ΓΝΩΜΗ Από την Κούβα στο Ιράκ

Αν θέλετε να μάθετε αν ο πόλεμος με το Ιράκ είναι αναπόφευκτος, μη στρέφεστε στις τελευταίες ανακοινώσεις του Λευκού Οίκου. Στραφείτε στα αρχεία των συνομιλιών ανάμεσα στον Τζων Κέννεντυ και στους συμβούλους του την περίοδο της κρίσης στην Κούβα. Αν κλείσετε τα μάτια σας, οι φωνές των Ρόμπερτ Μακναμάρα και των άλλων αξιωματούχων της εποχής υποχωρούν και αντικαθίστανται από τις φωνές των Ντόναλντ Ράμσφελντ, Κόλιν Πάουελ και Κοντολίζα Ράις, για να μας διδάξουν ότι:

- Οι πρόεδροι αλλάζουν γνώμη. Το 1962, ο Κέννεντυ ήταν σαφής όσον αφορά το τι ήθελε να επιτύχει: να απομακρύνει τους σοβιετικούς πυραύλους από την Κούβα. Η τακτική του, όμως, άλλαζε από μέρα σε μέρα, ανάλογα με τα παγκόσμια γεγονότα, τα επιχειρήματα των συμβούλων του και το πολιτικό του ένστικτο.

- Οι πρόεδροι έχουν ευρύτερη άποψη της πραγματικότητας από ό,τι οι σύμβουλοί τους. Ο πτέραρχος Κέρτις Λιμέι, τότε αρχηγός της Πολεμικής Αεροπορίας, ζητούσε από τον Κέννεντυ μαζικές αεροπορικές επιδρομές. Και όταν αυτός αρνήθηκε, τον κατηγόρησε για "δειλία". Ενώ, όμως, ο Λιμέι έβλεπε την αντιπαράθεση σε αυστηρά στρατιωτικό πλαίσιο, ο Κέννεντυ λάμβανε υπόψη του διάφορους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένης της διεθνούς κοινής γνώμης.

- Η δημόσια παρουσίαση της πολιτικής παίζει ρόλο κλειδί. Σε κάποιο σημείο στις "Κασέτες του Κέννεντυ" ο πρόεδρος επιπλήττει τον εκπρόσωπο του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Λίνκολν Γουάιτ, ότι βιάστηκε να απειλήσει με στρατιωτική δράση την Κούβα. Όπως ο Λευκός Οίκος του Κέννεντυ, έτσι και η κυβέρνηση του Μπους κάνει συνειδητές προσπάθειες να ανταποκριθεί στις λαϊκές προσδοκίες.

- Οι σύμμαχοι μετρούν. Η σχέση Μπους - Μπλερ θυμίζει τη σχέση Κέννεντυ - Μακμίλαν. Δημοσίως, ο Μακμίλαν ήταν ο υπ' αριθμόν ένα χειροκροτητής του Κέννεντυ. Κατ' ιδίαν, ήταν μια φωνή σύνεσης.

- Σημασία έχουν επίσης αυτά που κάνει η άλλη πλευρά. Όπως ακριβώς και ο Κέννεντυ πριν από αυτόν, ο Μπους παίζει πόκερ, όχι πασιέντζα.

- Οι πρόεδροι είναι άνθρωποι. Και αυτή η ανθρώπινη πλευρά τους είναι ανησυχητική και καθησυχαστική ταυτόχρονα. Ανησυχητική, διότι μπορεί να κάνουν λάθη, και μια λαθεμένη κίνηση μπορεί να οδηγήσει στην καταστροφή.

Καθησυχαστική, διότι η Ιστορία δείχνει ότι οι πρόεδροι και οι σύμβουλοί τους είναι σε γενικές γραμμές εχέφρονες και καλοπροαίρετοι άνθρωποι.