Διδακτικά Βιβλία του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου

Αναζήτηση

Βρες
Εμφάνιση

Β. ΑΙΤΙΑ ΚΑΙ ΜΟΡΦΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ ΤΟΥ ΘΕΙΟΥ

Γιατί όμως να χρειάζεται ο άνθρωπος να αναζητεί και να μορφοποιεί το θείο; Είναι απλώς για την ικανοποίηση μιας περιέργειας ή για να δίνει μια διέξοδο στα βασικά υπαρξιακά του προβλήματα; Όταν προσπαθώ π.χ. να φανταστώ τη μορφή του παππού μου, τον οποίο ποτέ δεν γνώρισα, το κάνω από περιέργεια ή για να ερμηνεύσω κάποια πράγματα που συμβαίνουν μέσα μου; Ίσως είναι και αυτά. Όμως το σημαντικότερο είναι ότι νιώθω να είμαι αίμα του, να προέρχομαι από τη γενιά του. Είναι αυτό που τονίζει ο Απόστολος Παύλος στο λόγο του προς τους Αθηναίους: «δική του είμαστε γενιά». Υπάρχει διάχυτη η αίσθηση ότι είμαστε δημιουργήματα ενός θείου Όντος, έχουμε κάτι δικό του, όμως διαφέρουμε από αυτό το Ον και παράλληλα δεν παύουμε να έχουμε κάποια χαρακτηριστικά γνωρίσματα που έχει και η θεότητα. Γι' αυτό η ιστορία του ανθρώπινου πολιτισμού είναι γεμάτη από πολλές μορφές αναζήτησης του Θεού.

Με μεγάλη κατάνυξη μπορώ να κοιτάζω τον πόθο που έχουν νέες ψυχές για το αξιοθαύμαστο και το υπερφυσικό. Μαζί με τα πεπερασμένα και τα συγκεκριμένα αναζητούν συγχρόνως κάτι άλλο που μπορούν να τους αντιπαραθέσουν. Ψηλαφούν προς όλες τις πλευρές, μήπως κάτι ξεπερνά τα αισθητά φαινόμενα και τους νόμους τους. Και μολονότι οι αισθήσεις τους γεμίζουν με χοϊκά αντικείμενα, είναι πάντα σαν να είχαν εκτός απ' αυτές κι άλλες, οι οποίες χωρίς τροφή θα έπρεπε να μαραθούν. Αυτό είναι το πρώτο ερέθισμα της θρησκείας. Μια μυστική ακατανόητη υπόνοια τους παρακινεί πέρα από τον πλούτο αυτού του κόσμου. Γι' αυτό τους είναι κάθε ίχνος ενός άλλου κόσμου πολύ ευπρόσδεκτο. Φρ. Σλαϊερμάχερ, Για τη θρησκεία, εκδ. Παπαζήση-μτφρ. Κ.Ανδρουλιδάκης, Αθήνα 1997, σσ.111-112.

Από την αρχή της ανθρώπινης ιστορίας οι λαοί της γης αναζήτησαν το Θεό μέσα από τα φυσικά φαινόμενα. Η φύση έδωσε το υλικό για να μορφοποιηθεί αυτός ο «Κάποιος» που ήταν πέρα από τα ορατά. Πίσω από τα διάφορα φυσικά φαινόμενα έβλεπαν την παρουσία κάποιου θεϊκού όντος. Γι' αυτό και διαμορφώθηκε η αντίληψη ότι υπήρχε όχι κάποιος, αλλά κάποιοι θεοί.

Η ανθρώπινη σκέψη και η στοχαστική διάθεση γέννησαν ένα πρώτο θεολογικό λόγο, οι εκπρόσωποι του οποίου αμφισβήτησαν την ύπαρξη των πολλών θεοτήτων και όρισαν ότι υπάρχει ένας σοφός νους, που δημιούργησε με σοφία το σύμπαν.

Τελικά, ανάλογα με τα πολιτιστικά και πολιτισμικά αγαθά που δημιούργησε κάθε λαός πάνω στη γη, διαμορφώθηκε ένα πλήθος από συγκεκριμένες θρησκείες. Λέμε π.χ. η θρησκεία των αρχαίων Ελλήνων, των Ινδών, των Βαβυλωνίων, των Αιγυπτίων κ.λπ.

Η εβραϊκή παράδοση διαμόρφωσε από το 1200 περίπου π.Χ. τη σταθερή πίστη στον Έναν και μοναδικό Θεό. Την παράδοση αυτή συνέχισε η χριστιανική διδασκαλία για το Θεό, όπως τη φανέρωσε ο Χριστός.