Εφημερίδα "Τα Νέα"

Αναζήτηση

Βρες
Εμφάνιση

Κόσμος :: Καλλιτεχνική είδηση

( διαστάσεις - στα ίχνη του πατέρα :: 11-02-2003) 

Διαστάσεις Στα ίχνη του πατέρα

ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΗΤΣΟΣ

* Το πιο περίεργο απ' όλα είναι ότι μου χρειάστηκαν έξι χρόνια για να συνειδητοποιήσω ότι είναι αβάσταχτο".. Περ Πέτερσον

Ουίλιαμ Μπλέικ: «Ο Οίκος του Θανάτου» (1795)

Στις 7 Απριλίου 1990, το πλοίο «Scandinavian Star», που είχε αποπλεύσει από το Όσλο και κατευθυνόταν στο Φρέντερικσαβν της Δανίας, έπιασε φωτιά. Οι νεκροί ήταν πολλοί. Ανάμεσά τους, οι γονείς ενός γνωστού Νορβηγού συγγραφέα, του Περ Πέτερσον, ο μικρότερος αδελφός του και η κόρη ενός άλλου αδελφού του που είχε πεθάνει επτά χρόνια νωρίτερα. Στον συγγραφέα δεν απέμεινε παρά ο μεγάλος του αδελφός. Και τα βιβλία του.

Με τα βιβλία προσπάθησε να ξεπεράσει την τραγωδία. Το πρώτο λεγόταν «Στη Σιβηρία», εκδόθηκε το 1996 και ήταν αφιερωμένο στη μητέρα του. Το δεύτερο εκδόθηκε στη Νορβηγία το 2000, αλλά στην αγγλική γλώσσα κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Harvill. Λέγεται «Επί τα ίχνη» (In the Wake). Και είναι - φυσικά - ένα βιβλίο για τον πατέρα του. Έναν άνθρωπο που στα νιάτα του ασχολήθηκε με το σκι και το μποξ, αλλά δεν είχε το ταλέντο για να γίνει πρωταθλητής. Έπιασε δουλειά λοιπόν σε ένα υποδηματοποιείο του Όσλο. Και προσπαθούσε να αντέξει τη μονογαμική ζωή. «Είμαι καρφωμένος σε ένα σταυρό στη Γη», έλεγε. Μέχρι που καρφώθηκε στο βυθό της θάλασσας.

Τρία είναι τα πρόσωπα που σημάδεψαν τον συγγραφέα, ο οποίος στο βιβλίο παίρνει το όνομα Άρβιντ Γιάνσεν. Ο πρώτος είναι ένας Κούρδος που ζει στην πολυκατοικία του, δεν ξέρει λέξη νορβηγικά και έχει ζητήσει πολιτικό άσυλο. Η σχέση των δύο ανδρών θα γίνεται με την πάροδο του χρόνου όλο και πιο στενή. Το δεύτερο πρόσωπο είναι μια γυναίκα που μένει στο απέναντι διαμέρισμα. Την παρακολουθεί από το παράθυρο για μέρες, ζητά να τη συναντήσει και δεν θα αργήσει να κοιμηθεί μαζί της. Το τρίτο, και σημαντικότερο, πρόσωπο είναι ο αδελφός του, ένας ταλαντούχος αρχιτέκτονας, με τον οποίο αισθανόταν πάντα πιο κοντά από οποιοδήποτε άλλο μέλος της οικογενείας του. Αν όμως ο Άρβιντ έχει για καταφύγιο τα βιβλία του, ο αδελφός του δεν έχει τρόπους να εκτονώσει την απελπισία του. Όταν ο γάμος του καταρρέει, θα κάνει απόπειρα αυτοκτονίας και θα καταλήξει για λίγο στο νοσοκομείο. Ο Άρβιντ θα γίνει έξαλλος: «Ώστε νόμιζες ότι μπορείς απλώς να φύγεις και να με αφήσεις μόνο μου»"

Παρά την πληθώρα αυτοβιογραφικών εμπειριών, το βιβλίο «Επί τα ίχνη» δεν παύει να είναι ένα μυθιστόρημα. Όπως γράφει ο βιβλιοκριτικός της Ιντιπέντεντ, είναι κάτι μεταξύ της «Πείνας» του Κνουτ Χάμσουν και των έργων του Σουηδού ποιητή Τόμας Τράνστρομερ. Οι μεγάλοι Σκανδιναβοί συγγραφείς επέμεναν πάντα στην οικουμενικότητα των ατομικών εμπειριών. Ο Περ Πέτερσον έχει κατακτήσει επαξίως μια θέση ανάμεσά τους.