Η Ισότητα

Η ισότητα όλων των πολιτών διακηρύσσεται από το Σύνταγμα («Οι Έλληνες είναι ίσοι ενώπιον τον νόμου. Οι Έλληνες και οι Ελληνίδες έχουν ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις» άρθρο 4 παρ. 1 και 2 Συντ.).

Η ισότητα αυτή δεσμεύει τόσο τη Βουλή που θεσπίζει τους νόμους, όσο και τη διοίκηση και τα δικαστήρια. Αυτό σημαίνει ότι οι νόμοι, τα όργανα της διοίκησης και οι δικαστές πρέπει να αντιμετωπίζουν ισότιμα όλους τους πολίτες. Η ισότητα αυτή είναι για πολλά δικαιώματα αναλογική, δηλαδή ανάλογη με τα χαρακτηριστικά των ατόμων, γιατί η απόλυτη ισότητα θα ήταν άδικη, π.χ. δεν μπορούν να αντιμετωπίζονται ισότιμα ως προς τις πράξεις τους οι έφηβοι και οι ενήλικοι, ως προς τις φορολογικές τους υποχρεώσεις οι βιομήχανοι και οι εργάτες ή ως προς τα δικαιώματα για κοινωνικές παροχές από την Πολιτεία οι άνεργοι και οι εργαζόμενοι ή οι πολύτεκνοι και όσοι δεν έχουν παιδιά.

Μορφές της ισότητας που προβλέπονται στο ελληνικό Σύνταγμα είναι:

α) Ισότητα φυλών: Αν σκεφτούμε ότι οι Ελληνίδες απέκτησαν το δικαίωμα να ψηφίζουν μόλις το 1952 και ότι το Οικογενειακό δίκαιο που θεωρούσε τον άνδρα «κεφαλή της οικογενείας» άλλαξε το 1983, κατανοούμε ότι ακόμα υπάρχουν ανισότητες σε βάρος των γυναικών στην ελληνική κοινωνία. Γι' αυτό το Σύνταγμα δεν εξασφαλίζει μόνον ίσες δυνατότητες στα δύο φύλα να αναπτύσσουν την προσωπικότητα τους, αλλά παίρνει και μέτρα για κατάργηση τυχόν ανισοτήτων σε βάρος των γυναικών.

φωτ. 12.2 Η ισότητα αφορά τους Έλληνες πολίτες. Αλλά και οι αλλοδαποί καλύπτονται σε θέματα ισότητας, τόσο από διεθνείς συμβάσεις όσο και από το άρθρο 5 του Συντάγματος που ορίζει ότι «απαγορεύονται οποιεσδήποτε διακρίσεις που στηρίζονται σε φυλετικά, γλωσσικά, θρησκευτικά ή ιδεολογικά κριτήρια». - Να συζητήσετε για κοινωνικές ομάδες που κινδυνεύουν να γίνουν αντικείμενο τέτοιων διακρίσεων.

Συνηθισμένες μορφές ανισοτήτων σε βάρος των γυναικών αποτελούν οι ανισότητες στην εργασία και στην πολιτική ζωή. Τόσο η Ε.Ε. όσο και η Ελλάδα αντιμετωπίζουν αυτές τις ανισότητες με θετικά μέτρα/δράσεις για τις γυναίκες, όπως υποχρεωτικό ποσοστό γυναικών υποψηφίων στις Δημοτικές εκλογές (ποσόστωση) ή οικονομική επιχορήγηση εργοδοτών για πρόσληψη γυναικών.

β) Ισότητα στην αμοιβή εργασίας για όλους τους Έλληνες και αλλοδαπούς εργαζόμενους, ανάλογα βέβαια με τα προσόντα και την εργασία.

«Όλοι οι εργαζόμενοι, ανεξάρτητα από φύλο ή άλλη διάκριση, έχουν δικαίωμα ίσης αμοιβής για παρεχόμενη εργασία ίσης αξίας», άρθρο 22 Συντ. «Οι Έλληνες πολίτες συνεισφέρουν χωρίς διακρίσεις στα δημόσια βάρη ανάλογα με τις δυνάμεις τους», άρθρο 4 Συντ. «Μόνον Έλληνες πολίτες είναι δεκτοί σε όλες τις δημόσιες λειτουργίες..», άρθρο 4 Συντ. «Κάθε Έλληνας που μπορεί να φέρει όπλα είναι υποχρεωμένος να συντελεί στην άμυνα της πατρίδας..», άρθρο 4 παρ. 6 Συντ.

Πίνακας 12.1 πίνακας αμοιβών γυναικών, ως ποσοστό των αντίστοιχων αμοιβών των ανδρών Eurostat 1998

γ) Ισότητα φορολογική για όλους τους πολίτες, ανάλογα με τα εισοδήματά τους.

δ) Ισότητα διορισμού στις δημόσιες θέσεις για όλους τους έλληνες πολίτες και τους πολίτες της Ε.Ε. που μιλούν την ελληνική γλώσσα, ανάλογα με τα προσόντα τους.

ε) Ισότητα στράτευσης όλων των ελλήνων πολιτών. Μόνον όσοι επικαλούνται αντίθετες θρησκευτικές ή ιδεολογικές απόψεις μπορούν να υπηρετήσουν, περισσότερο όμως χρόνο, σε εναλλακτική πολιτική θητεία* (π.χ. αντιρρησίες συνείδησης).

στ) Ισότητα ευκαιριών για όλους τους έλληνες πολίτες με ή χωρίς αναπηρίες, ανάλογα με τις δυνατότητές τους.

Σύμφωνα με στοιχεία του ΟΗΕ (Πολιτικός Χάρτης του ΟΗΕ 2000) σε σύνολο 190 ηγετών παγκόσμια, μόνον 9 είναι γυναίκες. Σε σύνολο 177 Κοινοβουλίων οι γυναίκες αντιπρόσωποι φτάνουν μόλις το 10,7%, με εξαίρεση τις Σκανδιναβικές χώρες στις οποίες οι γυναίκες αποτελούν το 40% των Κοινοβουλίων. Στο ελληνικό Κοινοβούλιο το 2003 οι γυναίκες μέλη ήταν μόνον 26 σε σύνολο 300 βουλευτών, δηλαδή ένα ποσοστό 8,67%. - Να επισκεφτείτε τις ιστοσελίδες του Κέντρου Έρευνας για θέματα Ισότητας www.kethi.gr για να αντλήσετε περισσότερα στοιχεία για τις ανισότητες σε βάρος των γυναικών.

*Εναλλακτική πολιτική θητεία: Η υποχρεωτική προσφορά διπλάσιου χρόνου, άλλης υπηρεσίας που δεν είναι ένοπλη, από άτομα που αποδεικνύουν αντίρρηση συνείδησης για εκτέλεση ένοπλης υπηρεσίας.