2.2 Η ιστορία και ο πολιτισμός

Η δυναστεία των Σανγκ.

Τα αρχαιολογικά ευρήματα και οι μυθικές παραδόσεις των Κινέζων οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η συστηματική οργάνωση της ζωής και η δημιουργία πολιτισμού ξεκινάει στις αρχές της 3ης χιλιετίας π.Χ. Ωστόσο, το πρώτο ιστορικά βεβαιωμένο κράτος οργανώθηκε και διατηρήθηκε από το 16ο αι. π.Χ. έως και τον 11ο αι. π.Χ. Πρόκειται για το κράτος των Σανγκ, το οποίο ιδρύθηκε στη βόρεια πεδιάδα γύρω από τον Κίτρινο ποταμό. Στη διάρκεια αυτής της δυναστείας εμφανίστηκε η πρώτη κινέζικη γραφή και το πρώτο ημερολόγιο. Οι θρησκευτικές πεποιθήσεις των ανθρώπων αφορούσαν τη λατρεία των προγόνων και των στοιχείων της φύσης. Από τα καλλιτεχνικά τους επιτεύγματα σπουδαία ήταν τα ορειχάλκινα λατρευτικά αγγεία και μια ομάδα αγγείων κατασκευασμένων από ένα είδος πηλού που μοιάζει με πορσελάνη.

Τελετουργικό ορειχάλκινο σκεύος της δυναστείας των Σάνγκ (14ος-11ος αι. π.Χ.). Έχει τη μορφή τίγρης που προστατεύει έναν άνδρα. Όλη η επιφάνεια τον σκεύους είναι καλυμμένη με ζωικά σχέδια που έχουν σχέση με τη γονιμότητα.

1. Η χρήση της γραφής στους Κινέζους Ο πολιτισμός της περιόδου Σανγκ φωτίζεται καλύτερα από κόκκαλα (συνήθως ωμοπλάτες βοδιού) χαραγμένα με σύμβολα, πολλά από τα οποία αποτελούν πρώιμη μορφή της κινέζικης γραφής που χρησιμοποιείται ως σήμερα. Τα πάνω από 100.000 παρόμοια κόκκαλα που έχουν βρεθεί (ολόκληρα ή αποσπάσματα τους) χρησιμοποιούνταν για χρησμούς και προφητείες. Οι επιγραφές που φέρουν θέτουν ερωτήματα για την υγεία του αυτοκράτορα, τις καιρικές συνθήκες, τις κατάλληλες στιγμές για κυνήγι ή πόλεμο και, το σημαντικότερο ίσως απ' όλα, ποιες θυσίες πρέπει να γίνουν στους προγόνους, από τους οποίους αντλούσε την εξουσία και το κύρος της η κυρίαρχη τάξη. Φαίνεται, λοιπόν, πως στην Κίνα η γραφή πρωτοχρησιμοποιήθηκε όχι για απογραφές και λογαριασμούς (όπως στη Μεσοποταμία και την Κρήτη), ούτε για επιγραφές σε μνημεία (όπως στην Αίγυπτο), αλλά για την επικοινωνία με τον άλλο κόσμο - κάτι που ίσως να εξηγεί τη μεγάλη ανάπτυξη που γνώρισε η καλλιγραφία και το μεγάλο σεβασμό που απολάμβανε πάντοτε στην Κίνα ως μορφή τέχνης. Η Honour, J. Fleming, ό.π., τ. 1, σ. 62.