Επαγγελματικές εφαρμογές

Σ’ αυτήν την κατηγορία συγκαταλέγονται οι εφαρμογές που αποσκοπούν στην υποστήριξη διαφόρων επαγγελματικών δραστηριοτήτων από τον υπολογιστή.

Δημιουργία σχεδίων Η εικόνα που δημιουργείται από ένα κοινό πρόγραμμα ζωγραφικής είναι χαρτογραφική (bit mapped), σχηματίζεται δηλαδή από κουκίδες, έτσι όπως σχηματίζονται τα γραφικά από έναν εκτυπωτή ακίδων. Το μειονέκτημα στις εικόνες αυτού του τύπου είναι ότι αλλοιώνεται το αποτέλεσμα, αν θελήσουμε να τις μεγεθύνουμε ή να τις στρέψουμε. Με τα επαγγελματικά προγράμματα σχεδίασης δημιουργούνται διανυσματικές εικόνες, η απεικόνιση των οποίων γίνεται με μαθηματικούς υπολογισμούς. Έτσι, κατά τη μεγέθυνση ή τη στροφή της εικόνας υπολογίζονται ξανά οι νέες αναλογίες του σχήματος και οι νέες θέσεις των σημείων του, οπότε ξανασχεδιάζεται χωρίς παραμορφώσεις.

Τέτοια προγράμματα χρησιμοποιούνται για την επίτευξη εικονογραφήσεων επαγγελματικών αξιώσεων, ώστε να είναι δυνατή η επεξεργασία του σχεδίου (αλλαγή πάχους γραμμών, στροφή σχήματος, αλλαγή κλίμακας, φωτοσκίαση για τη δημιουργία τρισδιάστατης εντύπωσης, κ.ά.), χωρίς να μειώνεται η ποιότητα απεικόνισης.

- Όσο πιο μικροσκοπικές και πυκνές είναι οι κουκίδες, τόσο καλύτερο είναι το αποτέλεσμα μιας χαρτογραφικής εικόνας. - Τα αρχεία αυτού του είδους των εικόνων έχουν μεγάλο μέγεθος, γιατί περιέχουν πληροφορίες για κάθε κουκίδα της εικόνας. Όσο πιο μεγάλη είναι η εικόνα, τόσο πιο μεγάλο είναι και το αρχείο.

Η σύνθεση αυτής της εικόνας έχει γίνει με το Corel Draw 8 από πιο στοιχειώδη τμήματα σε διάφορες κλίμακες, κλίσεις και με κατάλληλη φωτοσκίαση. Κάθε κομμάτι μπορεί ν’ απομονωθεί για να υποστεί νέα επεξεργασία.

Σχεδίαση και παραγωγή προϊόντων με υπολογιστή - CAD/CAM Τα προγράμματα CAD (Computer Aided Design / Σχεδίαση με τη βοήθεια υπολογιστή) είναι σχεδιαστικά προγράμματα που περιέχουν ευκολίες απαραίτητες για το αρχιτεκτονικό και το μηχανολογικό σχέδιο.

Εικόνες από το πρόγραμμα επίδειξης (demo) του σχεδιαστικού πακέτου Truespace, για δημιουργία κινούμενων γραφικών με φωτορεαλιστική απεικόνιση. Στην επάνω εικόνα σχεδιάζεται με την κατάλληλη φωτοσκίαση το στερεό, από τη σύνθεση και παραμόρφωση απλούστερων σχημάτων. Στην κάτω εικόνα φαίνεται ένθετο το βίντεο που προβάλλει την κίνηση στην τροχιά που σχεδιάστηκε από το πρόγραμμα.

Για την παραγωγή του σχεδίου χρησιμοποιούνται "σχεδιαστικά αντικείμενα" (τετράγωνα, κύκλοι τόξα, κλπ.), ενώ μπορεί και ο χρήστης να δημιουργήσει τη δική του βιβλιοθήκη σχεδιαστικών αντικειμένων. Επιτρέπουν μεγάλη ακρίβεια στο μέγεθος και τη θέση ενός αντικειμένου, χάρη στους υπολογισμούς που γίνονται με βάση τα δεδομένα που εισάγει ο χρήστης. Με κατάλληλες εντολές προσφέρουν τη δυνατότητα δυναμικής επεξεργασίας των αντικειμένων σχεδίασης, όπως στροφή, αλλαγή κλίμακας, μεταβολή θέσης, εμφάνιση τομών, κ.ά.

Τα συστήματα CAD/CAM είναι ολοκληρωμένα περιβάλλοντα για σχεδίαση και παραγωγή βιομηχανικών προϊόντων και εξαρτημάτων. Χρησιμοποιούνται στην παραγωγή αυτοκινήτων, αεροπλάνων, δομικών κατασκευών, κλπ. Τα σχέδια ακριβείας που δημιουργούνται με το ενσωματωμένο CAD εισάγονται άμεσα και χρησιμοποιούνται από το σύστημα CAM (Computer Aided Manufacturing / Κατασκευή με τη βοήθεια υπολογιστή), με το οποίο ελέγχονται διάφορα μηχανήματα. Τα προγράμματα αυτά δεν είναι απλά στην εκμάθηση και απαιτούν ισχυρά συστήματα. Χρησιμοποιούνται συνήθως σε μεγάλους και μεσαίους υπολογιστές, υπάρχουν όμως και εκδόσεις, κυρίως του CAD, για μικροϋπολογιστές.

Οθόνη από το πρόγραμμα AutoCAD 2000 για σχεδίαση προϊόντων

Επεξεργασία εικόνας Με τα προγράμματα CAD δημιουργούμε σχέδια, ενώ τα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας μάς προσφέρουν εξαιρετικές δυνατότητες για την επεξεργασία μιας ψηφιακής εικόνας.

Μερικές από τις δυνατότητες που μάς δίνουν τα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας είναι: - η επιλεκτική επανασχεδίαση ενός μέρους της εικόνας - η αλλαγή χρωμάτων και οι διορθώσεις ατελειών (ρετούς/ retouche) - η χρησιμοποίηση φίλτρων φωτισμού, σκίασης κ.ά., για την αλλαγή της εντύπωσης (εφέ) που δίνει η εικόνα - η μερική ή ολική αλλαγή αναλογιών - η επανασυγκόλληση τμημάτων της (ηλεκτρονικό κολάζ), κ.ά.

- Τα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας διαθέτουν συνήθως τη δυνατότητα χειρισμού σαρωτή. - Με τα προγράμματα που διαθέτουν τη λειτουργία "capture" (σύλληψη) μπορούμε να "φωτογραφίσουμε" οποιαδήποτε εικόνα ή μέρος της που φαίνεται στην οθόνη του υπολογιστή, δημιουργώντας ένα αρχείο εικόνας που μπορούμε να επεξεργαστούμε στη συνέχεια με ένα πρόγραμμα επεξεργασίας εικόνας.

Η παραμόρφωση του προσώπου της εικόνας έχει γίνει με το Adobe-Photoshop 5.5

Έργο τέχνης με ηλεκτρονικό κολλάζ και επεξεργασία εικόνας (στρέβλωση - χρωματικά φίλτρα)

Επιτραπέζια και ηλεκτρονική τυπογραφία Για τις τυπογραφικές εργασίες μικρών εκδοτικών οίκων ή υπηρεσιών χρησιμοποιούνται ειδικές εφαρμογές, τα προγράμματα επιτραπέζιας τυπογραφίας (Desk Τop Publishing / DTP), τα οποία τρέχουν σε μικροϋπολογιστές συνδεδεμένους με κατάλληλες περιφερειακές συσκευές (σαρωτή, εκτυπωτή laser, κ.ά.). Οι εφαρμογές αυτές διαδόθηκαν εξαιρετικά γρήγορα, χάρη στις ευκολίες που παρέχουν για τη σελιδοποίηση ενός εντύπου και το φθηνό κόστος. Σε έναν επεξεργαστή κειμένου τα πάντα είναι ένθετα στο κείμενο (εικόνες, γραφικά, πίνακες, κ.ά.). Ένα πρόγραμμα επιτραπέζιας τυπογραφίας χειρίζεται τόσο το κείμενο όσο και όλα τα άλλα στοιχεία που απαρτίζουν το έγγραφο ως αντικείμενα ρυθμιζόμενου μεγέθους, που μπορεί κανείς να τα τοποθετήσει οπουδήποτε μέσα στη σελίδα. Έτσι, μπορεί κανείς να δημιουργήσει με ευέλικτο τρόπο τη μακέτα (κασέ) κάθε σελίδας στην οθόνη ενός μικροϋπολογιστή, προσδιορίζοντας εκ των προτέρων τη θέση κάθε στοιχείου της, κειμένου ή γραφικού, με πλαίσια κειμένου ή πλαίσια γραφικών αντίστοιχα. Τα πλαίσια αυτά "γεμίζουν" εκ των υστέρων, με δυναμική ρύθμιση της έκτασης ή της κλίμακας του περιεχομένου τους. Η σύνθεση των σελίδων που εμφανίζεται στην οθόνη μπορεί να αλλάξει εύκολα όσες φορές χρειάζεται και να προσαρμοστεί σε οποιοδήποτε μέγεθος χαρτιού, ώσπου να επιτευχθεί το επιθυμητό αποτέλεσμα. Οι αντίστοιχες λειτουργίες στα παλιότερα συστήματα ήταν εξαιρετικά επίπονες και χρονοβόρες. Η μακέτα της σελίδας σχεδιαζόταν με ένα χειροποίητο κολάζ τμημάτων κειμένου και εικόνων, το οποίο έφτανε στην τελική του μορφή μετά από πολλές δοκιμές. Χρειαζόταν να υπολογιστεί και να εκτυπωθεί αρκετές φορές μια στήλη κειμένου, ώσπου να αποκτήσει τις επιθυμητές διαστάσεις, σε συνδυασμό με τη φωτογράφηση σε διάφορες κλίμακες μιας εικόνας. Για την αλλαγή ενός στοιχείου μιας σελίδας μπορεί να χρειαζόταν εξαρχής σύνθεση όλων των σελίδων που ακολουθούσαν.

Τα σύγχρονα προγράμματα επεξεργασίας κειμένου διαθέτουν αρκετές από αυτές τις δυνατότητες ενσωματωμένες.

Οθόνη από το πρόγραμμα Microsoft Publisher

Οθόνη από το πρόγραμμα Adobe PageMaker

Οθόνη από το πρόγραμμα QuarkXpress

Τα τυπογραφεία των εφημερίδων και των μεγάλων εκδοτικών οίκων διαθέτουν ειδικά συστήματα ηλεκτρονικής τυπογραφίας, που χρησιμοποιούν για τη σελιδοποίηση λογισμικό παρόμοιο με αυτό της επιτραπέζιας τυπογραφίας. Την εκτύπωση αναλαμβάνουν πρέσες μεγάλης ταχύτητας, ελεγχόμενες κι αυτές από υπολογιστή.

Διαχείριση επιχειρήσεων και άλλων επαγγελματικών μονάδων Για τη διαχείριση επιχειρήσεων κυκλοφορούν έτοιμα προγράμματα για τυποποιημένες εργασίες, όπως είναι η μισθοδοσία, η λογιστική, η απογραφή υλικού, το μαθητολόγιο ενός εκπαιδευτηρίου, κ.ά., τα οποία έχουν σχεδιαστεί για διάφορα επίπεδα χρήσης (για ένα χρήστη, για πολλούς χρήστες) και αναβαθμίζονται εύκολα με ευθύνη των ίδιων των κατασκευαστών τους, προκειμένου να προσαρμοστούν στις ιδιαίτερες ανάγκες του πελάτη.

Οθόνη από το πρόγραμμα Παρακολούθηση αποθήκης της εταιρείας Unisoft

Οθόνη από το πρόγραμμα Ορίζοντες της εταιρείας Computer Logic

Συγγραφή λογισμικού και εφαρμογών πολυμέσων Η συγγραφή του λογισμικού εφαρμογών γίνεται κυρίως από προγραμματιστές, με τη βοήθεια γλωσσών προγραμματισμού, τις οποίες θα εξετάσουμε στο επόμενο κεφάλαιο. Για ορισμένες, όμως, περιπτώσεις, όπως είναι οι εφαρμογές πολυμέσων, έχουν αναπτυχθεί ειδικά περιβάλλοντα "συγγραφής" (authoring tools).

Παραγωγή ψηφιακού βίντεο

Γνωστά πακέτα συγγραφής λογισμικού πολυμέσων που κυκλοφορούσαν στο εμπόριο για μικροϋπολογιστές είναι το Asymetrix ToolBook, το Director, το Μacromedia Authorware, κ.ά.