ΠΡΟΒΟΛΕΙΣ Ένας "πόλεμος" για την ασφάλεια των πολλών…

Π. Κ. ΙΩΑΚΕΙΜΙΔΗΣ

Το θέμα "πόλεμος στο Ιράκ" έχει θέσει αναρίθμητα ερώτηματα, σκέψεις και προβληματισμούς. Ερωτήματα πρώτα απ' όλα γύρω από την έννοια της "ασφάλειας" (security), στο όνομα της οποίας προετοιμάζεται. Τι σημαίνει και τι συνεπάγεται η κεντρική αυτή έννοια για την πολιτική κρατών και διεθνών οργανισμών; Τις τελευταίες εβδομάδες έχουν γραφτεί πολλά και ενδιαφέροντα πάνω στο θέμα. Εάν δεχθούμε ότι η έννοια της ασφάλειας σημαίνει πρώτα και πάνω απ' όλα "τη διασφάλιση της ζωής των πολιτών μιας ενότητας ( κράτους, κ.λπ.) και την ευημερία στην ευρεία έννοια του όρου ενός κοινωνικού συνόλου", τότε εύλογα εγείρεται το ερώτημα: γιατί τίθεται τόση έμφαση μόνο σε ορισμένες πηγές/ απειλές/κινδύνους για την ασφάλεια ( τρομοκρατία, όπλα μαζικής καταστροφής, κ.λπ.), όσο σημαντικές κι αν είναι αυτές, και όχι σε ορισμένες άλλες που συνιστούν ίσως πιο θανάσιμες απειλές για τη ζωή πολύ περισσότερων ατόμων; Απλούστερα: γιατί, π.χ., μεγάλες ασθένειες, όπως ο καρκίνος, το AIDS, οι επιδημίες, δεν θα πρέπει να θεωρηθούν ως μείζονος σημασίας "απειλές ασφάλειας" αφού προκαλούν απείρως περισσότερα θύματα σε ανθρώπινες ζωές; Στις Ην. Πολιτείες, λ.χ., τα θύματα από τον καρκίνο και το AIDS είναι ασυγκρίτως περισσότερα από οποιαδήποτε άλλη "απειλή" που τόσο μανιακά απασχολεί ορισμένους. Η κατάσταση είναι ακόμη πιο απελπιστική σε άλλες περιοχές της υφηλίου, όπως την Αφρική (βλέπε, "State of the World Population 2002, People, Poverty and Possibilities", Ν. York, UN publications).

Γιατί λοιπόν δεν αναλαμβάνεται μια εκστρατεία, γιατί δεν κηρύσσεται ένας πραγματικός πόλεμος για την εξάλειψη των ασθενειών αυτών που απειλούν και τελικά αφαιρούν τη ζωή εκατοντάδων χιλιάδων ατόμων; Η επιστημονική κοινότητα διατείνεται ότι η εξάλειψη είναι εφικτή αρκεί να υπάρξουν οι απαιτούμενοι πόροι για την αναγκαία έρευνα. Ασφαλώς και η τρομοκρατία θα πρέπει να χτυπηθεί κατακέφαλα. Αλλά θα πρέπει επίσης να καταπολεμηθούν όλες οι άλλες απειλές για την ανθρώπινη ύπαρξη - απειλές τελικά πολύ πιο επικίνδυνες. Απειλές που η διαιώνισή τους συμβάλλει ίσως και στη γέννηση και εκτροφή της τρομοκρατίας. Ανθρώπινος ανορθολογισμός που εγείρει το ηθικό ερώτημα "για ποιών τελικά την ασφάλεια διεξάγεται ένας πόλεμος";