Διδακτικά Βιβλία του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου

Αναζήτηση

Βρες
Εμφάνιση

Β. Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

Επειδή, όπως είπαμε, τα μυστήρια είναι οι λειτουργίες του Σώματος του Χριστού, κάθε λειτουργία κάνει μια ιδιαίτερη και αναντικατάστατη εργασία και με αυτόν τον τρόπο υπηρετεί όλο το Σώμα.

Έτσι,

• με το Βάπτισμα γίνεται ο άνθρωπος μέλος του Σώματος του Χριστού και συμμετέχει στο θάνατο και στην ανάστασή Του. Η τριπλή ανάδυση και κατάδυση στο νερό της κολυμπήθρας σημαίνει ότι ο βαπτιζόμενος πεθαίνει για τον παλιό κόσμο της αμαρτίας και ξαναγεννιέται στον κόσμο που κυριαρχεί η καινούρια ζωή την οποία φέρνει ο Χριστός (Ρωμ. 6,2-4). Το Βάπτισμα είναι η προίκα που δίνει ο Θεός στους ανθρώπους. Η αξιοποίηση όμως αυτής της προίκας, όπως είδαμε σε προηγούμενη ενότητα, ανήκει στην ελεύθερη θέληση του ανθρώπου.

• με το Χρίσμα, τη σφραγίδα του Αγίου Πνεύματος, όπως ονομάζεται, δηλαδή την επάλειψη του βαπτισμένου με άγιο μύρο, ο νέος πιστός παίρνει τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος και συμμετέχει στα τρία αξιώματα του Χριστού: γίνεται βασιλιάς, προφήτης και ιερέας. Με αυτά τα εφόδια ο χριστιανός ξεκινά την πορεία του προς την τελείωση.

• το κέντρο της ζωής του Σώματος είναι η Θεία Ευχαριστία, που αποτελεί και τον άξονα όλων των μυστηρίων. Στην πρώτη μάλιστα Εκκλησία όλα τα μυστήρια ήταν συνδεδεμένα με τη Θεία Ευχαριστία. Αυτό το μυστήριο διενεργεί την ενότητα των μελών του Σώματος μεταξύ τους και με την κεφαλή, τον Χριστό και συγχρόνως αποτελεί την τροφή τους. Θεμελιώνεται στα λόγια του Χριστού στο Τελευταίο Δείπνο και είναι η βρώση και η πόση του σώματος και του αίματος του Χριστού και ταυτόχρονα, η πρόγευση της ίδιας της Βασιλείας του Θεού.

Με τα τρία αυτά μυστήρια, παρατηρεί ο Πατέρας της Εκκλησίας μας Νικόλαος Καβάσιλας, έχουμε μια παραστατική περιγραφή των βασικών λειτουργιών ενός σώματος, τη γέννηση (Βάπτισμα), την κίνηση (Χρίσμα) και την τροφή (Θεία Ευχαριστία).

• Με την Ιεροσύνη γίνεται ο κεντρικός συντονισμός όλων των λειτουργιών του Σώματος. Αυτή η εξουσία δίνεται με το Βάπτισμα σε όλα τα μέλη της Εκκλησίας (γενική ιεροσύνη), ενώ με τη χειροτονία των επισκόπων, των πρεσβυτέρων και των διακόνων γίνεται δυνατή η αύξηση και η προκοπή του Σώματος (ειδική ιεροσύνη). Δεν νοείται μάλιστα η ειδική ιεροσύνη μακριά ή αυτόνομα από το πλήρωμα της Εκκλησίας. Γι' αυτό και η ορθόδοξη παράδοση ποτέ δεν δέχτηκε την αντίληψη ότι το ιερατείο αποτελεί τον ενδιάμεσο ανάμεσα στον λαό και στον Θεό.

• Με την μετάνοια και εξομολόγηση γίνεται η αλλαγή της ζωής που είναι αντίθετη προς το θείο θέλημα και παρέχεται η άφεση των αμαρτιών από την Εκκλησία μέσω του επισκόπου ή του ιερέα που έχει το χάρισμα του πνευματικού πατέρα. Πρόκειται δηλαδή, για τη θεραπευτική λειτουργία του Σώματος, για τη διόρθωση των αρρωστημένων μελών του.

• Με το ευχέλαιο παρέχεται η άφεση των αμαρτιών και συγκεκριμένα η ψυχοσωματική υγεία, ύστερα από τη χρίση με αγιασμένο λάδι. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι το ευχέλαιο είναι η συνέχιση των θαυματουργικών θεραπειών του Χριστού, ο οποίος πάντα δίδασκε ότι η αρρώστια είναι η ίδια η αμαρτία (Ιωάν. 5,14· 9,6· Μάρκ. 6,13).

• Με τον γάμο, ο οποίος στηρίζεται στο φυσικό δεσμό ανάμεσα στον άντρα και στη γυναίκα, το Σώμα συνεχίζει και ολοκληρώνει την ιστορική του πορεία προς την τελείωση, αφού συνέπεια της ένωσης ανάμεσα στον άντρα και στη γυναίκα είναι η γέννηση των παιδιών, που κατά τους Πατέρες της Εκκλησίας αποτελεί αντίδοτο εναντίον του θανάτου.

Το Σώμα του Χριστού έχει φυσικά και άλλες μυστηριακές λειτουργίες, γι' αυτό η Καινή Διαθήκη κάνει λόγο ιδιαίτερα για "μυστήριο του Χριστού" και της Εκκλησίας του (Εφεσ. 3,1-13). Στην ιστορική, όμως, πορεία αυτού του ενός μυστηρίου μπορούμε να διακρίνουμε κάποιες επιμέρους μυστηριακές λειτουργίες, όπως αυτές που αναφέρουμε παρακάτω αλλά και άλλες που δεν περιγράφουμε εδώ αναλυτικά.

• Με τη μνήμη των νεκρών και τη δέηση για τη συγχώρηση των αμαρτιών τους, που αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες εκδηλώσεις αγάπης του Σώματος, πραγματώνεται η αλήθεια ότι οι δεσμοί ανάμεσα στα μέλη του δεν διακόπτονται ούτε με τον ίδιο τον θάνατο. Έτσι, η Εκκλησία είναι Σώμα "ζώντων και τεθνεώτων", επίγεια ή στρατευμένη και θριαμβεύουσα.

• Με τη μοναχική κουρά, με την οποία γίνεται κανείς μοναχός, εισάγεται το ήδη βαπτισμένο μέλος σε μια πορεία διαρκούς μετάνοιας και μνήμης του Θεού. Αυτό το χάρισμα διαχέεται σε όλα τα μέλη του Σώματος ως ενίσχυση και φωτισμός και εμπλουτίζει την ιστορική πορεία του Σώματος, αφού την προφυλάσσει από τον κίνδυνο κατάρρευσης.