α. Η πορεία προς το Αυτοκέφαλο

Η ελλαδική Εκκλησία, κατά τη διάρκεια του επτάχρονου αγώνα για την ανεξαρτησία, χωρίς ουσιαστική επαφή με τον πνευματικό της πατέρα, τον Πατριάρχη, έπρεπε να επιλύσει μόνη τα πολλά προβλήματά της. Μεγάλος αριθμός από μοναστήρια και εκκλησίες είχαν καταστραφεί, οι απώλειες σε έμψυχο δυναμικό ήταν μεγάλες, η εκπαίδευση κληρικών και λαϊκών είχε παραμεληθεί και υπήρχε έλλειψη εκκλησιαστικών βιβλίων. Δυστυχώς, το Οικουμενικό Πατριαρχείο δεν μπορούσε να υποστηρίξει τον αγώνα, λόγω της πίεσης των Τούρκων.

Ο πρώτος κυβερνήτης της Ελλάδας, Ιωάννης Καποδίστριας, δεν πρόλαβε να ασχοληθεί με το θέμα των σχέσεων της Εκκλησίας της Ελλάδας με το Οικουμενικό Πατριαρχείο, εξαιτίας των πολλών προβλημάτων του νεοσύστατου κράτους και της δολοφονίας του το 1831.

Θεόκλητος Φαρμακίδης, Γεννάδειος Βιβλιοθήκη, Αθήνα.

Οι Μητροπόλεις της υπόδουλης Ελλάδας μέχρι την ανακήρυξη του Αυτοκέφαλου.