Διδακτικά Βιβλία του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου

Αναζήτηση

Βρες
Εμφάνιση

Λεξιλόγιο (σχετικό με το χρόνο)

Να βρείτε τα αντώνυμα των λέξεων: προσωρινός, πρώιμος, έγκαιρος, επίκαιρος, οπισθοδρομικός, συγχρονισμένος, συντονισμένος.

Να σχηματίσετε φράσεις με τα ονοματικά σύνολα της διπλανής στήλης: αιφνίδια καταστροφή, μακρόπνοο σχέδιο /πρόγραμμα, αέναη κίνηση, ακαριαία αντίδραση, μεταβατική περίοδος, αναχρονιστικές αντιλήψεις /απόψεις, άκαιρη επέμβαση.

Να βρείτε τα συνώνυμα των λέξεων και φράσεων: παραμονές, έχω προτεραιότητα, προγενέστερος, απόγονος, εφήμερος, σύντομος, εκτενής, περιορίζω τη χρονική διάρκεια.

Να συμπληρώσετε τα κενά επιλέγοντας ένα από τα παρακάτω ρήματα για την κάθε φράση: συμπίπτω, συμβαδίζω, διαδέχομαι, προηγούμαι, συγχρονίζομαι, συντονίζω, διαιωνίζω-ομαι

- Η οικονομική πρόοδος πρέπει να …………. με την πολιτιστική πρόοδο. - Τις τηλεοπτικές συζητήσεις τις …………. γνωστοί δημοσιογράφοι. - Στην επίθεση ………….. τα άρματα μάχης και ακολούθησε το πεζικό. - Χρειάζονται πρόβες για να ………….. οι χορευτές. - Η κατάθεση του συνηγόρου ………….. με την εκδοχή του κατηγορουμένου. - Η νύχτα ………….. την ημέρα. - Όσο ………….. οι νοσηρές καταστάσεις, τόσο δυσκολότερη είναι η θεραπεία τους.

Να βρείτε ένα ή περισσότερα ουσιαστικά που συνδυάζονται με τα επίθετα της διπλανής στήλης κυριολεκτικά (δηλωτικά) ή μεταφορικά (συνυποδηλωτικά) και να σχηματίσετε φράσεις: παράλληλος, έμμονος, ακατάπαυστος, άσβεστος, αστείρευτος, αδιάλειπτος, διηνεκής, συνοπτικός, διεξοδικός, μακροπρόθεσμος, χρόνιος, παρελκυστικός.

Να γράψετε ένα σύντομο διάλογο, που γίνεται σε ένα εστιατόριο ανάμεσα σε ένα βιαστικό πελάτη (δικηγόρο, γιατρό κτλ.) και στο σερβιτόρο, χρησιμοποιώντας όσες περισσότερες λέξεις και φράσεις μπορείτε από το παρακάτω λεξιλόγιο. Αν ο διάλογος σας καταλήγει σε κάποιο επεισόδιο που μπορεί να αποτελέσει μια είδηση για εφημερίδα, να γράψετε την είδηση. Μπορείτε να δείτε πάλι την ενότητα των γλωσσικών ποικιλιών.

Ακαριαία, εν ριπή οφθαλμού, άψε σβήσε, στη στιγμή, στο πι και φι, μονοκοπανιά, αμέσως, εσπευσμένα, σύντομα, αυθημερόν, στα πεταχτά, με το πάσο μου, εξοικονομώ χρόνο, επείγομαι, δεν παίρνει αναβολή, ενεργώ επειγόντως, επεμβαίνω εγκαίρως, εκμεταλλεύομαι την ευκαιρία, τρενάρω, παρατραβώ, καθυστερώ, βραδιάζομαι, άκαιρη ενέργεια, ταχύτερη διεκπεραίωση, παιδαριώδης συμπεριφορά, απαρχαιωμένες αντιλήψεις, φρέσκος, μπαγιάτικος, πρωτοφανής, της ώρας, γεροπαράξενος, κουτσούβελο, ανυπόμονος, φούρια, δίνω διορία, σπεύδε βραδέως, χρόνου φείδου, κι αύριο μέρα είναι, η πίτα τρώγεται ζεστή, πέταξε το πουλί, από τον καιρό του Νώε.

Οι λέξεις και οι φράσεις που ακολουθούν συνηθίζονται στη γλώσσα των δημοσιογράφων. Μπορείτε να πείτε τι σημαίνουν και σε ποιες περιπτώσεις χρησιμοποιούνται (βλ. και Έκθεση-Έκφραση Α' Λυκείου, Ενότητα: Γλωσσικές ποικιλίες);

το αλατοπίπερο (της είδησης), (είδηση) βόμβα, γραμμή (της εφημερίδας), δαίμων του τυπογραφείου, διασταυρώνω (μια πληροφορία/είδηση), επιφυλλίδα, το ζουμί (της είδησης), θάβω (μια είδηση/ένα θέμα), καμπάνια, καπέλο και κολάρο (του τίτλου), κιτρινισμός (του τύπου), κοιλιά (στη σελιδοποίηση), ο ρεπόρτερ έπιασε λαβράκι, ολοσέλιδο (θέμα/ άρθρο), οκτάστηλο, πλαίσιο, παράρτημα (είδηση) πυροτέχνημα, (άρθρο) πιλάφι, ρεπορτάζ, σαλόνι (σε εφημερίδα, ή περιοδικό), σελιδοποίηση, αυτή η είδηση μπήκε σφήνα, φυλλάδα, χτενίζω (το χειρόγραφο).