Διδακτικά Βιβλία του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου

Αναζήτηση

Βρες
Εμφάνιση

Είδωλο φακού

Όταν σε αρκετή απόσταση από έναν συγκλίνοντα φακό τοποθετήσουμε ένα αντικείμενο, -για παράδειγμα ένα κερί-τότε σε οθόνη πίσω από τον φακό είναι δυνατόν να σχηματιστεί πραγματικό είδωλο και αντεστραμμένο (Εικ. 3.45). Πλησιάζοντας το αντικείμενο προς τον φακό το μέγεθος του ειδώλου μεγαλώνει και μετά από ορισμένη θέση δεν είναι πλέον δυνατή η προβολή του πάνω στην οθόνη. Σε αυτή τη θέση βρίσκεται η εστία του φακού. Πλησιάζοντας το αντικείμενο ακόμα περισσότερο μπορούμε να διακρίνουμε το είδωλο μόνον μέσα από το φακό (Εικ. 3.45). Το είδωλο είναι πλέον φανταστικό. Είναι επίσης όρθιο και μεγαλύτερο από το αντικείμενο. Ο φακός λειτουργεί ως μεγεθυντικός. Με παρόμοιο τρόπο διαπιστώνουμε ότι σε έναν αποκλίνοντα φακό το είδωλο είναι πάντοτε φανταστικό, μικρότερο από το αντικείμενο και όρθιο (Εικ. 3.45). Μπορούμε να προσδιορίσουμε γραφικά το είδωλο κάθε σημείου ενός αντικειμένου εφαρμόζοντας δύο από τους επόμενους απλούς κανόνες (Εικ. 3.44): 1. Κάθε ακτίνα που είναι παράλληλη στον κύριο άξονα του φακού μετά τη διάθλαση της διέρχεται από ένα σταθερό σημείο του κύριου άξονα την κύρια εστία. 2. Αντίστροφα, μια ακτίνα η οποία διέρχεται από την κύρια εστία μετά την διάθλαση της έχει διεύθυνση παράλληλη προς τον κύριο άξονα. 3. Μια ακτίνα που περνά από το κέντρο του φακού δεν διαθλάται. Το σημείο τομής των παραπάνω διαθλωμένων ακτινών προσδιορίζει το είδωλο του σημείου από το οποίο ξεκινούν οι ακτίνες. Στην Εικόνα 3.45 εφαρμόζοντας αυτούς τους κανόνες έχουμε προσδιορίσει γραφικά το είδωλο ενός φωτεινού αντικειμένου σε συγκλίνοντα και αποκλίνοντα φακό.

Εικόνα 3.44 Διάδοση μιας ακτίνας σε συγκλίνοντα και αποκλίνοντα φακό.

Εικόνα 3.45 Προσδιορισμός του ειδώλου σε συγκλίνοντα και αποκλίνοντα φακό.