Εφημερίδα "Τα Νέα"

Αναζήτηση

Βρες
Εμφάνιση

Γνώμες-Σχόλια :: Γνώμη (άρθρο σχολιασμού)

( γνωμη - φιλελεύθεροι ιμπεριαλιστές :: 28-02-2003) 

ΓΝΩΜΗ Φιλελεύθεροι ιμπεριαλιστές

Ο Τζορτζ Μπους έφθασε στην εξουσία με έναν απλό στόχο: να υπερασπιστεί τα αμερικανικά συμφέροντα μέσα στην επικράτεια των Ηνωμένων Πολιτειών. Οι επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου σάρωσαν αυτή την τάση του απομονωτισμού. Τότε πήραν το πάνω χέρι οι νεο-ιμπεριαλιστές και έπεισαν τον πρόεδρο πως η σωτηρία της Αμερικής δεν περνάει από την αναδίπλωσή της, αλλά από τη μεσσιανική επέκταση της δημοκρατίας. Ενδεχομένως με τη χρήση στρατιωτικής ισχύος.

Η ομιλία που εκφώνησε την Τετάρτη 26 Φεβρουαρίου ο Αμερικανός πρόεδρος με θέμα την μετά τον Σαντάμ εποχή, είναι η τέλεια επεξήγηση αυτής της ιδεολογίας. Ο στόχος του αφοπλισμού του Ιράκ κρύβει μια πολύ ευρύτερη φιλοδοξία που είναι, ούτε λίγο ούτε πολύ, ο εκδημοκρατισμός της Μέσης Ανατολής. Σύμφωνα με τους θεωρητικούς του νεο-ιμπεριαλισμού, η περιοχή αυτή του κόσμου έχει μείνει στο περιθώριο των διαδικασιών πολιτικού και κοινωνικού εκσυγχρονισμού και οι ρίζες της τρομοκρατίας βρίσκονται ακριβώς σ' αυτή την καθυστέρηση.

Αν και χοντροκομμένη, η ανάλυση αυτή έχει μια ουσία. Αλλά το θέμα είναι αν ένας πόλεμος στο Ιράκ θα ευνοήσει αυτό τον στόχο του εκδημοκρατισμού και του εκσυγχρονισμού ή αν αντιθέτως θα καθυστερήσει την αλλαγή. Η διαρκής αναφορά των Αμερικανών στα παραδείγματα της Γερμανίας και της Ιαπωνίας δεν είναι καθόλου πειστικά. Εκεί υπήρχαν οι απαρχές μιας κοινωνίας των πολιτών, που φαίνεται να λείπουν από πολλά αυταρχικά κράτη της Μέσης Ανατολής.

Ο φιλελεύθερος ιμπεριαλισμός, έστω και με τις καλύτερες προθέσεις, υπάρχει κίνδυνος να τροφοδοτήσει τα αντιδυτικά αισθήματα και να δημιουργήσει τρομοκρατικές τάσεις, αντί να εξαφανίσει την πηγή τους. Υπάρχει επίσης κίνδυνος να προκαλέσει αντιδράσεις απόρριψης στους εκσυγχρονιστικούς κύκλους του αραβικού κόσμου, που δεν περίμεναν τα κηρύγματα του Τζορτζ Μπους για να αγωνιστούν για τη δημοκρατία. Τότε ήταν μόνοι, ενώ οι Δυτικοί συνεταιρίζονταν με τους διεφθαρμένους δεσπότες στο όνομα της ρεαλπολιτίκ. Οι Αμερικανοί νεο-ιμπεριαλιστές λησμονούν ότι η δημοκρατία είναι το αποτέλεσμα μιας διαδικασίας που σχηματίζει ένα όλον, το οποίο - κυρίως - δεν μπορεί να αγνοεί τη διεθνή νομιμότητα.