Ανακεφαλαίωση

1. Χωριστείτε σε μικρές ομάδες και: α. Διαβάστε το κείμενο του Νικολάου Καβάσιλα (μάθ. 34) και σημειώστε τι συγκεκριμένα μπορεί να πράξει καθένας σήμερα, για να διαβεί την πόρτα που άφησε πίσω του ανοιχτή ο Χριστός. β. Στα μαθήματα όλης της χρονιάς παρακολουθήσαμε τη ζωή, τη διδασκαλία και το έργο του Χριστού. Τι καινούρια στοιχεία νομίζετε ότι μπήκαν στη ζωή των ανθρώπων, ώστε αυτή να γίνει πιο καλή, πιο όμορφη και πιο γεμάτη; (Κάποιες ομάδες να αναλάβουν την α' ερώτηση και κάποιες άλλες την β')

2. Ξανακοιτάξτε τις τυπωμένες με έντονα μαύρα γράμματα λέξεις ή φράσεις στα "Βασικά στοιχεία" κάθε μαθήματος. Συντάξτε με αυτές: - ένα κείμενο που να περιγράφει τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας του Ιησού - ένα κείμενο που να συνθέτει τα χαρακτηριστικά της καινούριας ανθρωπότητας (της Βασιλείας του Θεού)

3. Στα ευαγγελικά κείμενα του κεφαλαίου παρατηρήσαμε ασυνήθιστα, ανατρεπτικά, νέα και απελευθερωτικά γεγονότα και λόγια σε σχέση με τον Θεό, τους ανθρώπους και τη ζωή, τα οποία καταγράψατε σε κάθε μάθημα στο τετράδιό σας. Αφού τα διαβάσετε ξανά, εκφράστε ποια κατά τη γνώμη σας είναι τα ποιο σημαντικά, και γιατί.

4. Σχολιάστε τον ζωγραφικό πίνακα "Σταυρός με ανθρώπους" από την Κορέα.

Σχηματίζουν σταυρό σφιχταγκαλιασμένοι μικροί και μεγάλοι, ευτυχισμένοι

Σταυρός με ανθρώπους, από την Κορέα

Η σημασία μερικών ονομάτων και ονομασιών στα Ευαγγέλια (εβραϊκών, ελληνικών, ρωμαϊκών) Αβραάμ: πατέρας πλήθους, εθνών Αδάμ: χωμάτινος, γήινος Αλέξανδρος: αυτός που υπερασπίζεται ή αποκρούει άντρες (ελλ.) Αλφαίος: χρηματιστής· ο Θεός μεταβάλλει· ηγέτης Ανδρέας: αντρίκιος, γενναίος (ελλ.) Άννα, Άννας: χάρη, ομορφιά - χαριτωμένη/ος Αντίοχος: διώκτης, αντίπαλος (ελλ.) Αντίπας: ο εναντίον όλων εκπρόσωπος ή αντίμαχος του πατέρα (σύντμηση της λέξης Αντίπατρος) (ελλ.) Αριμαθαία: διπλό ύψωμα Αρχέλαος: ηγέτης ή εξουσιαστής του λαού (ελλ.) Αύγουστος: σεβαστός, αυξητής (ρωμ.) Βαραββάς: (δυναμικού) πατέρα γιος Βαρθολομαίος: γιος του θαρραλέου, του τολμηρού Βηθανία: τόπος χουρμάδων ή σύκων, τόπος των φτωχών Βηθεσθά: τόπος ευσπλαχνίας Γαβριήλ: ο θεός είναι ισχυρός Γάδαρα, Γέργεσα: απομονωμένος, αποκλεισμένος Γαλιλαίο: περιφέρεια, περιοχή Γαριζίν: ερημικοί, άγονοι τόποι Γεθσημανή: ελαιοτριβείο Γενησαρέτ: κήπος του βασιλιά ή πρίγκιπα (ηγεμόνα) Γιαφία (Γαβά): αυτό/ή που ακτινοβολεί Γολγοθάς: τόπος κρανίου Δαβίδ: αγαπημένος, αυτός που αγαπάει και ενώνει Δεκάπολις: περιοχή 10 πόλεων (ελλ.) Εβραίος: ο οδοιπόρος που ήρθε πέρα από το ποτάμι (Ευφράτη) Ελισάβετ: ο θεός (μου) είναι απόλυτα αξιόπιστος Εμμανουήλ: ο θεός (είναι) μαζί μας Ερμών ή Αερμών: απλησίαστος, μεγαλοπρεπής Εύα: αυτή που προσφέρει ζωή, η μητέρα κάθε ζωντανού Εφραίμ: διπλά εύφορος Ζακχαίος: καθαρός, αθώος, άψογος, δίκαιος Ζαχαρίας: ο Κύριος θυμάται Ζεβεδαίος: ο χρισμένος από τον θεό Ηλίας: ο θεός (μου) είναι ο Γιαχβέ (αυτός που υπάρχει) Ηρώδης, Ηρωδιάδα: απόγονος ήρωα (ελλ.) Ησαΐας: ο θεός είναι η σωτηρία (μου) Θαβώρ: βουνό, ύψωμα Θαδδαίος: εγκάρδιος Θωμάς: δίδυμος Ιάειρος: ο Θεός φωτίζει Ιακώβ, Ιάκωβος: νικητής Ιεριχώ: αυτή που ευωδιάζει, αρωματότοπος Ιεροσόλυμα, Ιερουσαλήμ: κληρονομιά της ειρήνης, ειρηνούπολη Ιησούς: σωτήρας, λυτρωτής, ελευθερωτής Ιορδάνης: αυτός που κατηφορίζει ορμητικά (γοργοπόταμος) Ιουδαία: χώρα του Δοξασμένου Ιούδας: παινεμένος, διάσημος Ιούλιος: νεαρός (ρωμ.) Ισκαριώτης: αυτός που κατάγεται από Κεριόθ (=χωριά)· μαχαιροβγάλτης Ισραήλ, Ισραηλίτης: μαχητής του θεού, αυτός που αγωνίζεται με τον θεό για τον θεό Ιωακείμ: ο Κύριος ανορθώνει Ιωάννα, Ιωάννης: δώρο του θεού, θεοδώρα/ δωρος Ιωσήφ (Ιωσής): ο θεός ας αυξήσει, ας πληθύνει, ο αυξητής Καϊάφας: λιθοξόος, καταπιεστής Καίσαρ, Καισαρεία: αυτοκράτορας, αυτοκρατορική (ρωμ.) Κανανίτης: ζηλωτής Καπερναούμ: τόπος ή χωριό του Ναούμ (= παρηγορητή) Κύρος: ήλιος, λαμπρότητα· θρόνος Λάζαρος: ο θεός βοηθάει Λεββαίος: άντρας με καρδιά, γενναίος Λευί: αφοσιωμένος Λίβανος: λευκός (λευκό όρος) Λουκάς: φωτισμένος, φωτεινός (ρωμ.) Μαγδαληνή: από το Μάγδαλα (= ψηλός πύργος) Μάρθα: αφέντρα, δασκάλα Μαρία: δυναμική Μάρκος: τρυφερός, ευγενικός (ρωμ.) Ματθαίος: χαρισμένος, δοσμένος (από τον θεό) Μεσσίας: ο χρισμένος (του Κυρίου), Χριστός Μωυσής: αυτός που σώθηκε από το νερό Ναζαρέτ: πράσινο κλαδί, βλαστάρι - φύλακας, φρουρός Ναθαναήλ: δωρεά θεού Νείλος: ποταμός, ρεύμα Πέργαμος: πύργος, οχυρό, φρούριο (ελλ.) Πέτρος: πέτρα, βράχος (ελλ. μτφρ. του Κηφάς) Πιλάτος: ο οπλισμένος με ακόντιο (ρωμ.) Πόντιος: θαλασσινός (ελλ.) Σαδδουκαίος: δίκαιος, ειλικρινής Σαμάρεια: φρούρηση ή προφύλαξη (από τον Κύριο)· ύψωμα, φρούριο Σαλώμη: Ειρήνη, ειρηναία, ειρηνική Σέπφωρις: ωραία πόλη, καλλονή Σιλωάμ: απεσταλμένος - εκβολή νερών Σίμων, Συμεών: αυτός που ακούει ή εισακούεται Σινά: λαμπρότητα, κομψότητα Σιχάρ, Σιχέμ: ορεινή ράχη Στέφανος: στεφάνι, Στεφανής (ελλ.) Σολομών: Ειρηναίος, ειρηνικός Σουσάννα: κρίνος (κόκκινος), Κρινιώ Συρία: υψίπεδο Τιβέριος: ο προερχόμενος από τον (ποταμό) Τίβερη (ρωμ.) Φαρισαίος: αποχωρισμένος, αποσχισμένος Φιλήμων: φιλικός (ελλ.) Φίλιππος: αυτός που αγαπά τα άλογα (ελλ.) Φιλισταίος: αλλοδαπός, μετανάστης, έποικος Φίλωνας: αυτός που αγαπά (ελλ.) Χουζάς: συγκαλυμμένος· ο προλέγων Χριστός: χρισμένος (ελλ. μτφρ. του Μεσσίας) Ευχαριστίες: Ευχαριστούμε θερμότατα την Ελληνική Βιβλική Εταιρία για την ευγενική παραχώρηση χρήσης της μετάφρασης των βιβλικών κειμένων. Με απόφαση της Ελληνικής Κυβέρνησης τα διδακτικά βιβλία του Δημοτικού, του Γυμνασίου και του Λυκείου τυπώνονται από τον Οργανισμό Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων και διανέμονται δωρεάν στα Δημόσια Σχολεία. Τα βιβλία μπορεί να διατίθενται προς πώληση, όταν φέρουν βιβλιόσημο προς απόδειξη της γνησιότητάς τους. Κάθε αντίτυπο που διατίθεται προς πώληση και δε φέρει βιβλιόσημο θεωρείται κλεψίτυπο και ο παραβάτης διώκεται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 7 του Νόμου 1129 της 15/21 Μαρτίου 1946 (ΦΕΚ 1946, 108, Α'). ΒΙΒΛΙΟΣΗΜΟ Απαγορεύεται η αναπαραγωγή οποιουδήποτε τμήματος αυτού του βιβλίου, που καλύπτεται από δικαιώματα (copyright), ή η χρήση του σε οποιαδήποτε μορφή, χωρίς τη γραπτή άδεια του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου.