Περίληψη

Βλέπουμε ένα αντικείμενο όταν φως που προέρχεται από αυτό μπει στα μάτια μας, διεγείρει τα οπτικά κύτταρα και η διέγερση μεταβιβαστεί στον εγκέφαλο. Το φως προκαλεί ποικίλες μεταβολές. Το γεγονός αυτό μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι μεταφέρει ενέργεια. Μέσα σε κάθε ομογενές υλικό το φως διαδίδεται ευθύγραμμα. Στο κενό και στον αέρα το φως διανύει 300.000 χιλιόμετρα κάθε δευτερόλεπτο. Η ταχύτητα διάδοσης του φωτός διαφέρει από υλικό σε υλικό.

Κατά τη διάδοση του το φως ακολουθεί την πορεία για την οποία απαιτείται ο ελάχιστος χρόνος.

Όταν το φως συναντήσει την επιφάνεια ενός σώματος και αλλάξει κατεύθυνση, παραμένοντας μέσα στο ίδιο διαφανές μέσο, λέμε ότι ανακλάται. Υπάρχουν δύο είδη ανάκλασης, η κανονική και η διάχυτη. Στην κανονική ανάκλαση, η διεύθυνση της ανακλώμενης δέσμης βρίσκεται με βάση τους νόμους της ανάκλασης. Το είδωλο που σχηματίζεται από έναν επίπεδο καθρέφτη είναι φανταστικό και συμμετρικό του αντικειμένου ως προς τον καθρέφτη.

Υπάρχουν δύο είδη καμπύλου καθρέφτη, ο κυρτός και ο κοίλος. Φωτεινές ακτίνες παράλληλες μεταξύ τους, μετά την ανάκλαση τους πάνω σε κυρτό καθρέφτη αποκλίνουν. Αντίθετα, παράλληλη δέσμη που ανακλάται πάνω σε κοίλο καθρέφτη μετατρέπεται σε συγκλίνουσα. Το είδος του ειδώλου που σχηματίζεται από κυρτό καθρέφτη είναι πάντοτε μικρότερο από το αντικείμενο, όρθιο και φανταστικό. Το είδος του ειδώλου που σχηματίζει ένας κοίλος καθρέφτης εξαρτάται από τη σχετική θέση του αντικειμένου ως προς την κύρια εστία του.

Όταν το φως διέρχεται από ένα διαφανές μέσο σε ένα άλλο, στο οποίο διαδίδεται με διαφορετική ταχύτητα, η διεύθυνση του αλλάζει. Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται διάθλαση. Η διεύθυνση της διαθλώμενης ακτίνας βρίσκεται με βάση τους νόμους της διάθλασης ή την αρχή του ελάχιστου χρόνου.

Υπάρχουν δύο είδη φακών, οι συγκλίνουσες και οι αποκλίνοντες. Φωτεινές ακτίνες παράλληλες μεταξύ τους μετά τη διάθλαση τους σε συγκλίνοντα ή αποκλίνοντα φακό, συγκλίνουν και αποκλίνουν, αντίστοιχα. Το σημείο σύγκλισης των διαθλωμένων ακτινών ή των προεκτάσεων τους ονομάζεται εστία του φακού. Το είδος του είδωλο που σχηματίζει ένας συγκλίνων φακός εξαρτάται από τη σχετική θέση του αντικειμένου ως προς την εστία του. Ο αποκλίνων φακός σχηματίζει πάντοτε φανταστικό είδωλο, ορθό και μικρότερο του αντικειμένου.

Το λευκό φως είναι σύνθετο. Αποτελείται από ακτινοβολίες που αντιστοιχούν σε κάθε χρώμα. Το λευκό φως αναλύεται από ένα πρίσμα, οπότε σχηματίζεται το χρωματικό φάσμα.

Το φάσμα των πυρακτωμένων στερεών και των αερίων σε υψηλή πίεση είναι συνεχές. Το φάσμα των αερίων όταν βρίσκονται σε χαμηλή πίεση, είναι γραμμικό. Τα αδιαφανή σώματα ανακλούν τμήμα του φωτός που πέφτει πάνω τους. Το χρώμα τους εξαρτάται από τις ακτινοβολίες που απορροφούν και από το φάσμα της ακτινοβολίας που τα φωτίζει. Τα διαφανή σώματα αφήνουν να διέλθει μέρος του φωτός που πέφτει πάνω τους και απορροφούν το υπόλοιπο. Το χρώμα τους προκύπτει από το χρώμα του φωτός που ανακλούν ή αφήνουν να διέλθει.

Εκτός από το φως υπάρχουν και άλλα είδη ακτινοβολίας. Η υπέρυθρη, η υπεριώδης Χ και γ. Όλες αυτές οι ακτινοβολίες ονομάζονται ηλεκτρομαγνητικές.