Εφημερίδα "Τα Νέα"

Αναζήτηση

Βρες
Εμφάνιση

Γνώμες-Σχόλια :: Γνώμη (άρθρο σχολιασμού)

( προβολεις - η ευρώπη ως "παιδαγωγική δύναμη"... :: 28-02-2003) 

ΠΡΟΒΟΛΕΙΣ Η Ευρώπη ως "παιδαγωγική δύναμη"…

Π. Κ. ΙΩΑΚΕΙΜΙΔΗΣ

Η Ευρωπαϊκή Συνέλευση (Convention) αφιέρωσε την τελευταία συνάντησή της στη συζήτηση των αξιών πάνω στις οποίες θα πρέπει να στηριχθεί το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα και κατ' επέκταση το οικοδόμημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η συζήτηση δεν ανέδειξε ουσιαστικές διαφωνίες. Σχεδόν οι πάντες συμφωνούν ότι η Ένωση θα πρέπει να στηρίζεται και να προωθεί τις δημοκρατικές αξίες (σεβασμό της ανθρώπινης προσωπικότητας, των ατομικών δικαιωμάτων, κράτος δικαίου, ανοχή, ισότητα, κ.λπ.), τις αξίες της ειρήνης, της διεθνούς συνεργασίας και κατανόησης στη βάση του σεβασμού των κανόνων του διεθνούς δικαίου και θεσμών. Μία από τις αξίες που επίσης γίνεται καθολικά αποδεκτή ως θεμελιακή για την ευρωπαϊκή ενοποίηση είναι αυτή της αλληλεγγύης (solidarity). Πρόκειται για αξία που, όπως και άλλες, προέρχεται κατ' ευθείαν από τη χριστιανική παράδοση και μάλιστα την ορθόδοξη διδασκαλία. Έτσι, και ανεξάρτητα αν το Σύνταγμα της Ένωσης θα κάνει ή όχι ρητή αναφορά στη θρησκευτική ταυτότητα της Ευρώπης (και για πολλούς λόγους δεν πρέπει να κάνει), γεγονός είναι ότι το αξιολογικό περιεχόμενο του Συντάγματος παραπέμπει ευθέως στις κεντρικές αξίες της χριστιανικής πίστης - της αγάπης, της ειρήνης, της αλληλεγγύης, κ.λπ. Και αυτό είναι το σημαντικό.

Όλα αυτά έχουν κάποια σημασία στη σημερινή δραματική διεθνή πραγματικότητα; Έχουν, και μάλιστα τεράστια. Με τις αξίες που προβάλλει αλλά και το πρότυπο συνεργασίας/ολοκλήρωσης που ενσαρκώνει, η Ευρωπαϊκή Ένωση εμφανίζεται στο διεθνές σύστημα ως το κατ' εξοχήν παράδειγμα για μίμηση και αντιγραφή. Εμφανίζεται ως μια πετυχημένη περίπτωση ειρηνικής επίλυσης μακροχρόνιων ιστορικών συγκρούσεων. Η Ένωση είναι επομένως "η δύναμη που κερδίζει τις καρδιές διεθνώς" παρά τα οποιαδήποτε εσωτερικά της προβλήματα και διχογνωμίες. Έτσι η Ένωση καθίστατα η ισχυρή "παιδαγωγική δύναμη" (normative power) του διεθνούς συστήματος. Άλλες δυνάμεις μπορεί να στηρίζονται κυρίως στη στρατιωτική ισχύ. Η Ένωση στηρίζεται κυρίως στις αξίες και στο παράδειγμα. Η ιστορία διδάσκει ότι οι αξίες και το παράδειγμα τελικά επικρατούν και όχι η στρατιωτική δύναμη που αγνοεί τις ανθρωπιστικές αξίες…