Διδακτικά Βιβλία του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου

Αναζήτηση

Βρες
Εμφάνιση

Ο ελληνικός χορός μέσα από την ιστορία

Ο χορός στην αρχαία Ελλάδα ήταν ένα από τα βασικότερα μαθήματα στην εκπαιδευτική διαδικασία των νέων. Για παράδειγμα στην αρχαία Αθήνα ο χορός σε συνδυασμό με τη μουσική αποτελούσε ένα ποιοτικό παιδευτικό στοιχείο για την αγωγή του σώματος και της ψυχής των νέων. Στην αρχαία Σπάρτη ο χορός αποτελούσε μέρος της σκληρής στρατιωτικής εκπαίδευσης των νέων Σπαρτιατών. Σε όλες τις περιόδους της αρχαίας και νεώτερης ελληνικής ιστορίας (μινωϊκή εποχή, προκλασική και κλασική περίοδος, βυζαντινή περίοδος, τουρκοκρατία) υπάρχουν ευρήματα (αναπαραστάσεις σε αγγεία, σε τοιχογραφίες, σε πίνακες) που απεικονλίζουν χορούς. Στα κείμενα του Ομήρου υπάρχουν περιγραφές χορού. Οι χοροί στην αρχαία Ελλάδα ήταν: ? θρησκευτικοί, ? πολεμικοί, ? γιορταστικοί και ? της τέχνης (στο σατυρικό δράμα και στην τραγωδία). Οι χοροί είχαν θρησκευτικό χαρακτήρα ως την κλασική εποχή, ενώ στη συνέχεια άρχισαν να λαμβάνουν και ψυχαγωγικό χαρακτήρα. Ένα πλήθος χορών επέζησε ως σήμερα (π.χ. Τροιζήνιοι, Επιζεφύριοι, Ιωνικοί, Μαντινειακοί). Η βυζαντινή περίοδος έδρασε ανασταλτικά στις διάφορες μορφές του χορού, ωστόσο ο λαός χόρευε στις γιορτές και σε άλλες παρόμοιες εκδηλώσεις. Κάποιοι αρχαίοι ρυθμοί κατάφεραν να επιβιώσουν, καθώς ενσωματώθηκαν στις καθημερινές εκδηλώσεις των λαϊκών κυρίως στρωμάτων. Οι χοροί αυτής της περιόδου έχουν "κύκλια" μορφή (που παραπέμπει άμεσα στη σημερινή χορευτική μορφή). Κατά τα χρόνια της Τουρκοκρατίας οι χοροί ήταν το μέσο για τη διατήρηση της γλώσσας και της παράδοσης. Οι χοροί των κλεφτών ("κλέφτικοι" χοροί) αποτελούσαν κομμάτι τόσο της στρατιωτικής προετοιμασίας αλλά και της ψυχαγωγίας τους. Κατά την περίοδο εκείνη υπήρχαν χοροί καθαρά πολεμικοί (η Σέρα του Πόντου, ο Τσάμικος, το κρητικό Πεντοζάλι, κ.ά.), κάτι ανάλογο με τους πολεμικούς χορούς στην αρχαία Ελλάδα. Ώστόσο γεννιούνται και νέα είδη χορών. Με τη δημιουργία του πρώτου ελεύθερου ελληνικού κράτους ο χορός αρχίζει να είναι μέρος της πράδοσης του κάθε τόπου, αφομοιώνοντας τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του. Στις αγροτικές περιοχές ο παραδοσιακός χορός αποτελούσε αναπόσπαστο μέρος της επίσημης αλλά και της καθημερινής ζωής (τοπικά έθιμα, νυχτέρια, εργασιακές ασχολίες). Στα αστικά κέντρα αποτελούσε ένα μέσο νοσταλγικής ταύτισης με οικεία βιώματα ή πρόσκαιρης ανακούφισης από την πίεση της καθημερινότητας. Για τον έλληνα μετανάστη ήταν ένας τρόπος διατήρησης των δεσμών με την πατρίδα.

Παράσταση απο αρχαίο ελληνικό αγγείο