5.1 Χαρακτηριστικά γνωρίσματα υπολογιστών

Τα υπολογιστικά συστήματα διακρίνονται σε κατηγορίες ανάλογα με τις δυνατότητες και τις διαστάσεις τους, χαρακτηριστικά που επηρεάζουν φυσικά και το κόστος τους. Οι δυνατότητες ενός υπολογιστικού συστήματος καθορίζονται από την ταχύτητα επεξεργασίας, από τη χωρητικότητα της μνήμης και από το πλήθος των μονάδων εισόδου-εξόδου.

Η ταχύτητα επεξεργασίας (processing speed) εξαρτάται κυρίως από: - την ταχύτητα του ρολογιού και το μήκος λέξης της ΚΜΕ - την ταχύτητα της κύριας μνήμης (χρόνο προσπέλασης δεδομένων) - το εύρος και την ταχύτητα του διαύλου επικοινωνίας. Η ταχύτητα της μνήμης στους ισχυρούς σύγχρονους μικροϋπολογιστές και σε μεγαλύτερα συστήματα μετριέται σε nsec, ενώ στα πολύ μεγάλα συστήματα είναι της τάξεως των psec (picosecond = 10-12 δευτερόλεπτα). Η κύρια μνήμη ενός σύγχρονου μικροϋπολογιστή ανέρχεται σε μερικές εκατοντάδες megabyte, ενώ για ένα μεγάλο σύστημα απαιτείται μνήμη της τάξεως των gigabyte. Η ύπαρξη και η χωρητικότητα λανθάνουσας μνήμης (cache memory) είναι άλλος ένας σημαντικός παράγοντας για την αύξηση της ταχύτητας επεξεργασίας. H ταχύτητα επεξεργασίας καθώς και η χωρητικότητα της μνήμης προσδιορίζουν την υπολογιστική ισχύ (computing power) η οποία μετριέται σε εκατομμύρια εντολές ανά δευτερόλεπτο (MIPS / Millions of Instructions Per Second). Οι περισσότεροι μικροϋπολογιστές λειτουργούν στα 20 έως 100 MIPS, ενώ τα μεγαλύτερα συστήματα λειτουργούν σε εκατοντάδες ή ακόμα και σε χιλιάδες MIPS.

Τα μεγάλα συστήματα μπορούν να χειριστούν πολλαπλά περιφερειακά και να εξυπηρετήσουν μεγάλο αριθμό χρηστών, οι οποίοι μοιράζονται τις ίδιες εφαρμογές αλλά και τα ίδια αρχεία δεδομένων.