"Institute of Educational Policy" Books

Search

Go
Show

3.7. Το μάτι - Οπτικά όργανα

Το μάτι έχει σχήμα σχεδόν σφαιρικό και είναι γεμάτο με παχύρρευστο υγρό. Στο εμπρόσθιο μέρος του υπάρχει μικρό άνοιγμα, η κόρη, και πίσω από αυτή ένας φακός. Οι ακτίνες από ένα αντικείμενο εισέρχονται στο μάτι μέσω της κόρης και διαθλώνται από τον φακό και το υγρό. Το είδωλο του αντικειμένου σχηματίζεται αντεστραμμένο πάνω στον αμφιβληστροειδή χιτώνα (Εικ. 3.46). Εκεί εξαπλώνεται το οπτικό νεύρο, το οποίο συνδέει το μάτι με τον εγκέφαλο. Αν και το είδωλο σχηματίζεται αντεστραμμένο, Ο εγκέφαλος, που είναι ο τελικός αποδέκτης και επεξεργαστής του ερεθίσματος δημιουργεί την εντύπωση του όρθιου.

Το μάτι έχει ικανότητα προσαρμογής. Κατάλληλοι μυς μεταβάλλουν αυτόματα την καμπυλότητα του φακού ώστε όταν το αντικείμενο πλησιάζει ή απομακρύνεται, το είδωλο να σχηματίζεται πάντοτε επάνω στον αμφιβληστροειδή (Εικ. 3.47).

Σε ορισμένες περιπτώσεις αυτό δε συμβαίνει: είτε επειδή ο φακός έχει χάσει την ελαστικότητα του (πρεσβυωπία) είτε επειδή ο βολβός έχει μικρότερο (υπερμετρωπία) ή μεγαλύτερο βάθος (μυωπία) από το κανονικό. Αυτά τα ελαττώματα διορθώνονται με γυαλιά όρασης ή φακούς επαφής (Εικ. 3.48). Οι φακοί επαφής είναι πολύ λεπτοί και τοποθετούνται κατ' ευθείαν πάνω στον κερατοειδή χιτώνα. Εκεί ένα λεπτό στρώμα δάκρυα τους συγκρατεί.

Οι δυνατότητες της όρασης διευρύνεται σημαντικά από μια μεγάλη ποικιλία οργάνων, που αποτελούνται από φακούς και καθρέφτες. Η φωτογραφική μηχανή, το μικροσκόπιο και το τηλεσκόπιο είναι τα πιο σημαντικά οπτικά όργανα.

φακός αμφιβληστροειδής οπτικό νεύρο Εικόνα 3.46 Τα κύρια τμήματα του ματιού και η διάδοση μιας δέσμης φωτός μέσα στο μάτι

Εικόνα 3.47 Προσαρμογή του ματιού.

Εικόνα 3.48 Ελαττώματα του ματιού και η διόρθωση τους