"Institute of Educational Policy" Books
Εφαρμογές ευρείας χρήσης
Οι πιο διαδεδομένες από τις τυποποιημένες εφαρμογές είναι: - η επεξεργασία κειμένου - τα λογιστικά φύλλα - οι βάσεις δεδομένων - η σχεδίαση με υπολογιστή - τα προγράμματα επικοινωνίας, όπως το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, εφαρμογές, δηλαδή, που γνωρίσατε και χρησιμοποιήσατε στο Γυμνάσιο, οι οποίες χαρακτηρίζονται και ως παραγωγικά εργαλεία, γιατί βελτιώνουν κατά πολύ την παραγωγικότητα των χρηστών.
Οι εφαρμογές αυτές σχεδιάζονται πλέον σε παραθυρικό περιβάλλον με ενιαία χαρακτηριστικά. Κάθε εφαρμογή ανοίγει σε ξεχωριστό παράθυρο, στο οποίο διακρίνουμε την περιοχή εργασίας, για την προβολή του εγγράφου που δημιουργεί ο χρήστης, και τις λωρίδες με εργαλεία για την επεξεργασία του.
Τα εργαλεία και οι κατάλογοι επιλογών μπορούν να προσαρμοστούν στις ανάγκες του χρήστη, με την προσθήκη ή την αφαίρεση λειτουργιών.
Στη συνέχεια θα κάνουμε μια ανασκόπηση στα βασικά χαρακτηριστικά των εφαρμογών ευρείας χρήσης.
Επεξεργασία κειμένου
Η επεξεργασία κειμένου αποτελεί μια από τις πλέον διαδεδομένες εφαρμογές του υπολογιστή. Μας δίνει τη δυνατότητα να γράφουμε κείμενα, να τα επεξεργαζόμαστε φραστικά και γραμματικά, να τα εμπλουτίζουμε με γραφικά και εικόνες, να τους δίνουμε τη μορφή που επιθυμούμε και να τα εκτυπώνουμε σε χαρτί.
Η εισαγωγή του κειμένου γίνεται κυρίως από το πληκτρολόγιο ή από ένα αποθηκευμένο αρχείο κειμένου για νέα επεξεργασία. Μπορεί να γίνει, όμως, και από ένα έντυπο, αρκεί να διαθέτουμε σαρωτή και ένα πρόγραμμα οπτικής αναγνώρισης χαρακτήρων (OCR).
Ένα εξελιγμένο πακέτο επεξεργασίας κειμένου προσφέρει πολλές δυνατότητες για τη δημιουργία εγγράφων σχεδόν επαγγελματικών προδιαγραφών. Οι πιο σημαντικές από τις δυνατότητες αυτές είναι: - η μορφοποίηση των στοιχείων του κειμένου, δηλαδή των χαρακτήρων του, των παραγράφων, των πλαισίων, των στηλών, κλπ. - ο εμπλουτισμός του με γραφικά και εικόνες - η αποθήκευση και η ανάκτηση αρχείων κειμένου που προορίζονται ή προέρχονται από άλλες εφαρμογές - η προεπισκόπηση εκτύπωσης - η νοηματική επεξεργασία και οργάνωση του κειμένου με τη βοήθεια προβολής διάθρωσης εγγράφου - ο ορθογραφικός έλεγχος και η αναζήτηση των συνωνύμων μιας λέξης - η δημιουργία προτύπων για την εφαρμογή μιας μορφοποίησης και σε άλλα έγγραφα - η συγχώνευση εγγράφων (Merge) τα οποία επεξεργάζονται διαφορετικοί χρήστες σε ένα πρωτεύον έγγραφο - η δημιουργία Πίνακα Περιεχομένων, Πίνακα Εικόνων κ.ά. καθώς και η δημιουργία Ευρετηρίου.
Κειμενογράφοι (Editors) Οι κειμενογράφοι, όπως το Notepad που περιλαμβάνεται στα Windows, είναι προγράμματα που χρησιμεύουν για τη γραφή ενός κειμένου χωρίς ιδιαίτερη μορφοποίηση. Σε τέτοια μορφή γράφεται και ο πηγαίος κώδικας ενός προγράμματος. Στις γλώσσες προγραμματισμού υπάρχει συνήθως ενσωματωμένος κειμενογράφος.
Λογιστικά φύλλα
Τα πακέτα αυτής της κατηγορίας είναι σχεδιασμένα για τη δημιουργία φύλλων εργασίας που διευκολύνουν την οργάνωση αριθμητικών δεδομένων σε πίνακες, την αυτοματοποίηση πολύπλοκων υπολογισμών και την αναπαράσταση των πληροφοριών με γραφήματα. Πρόκειται για μια επίσης ευρέως διαδεδομένη εφαρμογή, γιατί τόσο η παρουσίαση αριθμητικών δεδομένων σε πίνακες όσο και η αναπαράστασή τους με γραφήματα, είναι αποδεκτά και αναγνώσιμα από ένα ευρύ κοινό. Κυκλοφορούν πολλά προγράμματα λογιστικών φύλλων, με πολύ μικρές διαφορές στους χειρισμούς. Οι λειτουργίες που συνήθως περιλαμβάνουν είναι: - η εισαγωγή και τροποποίηση δεδομένων σε κελιά - η χρήση τύπων και συναρτήσεων για τον υπολογισμό αριθμητικών δεδομένων που έχουν καταχωριστεί σε κελιά - η ταξινόμηση των δεδομένων - η αναπαράσταση δεδομένων με γραφήματα - η μορφοποίηση του φύλλου εργασίας - η αποθήκευση του φύλλου εργασίας σε μαγνητικό μέσο και ανάκλησή του από εκεί - η εκτύπωση του φύλλου εργασίας.
Διαχείριση βάσεων δεδομένων
Οι εφαρμογές αυτές έχουν σχεδιαστεί έτσι ώστε να διευκολύνουν την οργανωμένη συλλογή στοιχείων σχετικά με τα μέλη ενός συνόλου, με σκοπό τη δυνατότητα διαχείρισης των στοιχείων αυτών. Οι βασικές λειτουργίες που διαθέτουν είναι: - η δημιουργία δομής πεδίων για την οργανωμένη εισαγωγή των στοιχείων - η δημιουργία και διαχείριση εγγραφών με δυνατότητα: ― εντοπισμού και ενημέρωσης εγγραφής ― επιλογής ομάδας εγγραφών που ικανοποιούν συνθήκες αναζήτησης ― επιλογής πληροφοριών ορισμένου τύπου (πεδίων) που ικανοποιούν συνθήκες αναζήτησης ― ταξινόμησης εγγραφών ως προς ορισμένα χαρακτηριστικά - η δημιουργία βάσης δεδομένων - η εκτύπωση του συνόλου ή μέρους των πληροφοριών - η δημιουργία αναφορών που αντλούν στοιχεία από τη βάση - η παρουσίαση των πληροφοριών με ποικίλους τρόπους.
Ολοκληρωμένες εφαρμογές και σειρές εφαρμογών
Ολοκληρωμένες εφαρμογές Οι εφαρμογές που προαναφέραμε (επεξεργασία κειμένου, λογιστικά φύλλα και διαχείριση βάσης δεδομένων) κυκλοφορούσαν στην αρχή ως ανεξάρτητες η μία από την άλλη. Η ανάγκη, όμως, ενός ομοιόμορφου περιβάλλοντος χρήσης, αλλά κυρίως η ανάγκη ανταλλαγής δεδομένων μεταξύ τους, οδήγησε στη δημιουργία ολοκληρωμένων εφαρμογών, δηλαδή στην παραγωγή ενός ενιαίου περιβάλλοντος που περιλαμβάνει ενσωματωμένες τις εφαρμογές ευρείας χρήσης.
Το MS-WORKS για DOS ή για Windows, το FRAME-WORK για DOS παλιότερα κ.ά., είναι ολοκληρωμένες εφαρμογές.
Τα πλεονεκτήματα αυτής της τεχνικής είναι πολλά. Το περιβάλλον έχει ενιαίο σχεδιασμό, έτσι οι περισσότεροι από τους χειρισμούς που μαθαίνει κάποιος για μία εφαρμογή ισχύουν και για τις υπόλοιπες. Το κυριότερο, όμως, πλεονέκτημα είναι η δυνατότητα παράλληλης χρήσης των διαφόρων κλάδων της εφαρμογής και η ευκολία με την οποία μπορεί κανείς να εντάξει σε ένα κείμενο, που δημιουργείται με τον επεξεργαστή κειμένου, τμήματα της εργασίας του από τις δύο άλλες (π.χ. έναν αριθμητικό πίνακα από το λογιστικό φύλλο, το αντίστοιχο γράφημα, μια λίστα εγγραφών από μία βάση δεδομένων, κλπ.).
Με την επικράτηση των γραφικών λειτουργικών συστημάτων γενικεύτηκε ο ομοιόμορφος σχεδιασμός στο περιβάλλον των εφαρμογών και η ανταλλαγή δεδομένων μεταξύ τους, ενώ η τεχνική των παραθύρων εξασφαλίζει την παράλληλη χρησιμοποίησή τους.
Σειρά εφαρμογών Οι μεγάλες εταιρείες δημιουργούν σήμερα μεμονωμένες εφαρμογές ευρείας χρήσης, τις οποίες συνηθίζουν τελευταία να διαθέτουν στο εμπόριο σε "σειρές" με ενιαίο όνομα. Μια τέτοια σειρά περιλαμβάνει συνήθως επεξεργαστή κειμένου, λογιστικά φύλλα, βάσεις δεδομένων, εφαρμογή για δημιουργία παρουσιάσεων με τη βοήθεια υπολογιστή, καθώς και πρόγραμμα οργάνωσης χρόνου και συναντήσεων.
Το πρόγραμμα εγκατάστασης είναι ενιαίο για όλη τη σειρά, ωστόσο μπορεί κατά την εγκατάσταση ο χρήστης να επιλέξει μόνο όποιες εφαρμογές χρειάζεται, ανάλογα με το διαθέσιμο χώρο στο δίσκο του, ενώ έχει τη δυνατότητα να εγκαταστήσει μεταγενέστερα αυτές που έχει παραλείψει. Κάθε εφαρμογή της σειράς ανοίγει ανεξάρτητα από τις άλλες.
Εκτός από τις γνωστές εφαρμογές ευρείας χρήσης που προαναφέραμε, κυκλοφορούν και άλλες τυποποιημένες εφαρμογές για επαγγελματικούς και μορφωτικούς σκοπούς καθώς και για την κάλυψη προσωπικών και οικιακών αναγκών. Η παραγωγή αυτού του λογισμικού έχει μεγάλη άνθιση όσο εξαπλώνεται η χρήση των μικροϋπολογιστών και πληθαίνουν αυτοί που πείθονται για την αξία ή ακόμα και την απόλαυση της χρήσης τους.
Οι πιο διαδεδομένες από τις εφαρμογές που περιλαμβάνονται στο Office της Microsoft είναι το Word (επεξεργασία κειμένου), το Excel (λογιστικό φύλλο), η Access (βάση δεδομένων) και το Power point (πρόγραμμα παρουσιάσεων).
Στη σειρά Smart Suite της Lotus υπάρχουν το Word pro, η Approach, το Freelance, το Organizer κ.ά.