ΤΡΙΤΗ ΑΠΟΨΗ Όχι στον πόλεμο

Η Ευρώπη έχει τη δυνατότητα να πρωταγωνιστήσει

ΘΑΝΑΣΗΣ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΣ

Αν έκρινε κανείς την "υπόθεση" Ιράκ με βάση τη σημερινή πραγματικότητα και τη λογική θα μπορούσε έως και να στοιχηματίσει ότι δεν θα υπάρξει πόλεμος.

Αποδεικτικά στοιχεία - και μάλιστα αδιάσειστα - ότι ο Σ. Χουσεΐν κατέχει όπλα μαζικής καταστροφής δεν έχουν υπάρξει. (Οι ένδεκα άδειες κεφαλές ούτε κατά διάνοια συνιστούν κάτι τέτοιο και πολύ περισσότερο αιτία πολέμου). Οι επιθεωρητές του ΟΗΕ ζητούν επιπλέον χρόνο για να κάνουν τη δουλειά τους. Η ευρωπαϊκή αλλά και η αμερικανική κοινή γνώμη δείχνουν όλο και πιο αντίθετες σε πολεμικές περιπέτειες. Οι αγορές δίνουν πεντακάθαρα σήματα. Τέλος, η ανάδειξη του προβλήματος της Βόρειας Κορέας καθιστά ορατή διά γυμνού οφθαλμού την κυριαρχία του δόγματος: "δύο μέτρα και δύο σταθμά".

Ποιος, όμως, μπορεί να βάλει το χέρι του στη φωτιά ότι η πολιτική της ομάδας Μπους χαράσσεται με βάση την πραγματικότητα; Μάλλον κανείς, όταν ακόμα και η "περιστερά" Πάουελ φτάνει να δηλώνει πως για να γίνει επίθεση δεν χρειάζονται αποδείξεις. Ποιος βάζει το χέρι του στη φωτιά ότι η πολιτική της ομάδας Μπους έχει σχέση με τη λογική; Μάλλον κανείς, όταν αγνοούνται τα προφανή αποσταθεροποιητικά αποτελέσματα τυχόν επίθεσης στην περιοχή και τον κόσμο ολόκληρο και οι ολοφάνερες επιπτώσεις της στη διεθνή οικονομία.

Ενώ, λοιπόν, η πραγματικότητα και η λογική οδηγούν στο συμπέρασμα πως δεν θα υπάρξει επίθεση, η πολιτική της ομάδας Μπους δεν φαίνεται να έχει μεγάλη σχέση με αυτά. Επιπλέον, δε, κινητοποιώντας τόσο μεγάλο αριθμό δυνάμεων στον Κόλπο δημιουργεί έναν αυτόνομο παράγοντα υπέρ της εμπλοκής, αφού η καθυστέρησή της θα αυξάνει εκθετικά το κόστος συντήρησης αυτών των δυνάμεων.

Γιατί, όμως ο κ. Μπους μοιάζει να ελκύεται περισσότερο από το "άνοιγμα της πόρτας του φρενοκομείου", παρά από τη λογική; Γιατί αδιαφορεί αν γίνεται ο καλύτερος στρατολόγος του Μπιν Λάντεν, δικαιώνοντας στα μάτια των - δυνάμει - οπαδών του, τις παρανοϊκές θεωρίες περί σύγκρουσης Δύσης - Ισλάμ;

Το πετρέλαιο δεν αρκεί ως ερμηνεία. Το κύριο δείχνει να είναι η επικράτηση μιας σκληροπυρηνικής, εθνικιστικής, μιλιταριστικής, υπερδεξιάς ηγετικής ομάδας περί τον Μπους, με μανιχαϊστική, ηθικολογική ρητορική και το "αυτοκρατορικό σύνδρομο" που αυτή η ομάδα επέβαλε στην πολιτική των ΗΠΑ

Το σύνδρομο αυτό αποτυπώθηκε στην έκθεση προς το Κογκρέσο με τίτλο "Η Εθνική Στρατηγική Ασφάλειας των Ηνωμένων Πολιτειών", η οποία συνιστούσε μεγάλη ιστορική τομή, αφού ενταφίαζε την πολιτική της "ανάσχεσης" που ακολούθησαν οι ΗΠΑ μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, προκρίνοντας την πολιτική των "προληπτικών χτυπημάτων" και την αδιαφορία - παράκαμψη του Διεθνούς Δικαίου και Θεσμών.

Εξαιτίας αυτών των τελευταίων, οι στιγμές είναι ιστορικές και οριακές για τον κόσμο ολόκληρο. Δεν κρίνεται μόνο η τύχη του Ιράκ ή ευρύτερα της Μέσης Ανατολής αλλά η πορεία του κόσμου τις ερχόμενες δεκαετίες.

Ακριβώς γι' αυτό η Ευρώπη, η οποία θα έχει το επόμενο διάστημα τέσσερις χώρες της στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, έχει βαρύ φορτίο στους ώμους της.

Κατόρθωσε στην πρώτη φάση του δράματος να έλθει το θέμα στον ΟΗΕ, κάμπτοντας την αρχική στάση των ΗΠΑ. Τώρα αυτό δεν φτάνει. Δεν αρκεί να πάρει ο ΟΗΕ τις αποφάσεις, πρέπει αυτές οι αποφάσεις να κινούνται και στην κατεύθυνση της ειρηνικής εξόδου από την κρίση. Η Ευρώπη έχει την "έξωθεν καλή μαρτυρία". Συντάχθηκε με όλες τις επεμβάσεις που είχαν συγκεκριμένη αιτιολογία και νομιμοποιητική βάση: στον Κόλπο, στη Βοσνία, στο Αφγανιστάν αλλά και μ' αυτή στο Κοσσυφοπέδιο, η οποία δεν στηριζόταν, μεν, σε ρητή εντολή του Συμβουλίου Ασφαλείας αλλά σε σωρεία ψηφισμάτων και σε μια μεγάλη συμμαχία κρατών. Κανείς, τέλος, δεν μπορεί να την κατηγορήσει πως τρέφει φιλικά αισθήματα προς τον "Χασάπη της Βαγδάτης".

Η Ευρώπη έχει τις αξίες, τις παραδόσεις, τον πολιτισμό αλλά και τον "πρότερο βίο" που την νομιμοποιούν να πει "όχι στον πόλεμο" και να κάνει ό,τι μπορεί ώστε αυτό το όχι να κυριαρχήσει. Η Ευρώπη έχει, μ' αφορμή αυτό το θέμα, την ιστορική ευκαιρία να γίνει μεγάλη δύναμη προς όφελος του πλανήτη. Αν τη χάσει, δεν θα προκληθεί βλάβη μόνο στα συμφέροντά της αλλά στον κόσμο ολόκληρο.

Ας εισακουσθούν, λοιπόν, όσα ζήτησε ο Ντανιέλ Κον Μπεντίτ από τον προεδρεύοντα Κ. Σημίτη, στην πρόσφατη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.