Διδακτικά Βιβλία του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου

Αναζήτηση

Βρες
Εμφάνιση

1.2α Θερμική ισορροπία

Ένα οποιοδήποτε θερμόμετρο μας δείχνει τη θερμοκρασία του. Που βασιζόμαστε όμως εμείς, όταν λέμε ότι η θερμοκρασία που δείχνει το θερμόμετρο στον τοίχο ενός δωματίου του σπιτιού μας είναι και η θερμοκρασία αυτού του δωματίου;

Η απάντηση βρίσκεται στην κατασταλαγμένη εμπειρία αιώνων, που μας λέει ότι σώματα που βρίσκονται σε επαφή για αρκετό χρονικό διάστημα τελικά αποκτούν την ίδια θερμοκρασία.

Για την περίπτωση αυτή χρησιμοποιούμε τον όρο «θερμική ισορροπία». Όταν λέμε, λοιπόν, θερμική ισορροπία, εννοούμε την κατάσταση εκείνη κατά την οποία σε δύο σώματα που βρίσκονται σε θερμική επαφή δε συμβαίνει καμιά πλέον μεταβολή στην κοινή, τελικά, θερμοκρασία τους.

Την εξίσωση και τη σταθεροποίηση των θερμοκρασιών σε συγκεκριμένη τιμή την επιβεβαιώνει η ένδειξη του θερμομέτρου. Δηλαδή, φέρνουμε σε επαφή το ένα από τα δύο σώματα με ένα θερμόμετρο, στη συνέχεια κάνουμε το ίδιο και με το άλλο και διαπιστώνουμε την ισότητα και τη σταθερότητα των θερμοκρασιών. Χρησιμοποιήσαμε, δηλαδή, έστω και χωρίς να το καταλάβουμε, μια παραδοχή.

Αυτή η παραδοχή, που ανεπαίσθητα υπεισέρχεται σε κάθε πράξη θερμομέτρησης, είναι αυτό που συχνά αναφέρεται ως «Μηδενικός νόμος της θερμοδυναμικής».

«Όταν δυο ή περισσότερα σώματα βρίσκονται σε θερμική ισορροπία με τρίτο σώμα (θερμόμετρο), θα βρίσκονται σε θερμική ισορροπία και μεταξύ τους».