20 Το φορτίο Q είναι αρνητικό. Το φορτίο q είναι αρνητικό. Η δύναμη είναι απωστική. Επειδή το φορτίο q είναι αρνητικό, το διάνυσμα της έντασης έχει αντίθετη κατεύθυνση με το διάνυσμα της δύναμης.

Η ένταση σε κάποιο σημείο Α ηλεκτροστατικού πεδίου είναι διανυσματικό μέγεθος με τα εξής στοιχεία: α. Σημείο εφαρμογής το σημείο Α β. Κατεύθυνση ίδια με την κατεύθυνση της δύναμης που ασκείται στο φορτίο q, αν αυτό είναι θετικό, και αντίθετη, αν αυτό είναι αρνητικό γ. Μέτρο που δίνει ο τύπος Ε = F/q (2.2α)

Τα προηγούμενα μπορούν να αποδοθούν με τη διανυσματική σχέση Ε = F/q (2.2α)

Η μονάδα έντασης στο SI προκύπτει από τη σχέση (2.2) και ισούται με 1N/C.

Εικ. 21 Q > 0. Το διάνυσμα της έντασης στο σημείο Α «φεύγει» από το Q.

Η μονάδα δεν έχει ιδιαίτερη ονομασία. Η σχεδίαση του διανύσματος της έντασης σε ένα σημείο Α ηλεκτροστατικού πεδίου γίνεται σύμφωνα με τον κανόνα που φαίνεται στις εικόνες 21 και 22

Εικ. 22 Q < 0… Το διάνυσμα της έντασης στο σημείο Α "έρχεται" προς το Q.

Όταν το φορτίο-πηγή Q που δημιουργεί το πεδίο είναι θετικό, το διάνυσμα της έντασης "φεύγει" από αυτό. Όταν το φορτίο-πηγή Q που δημιουργεί το πεδίο είναι αρνητικό, το διάνυσμα της έντασης "έρχεται" προς αυτό.