Εφημερίδα "Τα Νέα"
ΓΝΩΜΗ Πέρα από τη δίκη
Οι ενστάσεις ξαναφέρνουν στο προσκήνιο το ζήτημα του χαρακτηρισμού των εγκληματικών πράξεων της 17 Νοέμβρη ως πολιτικών εγκλημάτων. Σε άρθρο του στα "ΝΕΑ", ο καθηγητής κ. Μιχάλης Σταθόπουλος στοιχειοθετεί την άποψή του ότι τα εγκλήματα δεν είναι πολιτικά με κύριο επιχείρημα ότι η 17Ν δεν είχε "ευρύτερα λαϊκά ερείσματα". Η θέση είναι σαφής και, ως προς την πραγματολογική βάση της, αναντίρρητη: Η δράση τής 17Ν δεν συνδέθηκε με οποιοδήποτε "μαζικό κίνημα".
Πέρα όμως από τον νομικό χαρακτηρισμό των εγκλημάτων, συζητώντας το ζήτημα των "λαϊκών ερεισμάτων" από τη σκοπιά της κοινωνικής συνείδησης, πρέπει να υπομνησθεί μία οδυνηρή αλήθεια: η αιματηρή συνομιλία της τρομοκρατικής οργάνωσης με την ελληνική κοινωνία, τουλάχιστον μέχρι τη δολοφονία του Παύλου Μπακογιάννη, έβρισκε σε σημαντική μερίδα των πολιτών αυτής της χώρας τη θετική απήχηση μιας χαμηλόφωνης επιδοκιμασίας. Το κλίμα που δημιουργήθηκε στην κοινή γνώμη με τις συλλήψεις και τις ομολογίες των κατηγορουμένων τείνει σήμερα να οδηγήσει στη λήθη τη στάση της ελληνικής κοινωνίας απέναντι στο φαινόμενο της τρομοκρατίας κατά τα προηγούμενα 26 χρόνια. Πραγματοποιείται έτσι, υπόρρητα, μια ριζική ανασκευή της συλλογικής μνήμης.
Επειδή η μνήμη είναι απαραίτητο συστατικό της κοινωνικής αυτοσυνειδησίας, είναι σκόπιμο ο καθένας από μας τους πολίτες να κοιτάξει μέσα του και να κάνει μια ειλικρινή αυτοκριτική για την προσωπική του στάση χωρίς να καταφεύγει στη βολική δικαιολογία των "άλλων εποχών" ή στο ένοχο πρόσχημα "άλλους περιμέναμε και άλλους βρήκαμε". Γιατί οι "άλλες εποχές" ήταν εποχές δημοκρατίας. Οι "άλλοι", οι ιδανικοί, υπήρχαν μόνο στα κενά της δημοκρατικής μας συνείδησης. Οι "άλλοι", οι σατανικοί, στις φαντασιώσεις της εθνικής μας υποτέλειας.
Με την εξάρθρωση της 17Ν κατέρρευσε ένας από τους μεταπολιτευτικούς μύθους. Αλλά αντί ο μύθος αυτός να καταποντιστεί στο κοινωνικό ασυνείδητο, θα ήταν χρήσιμο να καταλυθεί μέσα στη συνείδησή μας. Η αυτοκριτική θα ήταν ωφέλιμη για την αντίληψη της ατομικής μας ευθύνης απέναντι στο μέλλον της δημοκρατίας μας. Θα μας καθιστούσε ικανότερους για πολιτική δράση στη μετά τη μεταπολίτευση εποχή. Πέρα από τους δικονομικούς όρους με τους οποίους θα κριθεί η εγκληματική δράση της 17Ν, στέκεται απέναντί μας μια πρόκληση που μας αφορά ως πολίτες. Ας την αναλάβουμε με ειλικρίνεια.
