Διδακτικά Βιβλία του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου

Αναζήτηση

Βρες
Εμφάνιση

Γ. ΜΙΑ «ΑΘΕΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ»: Ο ΒΟΥΔΙΣΜΟΣ

Ο Βουδισμός είναι η θρησκεία που ίδρυσε ο Σιντάρτα Γκαουτάμα, ένα ιστορικό πρόσωπο που έζησε τον 6ο αιώνα π.Χ. στη βόρεια Ινδία και ονομάστηκε Βούδας που σημαίνει «φωτισμένος». Καταγόταν από τη δεύτερη κάστα των αρχόντων και εγκατέλειψε το παλάτι του πατέρα του που ήταν ηγεμόνας ενός μικρού κρατιδίου και περιπλανήθηκε ως μοναχός και ερημίτης στα δάση κοντά σε πολλούς πνευματικούς δασκάλους. Αιτία για τη φυγή του αυτή στάθηκαν τέσσερα «θεάματα», δηλ. περιστατικά που είδε, όταν κάποτε βγήκε από το παλάτι του πατέρα του που ήταν κλεισμένος. Τα τρία από αυτά, δηλ. ένας άρρωστος, ένας γέρος και μια κηδεία τον προβλημάτισαν ως προς το ζήτημα του ανθρώπινου πόνου, ενώ το τέταρτο, δηλ. η θέα ενός ασκητή που φαινόταν γαλήνιος και πέρα από τον πόνο, τον έκανε να αποφασίσει να αποκτήσει την εμπειρία του τελευταίου, ελπίζοντας ότι θα ξεπερνούσε το πρόβλημα του πόνου.

Τελικά διαπίστωσε μέσα από την άσκηση ότι και αυτή δεν μπορούσε να λύσει το πρόβλημά του. Η λύση, σύμφωνα με τις πληροφορίες των ιερών κειμένων του Βουδισμού προέκυψε, όταν μετά από έντονο διαλογισμό «φωτίστηκε», δηλ. μηδένισε την επιθυμία του και απέκτησε τη γνώση για τη λύτρωση. Αποφάσισε να κηρύξει στους συνανθρώπους του την εμπειρία του και απέκτησε πολλούς μαθητές.

Η αρχική διδασκαλία του Βουδισμού βασίζεται στις λεγόμενες «τέσσερις ευγενικές αλήθειες»:

1. Τα πάντα είναι πόνος. 2. Αιτία του πόνου είναι η επιθυμία. 3. Για να πάψει ο πόνος πρέπει να μην υπάρχει επιθυμία. 4. Το μονοπάτι που οδηγεί στην κατάπαυση του πόνου είναι η οκταπλή οδός, η οποία περιλαμβάνει οκτώ στάδια για να φθάσει κανείς μέσω του διαλογισμού στη Νιρβάνα που είναι η βίωση του απόλυτου κενού.

Ο Βουδισμός έχει τρεις κλάδους που διαφέρουν μεταξύ τους. Ο αρχικός Βουδισμός διδάσκεται περισσότερο από το λεγόμενο Χιναγυάνα (μικρό όχημα) Βουδισμό, ο μεταγενέστερος διδάσκεται από τον Μαχαγυάνα (μεγάλο όχημα), ενώ στο Θιβέτ υπάρχει ο Θιβετιανός Βουδισμός που είναι ένα κράμα του Βουδισμού και των παλαιών θρησκευτικών δοξασιών που υπήρχαν στην περιοχή αυτή.

Βασικός στόχος ενός βουδιστή δεν είναι η επικοινωνία με κάποιο Θεό. Ο Θεός δεν τον ενδιαφέρει, αλλά στοχεύει κυρίως να απελευθερωθεί από τον πόνο και την οδύνη της ύπαρξης.

Γενικά πρέπει να υπογραμμιστεί ότι ο Βουδισμός δεν αποτελεί μια συγκεκριμένη διδασκαλία, αλλά ένα πλήθος παραδόσεων που διαμορφώθηκαν μέσα στο πέρασμα του χρόνου, έτσι ώστε να παρουσιάζεται σήμερα μια πολυμορφία ως προς τους στόχους, τις κατευθύνσεις και τον τρόπο με τον οποίο προσπαθούν οι οπαδοί του να πετύχουν τη λύτρωση. Άλλοτε εμφανίζεται ως φιλοσοφικό σύστημα, άλλοτε ως σύστημα ψυχολογίας του ανθρώπου και άλλοτε ως μια θρησκεία: με σύμβολα, λατρεία και αντικείμενο λατρείας, όπως π.χ. ο Βούδας.

ΤΙ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΧΑΣΩ Ο άνθρωπος σύμφωνα με τα ασιατικά θρησκεύματα είναι ένα τμήμα του σύμπαντος, το οποίο διέπει ένας συμπαντικός νόμος, ένας απρόσωπος νους. Η ανθρώπινη ψυχή «φιλοξενείται» μέσα στο σώμα, και όταν αυτό πάψει να υπάρχει μετακινείται σε άλλα σώματα. Ο Ινδουισμός είναι σύστημα πολλών θρησκευτικών διδασκαλιών με μεταφυσικό περιεχόμενο. Ο Βουδισμός είναι σύστημα διδασκαλιών που υπόσχονται ένα είδος λύτρωσης με λιγότερο θρησκευτικό χαρακτήρα. Η λύτρωση είναι περισσότερο αποτέλεσμα ψυχολογικών διεργασιών και ατομικού διαλογισμού με εγκόσμιο χαρακτήρα.

ΕΧΟΥΝ ΣΗΜΑΣΙΑ ΑΥΤΑ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΗ ΜΟΥ; 1. Ο τρόπος που σκέφτεται ένας Ασιάτης ως προς τη θρησκευτική πίστη βρίσκεις ότι θα ήταν τρόπος, με τον οποίο θα μπορούσες κι εσύ να σκέφτεσαι; 2. Ποια από τις διδασκαλίες του Ινδουισμού θα μπορούσες να σχολιάσεις και να κρίνεις; 3. Ένα σύστημα ψυχολογίας, όπως είναι μια πλευρά του Βουδισμού, πιστεύεις ότι θα είχε κάποιο νόημα στην προσωπική σου ζωή; Αιτιολόγησε την απάντησή σου.