…ΣΤΗ "ΡΗΟΤΟSΥΝΚΥRΙΑ"

Έρωτας για τη Μνήμη

Μια σειρά φωτογραφικών εκθέσεων στη Θεσσαλονίκη, στα πλαίσια της 15ης Φωτογραφικής Συγκυρίας, μας μεταφέρουν δείγματα του έρωτα της φωτογραφίας προς την αρχαιολογία, απ' όλο τον κόσμο

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΚΑΤΗΜΕΡΤΖΗ

Η μαγεία των φωτοσκιάσεων κάνει τ' αγάλματα να σαλεύουν στις εικαστικές φωτογραφίες του Βάσκο Ασκολίνι, που έκαναν σχολή. Εδώ, μαρμάρινος Ερμαφρόδιτος από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο

Φωτοσυγκυρία: Ξεκίνησε πριν από 15 χρόνια με τη διοργάνωση τεσσάρων εκθέσεων - έφθασε να κάνει 49 εκθέσεις, φέτος είναι 35 - και υπολογίζεται ότι έχει πραγματοποιήσει μέχρι τώρα περί τις 400 εκθέσεις φωτογραφίας στη Θεσσαλονίκη με Έλληνες και ξένους φωτογράφους. Έπειτα από αυτή την πορεία, ο θεσμός κάνει τώρα μια στροφή που επιδιώκει να δώσει έμφαση στην ελληνική φωτογραφική δημιουργία, άνοιγμα προς τους νέους και τους σπουδαστές της, καθιέρωση μιας αμοιβαιότητας στις σχέσεις με το εξωτερικό. Θέμα της ερχόμενης συνάντησης θα είναι η αφηγηματική φωτογραφία.

Βραβείο: Καθιερώθηκε φέτος για πρώτη φορά και απονεμήθηκε στην Τρισεύγενη Άρχοντα από την Αθήνα για τη σειρά φωτογραφιών "Αυθόρμητη κίνηση". Εκτός από το έπαθλο των 3.000 ευρώ, θα οργανωθεί έκθεση και θα εκδοθεί κατάλογος με το έργο της νέας φωτογράφου που μόλις αποφοίτησε από το Τμήμα Φωτογραφίας των ΤΕΙ.

Αρχαιολογία: Ο Πλάτωνας είναι ο πρώτος που χρησιμοποίησε τον όρο αρχαιολογία - με την έννοια της οργανωμένης έρευνας του παρελθόντος - στον διάλογο Ιππία Μείζονα. Όπως αναφέρει στον κατάλογο ο επιμελητής της έκθεσης Γιάννης Σταθάτος, ο Ιππίας ενθουσίασε τους Σπαρτιάτες διηγούμενος διεξοδικά γενεαλογίες ηρώων και διηγήσεις της ίδρυσης αρχαίων πόλεων "περί των γενών, ω Σώκρατες, των τε ηρώων και των ανθρώπων και των κατοικίσεων ως το αρχαίον εκτίσθησαν αι πόλεις και συλλήβδην πάσης της αρχαιλογίας ήδιστα ακροώνται".

Η Τρισεύγενη Άρχοντα κέρδισε το βραβείο που καθιερώθηκε φέτος για Έλληνα φωτογράφο, με την "Αυθόρμητη κίνηση", μια σειρά φωτογραφιών που τραβήχθηκαν δείλι…

Φωτογραφία και αρχαιολογία είναι δύο μέθοδοι επανακτήσεως του παρελθόντος. Θεωρούνται πρότυπα αμεροληψίας, αλλά και οι δύο υπόκεινται στις αοριστίες της ερμηνείας. Είναι και οι δυο μέθοδοι ταξινόμησης του κόσμου. Η φωτογραφία είναι πολύτιμο εργαλείο της αρχαιολογίας ειδικά στην καταγραφή των στρωμάτων που πρόκειται να εξαφανισθούν.

Ο Ερρίκος Σλήμαν υπήρξε πρωτοπόρος στη χρήση της φωτογραφίας για τους σκοπούς της αρχαιολογίας. Όμως οι αρχαιότερες φωτογραφίες της έκθεσης είναι από τους Δελφούς. Αλησμόνητη μένει η μορφή του Αντινόου την ώρα που αναδύεται από το χώμα, το 1892 (στο Βυζαντινό Μουσείο Θεσσαλονίκης), ενώ εύγλωττο είναι και το φωτογραφικό σχόλιο του Ίαν Γουόκερ για τα "Ελγίνεια" της Θεσσαλονίκης, της "Μαγεμένες", που βρίσκονται τώρα στο Λούβρο μισοκατεστραμμένες, ενώ το πενάκι του χαράκτη που υπήρξε ο πρόγονος της φωτογραφίας πρόλαβε και τις απαθανάτισε με τα πρόσωπα άθικτα. Για τον αρχαιολογικό φωτογράφο του σήμερα Κιθ Αρνάτ το έμβλημα της εποχής μας είναι ένα μπουκάλι της Κόκα Κόλα, οι φυλακές στη Γερμανία, οι πρόχειρες εγκαταστάσεις των αστέγων. Την ίδια ώρα η Ελλάδα έχει και δίνει ακόμα δείγματα ορθόδοξης και σεμνής αρχαιολογικής φωτογράφισης - όπως είναι οι μαρμάρινες πλάκες του δαπέδου του Παρθενώνα, του Μανώλη Μαυρομμάτη, σε φυσικό μέγεθος, τοποθετημένες στο πάτωμα για να τις πατάς.

Δύο διασημότητες της φωτογραφίας στη Θεσσαλονίκη - ο Βάσκο Ασκολίνι στο Γενί Τζαμί - με τα ιδιότυπα παιχνίδια των φωτοσκιάσεων που αλλάζουν τις μορφές των μαρμάρινων αγαλμάτων - και ο Γκαμπριέλε Μπαζίλικο - στο Μορφωτικό Ίδρυμα της Εθνικής Τράπεζας - ο πρώτος που εισήγαγε στην αρχιτεκτονική αρχαιολογική φωτογραφία στοιχεία από τη σύγχρονη πραγματικότητα - όπως λ.χ. η άσφαλτος, τα καλώδια κ.ά. - που άλλοι φωτογράφοι μνημείων προσπαθούσαν επιμελώς να κρύψουν από τον θεατή, τιμώνται με ατομικές εκθέσεις.

INFO

"Photosynkyria". Οι 29 εκθέσεις της "Φωτογραφικής Συγκυρίας", έως 30 Μαρτίου, σε 22 χώρους της Θεσσαλονίκης με επίκεντρο το Μουσείο Φωτογραφίας στην Αποθήκη Α του Λιμανιού (τηλ. 2310-566.716, http: //www.photosynkyria.gr και http: //www.thmphoto.gr).