β) Ένας νεαρός Κριτής νικά τους Μαδιανίτες: ο Γεδεών

Για εφτά χρόνια οι Μαδιανίτες καταπίεζαν σκληρά τους Ισραηλίτες. Κι αυτοί, για να προστατεύονται, έφτιαξαν κρησφύγετα πάνω στα βουνά, σε σπηλιές και οχυρά. Όποτε οι Ισραηλίτες έσπερναν, οι Μαδιανίτες … έκαναν επιδρομές εναντίον τους … και κατέστρεφαν τις καλλιέργειες… Επίσης, δεν άφηναν στους Ισραηλίτες ούτε πρόβατα ούτε βόδια ούτε γαϊδούρια… Εξαιτίας, λοιπόν, των Μαδιανιτών οι Ισραηλίτες είχαν τρομερά εξαθλιωθεί και επικαλέστηκαν τον Κύριο.

Τότε εμφανίστηκε άγγελος Κυρίου στο νεαρό ακόμη Γεδεών και του είπε: «Ο Κύριος είναι μαζί σου, γενναίε πολεμιστή… Μ' αυτή τη δύναμη που έχεις πήγαινε και θα ελευθερώσεις τον Ισραήλ από τους Μαδιανίτες. Εγώ σε στέλνω»… «Μα πώς, Κύριέ μου, θα γλιτώσω εγώ τον Ισραήλ;» αποκρίθηκε ο Γεδεών. «Η συγγένειά μου είναι η πιο ταπεινή ανάμεσα στη φυλή Μανασσή κι εγώ ο πιο μικρός της οικογένειας του πατέρα μου». Τότε του είπε ο Κύριος: «Ναι, αλλά εγώ θα είμαι μαζί σου, και θα νικήσεις τους Μαδιανίτες σαν να 'ταν ένας μόνον άνθρωπος».

Έτσι, λοιπόν, ο Γεδεών με τις οδηγίες του Θεού άρχισε να ετοιμάζει στρατό για να αντιμετωπίσει τους Μαδιανίτες. Προηγουμένως όμως γκρέμισε το θυσιαστήριο του Βάαλ που είχαν κτίσει οι συμπατριώτες του κι έχτισε θυσιαστήριο για τον αληθινό Θεό. Στο κάλεσμά του ανταποκρίθηκαν χιλιάδες στρατιώτες από όλες τις φυλές του Ισραήλ. Ωστόσο, ο Κύριος είπε στο Γεδεών: «Μόνο με τριακόσιους άντρες … θα σας ελευθερώσω… Όλοι οι υπόλοιποι ας πάνε στα σπίτια τους». Στη συνέχεια ο Γεδεών μοίρασε τους τριακόσιους άντρες σε τρία μέρη και έδωσε στον καθένα τους από μια σάλπιγγα και μια άδεια στάμνα με μια λαμπάδα μέσα. Μετά τους είπε: «Όταν σαλπίσω με τη σάλπιγγα, εγώ κι αυτοί που είναι μαζί μου, τότε θα σαλπίσετε κι εσείς γύρω από το στρατόπεδο και θα φωνάξετε: 'Για τον Κύριο και το Γεδεών'». Έτσι κι έγινε. Από τον ξαφνικό κρότο που έκαναν οι στάμνες, καθώς έσπαζαν, και από τη λάμψη των δαυλών οι Μαδιανίτες αιφνιδιάστηκαν, κατατρόμαξαν, έστρεψαν το ξίφος τους ο ένας εναντίον του άλλου και αλληλοσκοτώθηκαν. Όσοι γλίτωσαν τράπηκαν σε άτακτη φυγή.

Ύστερα απ' αυτά οι Ισραηλίτες είπαν στο Γεδεών: «Γίνε εσύ κυβερνήτης μας, έπειτα ο γιος σου και μετά ο εγγονός σου, γιατί εσύ μας ελευθέρωσες από τους Μαδιανίτες». Ο Γεδεών όμως τους απάντησε: «Δε θα σας κυβερνήσω εγώ ούτε κι ο γιος μου. Ο Κύριος θα σας κυβερνάει».

Οι Κριτές δεν ήταν άνθρωποι με ιδιαίτερη κοινωνική θέση (μορφωμένοι, πλούσιοι κ.λπ.). Το κριτήριο εκλογής τους από το Θεό ήταν η μεγάλη τους εμπιστοσύνη σ' αυτόν. Ήταν ηγέτες που τους καλούσε ο ίδιος ο Θεός να βοηθήσουν το λαό του σε κρίσιμες ώρες. Μετά τη δράση τους επέστρεφαν στην ιδιωτική τους ζωή ή υπηρετούσαν το λαό ως ισόβιοι άρχοντες, χωρίς όμως να μεταβιβάζουν το αξίωμα αυτό στα παιδιά τους. Σπουδαιότεροι Κριτές ήταν η Δεββώρα, ο Γεδεών, ο Σαμψών, ο Ιεφθάε και ο Σαμουήλ.