Αφιέρωμα ΜΑΪΚΛ ΙΓΚΝΑΤΙΕΦ Συγγραφέας και Δημοσιογράφος "Ευρωπαίοι, ξυπνήστε!"

ΡΕΝΑ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

"Ο πόλεμος "αντέχει" γιατί τα ανθρώπινα συμφέροντα, οι αξίες και οι δεσμεύσεις είναι κατά καιρούς ασυμφιλίωτα. Όταν όμως βγει το ξίφος, πρέπει να χρησιμοποιηθεί και να χτυπήσει αποφασιστικά, γιατί μόνο η αποφασιστική ισχύς φέρνει αποτελέσματα που δικαιολογούν την χρήση του".

Καθηγητής, ιστορικός, συγγραφέας, δημοσιογράφος, ο Μάικλ Ιγκνάτιεφ είναι σήμερα διευθυντής του Κέντρου Carr για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και την Πολιτική στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ: "Ο πόλεμος θα μπορούσε να αιτιολογηθεί το τελευταίο καταφύγιο, τονίζει, "…για να μην αποκτήσει ο Σαντάμ δυνατότητες όπλων μαζικής καταστροφής (WMD) και να καταλάβει ξανά το Κουβέιτ, να αποκτήσει τον έλεγχο του Κόλπου, να απειλήσει το Ισραήλ και να κακομεταχειριστεί τον ίδιο του τον λαό. Αν αποκτήσει αυτά τα όπλα δεν αποτρέπεται, δεν περιορίζεται".

Μπορούμε όμως να δεχτούμε ότι τα όπλα είναι η αιτία για την κρίση αυτή; Και ποια είναι η γνώμη σας για το πετρέλαιο;

"Όσον αφορά το πρώτο, είναι το βασικό κίνητρο, γιατί αν ο Σαντάμ τα αποκτήσει οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν θα μπορούν να κάνουν τίποτα. Το πετρέλαιο απασχολεί και μεγάλες ποσότητες φτάνουν στην Ευρώπη από τον Κόλπο. Αν ο Σαντάμ αποκτήσει όπλα μαζικής καταστροφής, ακολούθως θα έχει τον έλεγχο των πετρελαίων της περιοχής συνεπώς και των δικών σας προμηθειών".

Υπάρχει πάντως η άποψη ότι οι κυβερνήσεις των Ηνωμένων Πολιτειών και της Βρετανίας δεν έχουν πείσει με την επιχειρηματολογία τους.

"Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Βρετανία πρέπει να επιχειρηματολογήσουν, αν δεν υπάρξει αποτέλεσμα από τους επιθεωρητές όπλων. Π.χ. πρέπει να μας επιτρέψουν να μάθουμε τι τους λένε οι υπηρεσίες πληροφοριών και να το πράξουν αυτό χωρίς να εκθέσουν τις πηγές τους".

Δυνατός γνώστης σχεδόν όλων των "σύγχρονων" πολεμικών μετώπων, ως ανταποκριτής και ιστορικός, ο Μάικλ Ιγκνάτιεφ διεισδύει στα βιβλία του στην ευαίσθητη, ανθρωπιστική πλευρά των κρίσεων. Και όταν τον ρωτάμε για την αίσθηση που πλανάται, ύστερα από τόσες αντιπολεμικές διαδηλώσεις και δημοσκοπήσεις, ότι o κόσμος, μεγάλη μερίδα, τουλάχιστον, δείχνει να μη θέλει πολέμους, ο Καναδός καθηγητής, δεν το ξανασκέφτεται: "Υπάρχουν κάποια προβλήματα για τα οποία ο πόλεμος παραμένει η μόνη λύση, όπως δικτατορικά καθεστώτα που επιδιώκουν την απόκτηση όπλων μαζικής καταστροφής".

Στο πρόσφατο άρθρο σας στους "New York Times" (The Burden) γράφετε: "Η Αμερική κυβερνά μόνη της…". Αναρωτιέμαι, πώς μπορεί να επιτευχθεί έτσι ισορροπία.

"Κανείς δεν πιστεύει ότι η φιλελεύθερη δημοκρατία είναι εξαγώγιμη παγκοσμίως, υπάρχουν όμως κάποια δικαιώματα που θα πρέπει όλοι να απολαμβάνουν, και οι Ιρακινοί, δικαιώματα όπως πολιτική ελευθερία, ζωή χωρίς βασανιστήρια και άλλες παραβιάσεις στις οποίες καταφεύγει το καθεστώς του Σαντάμ".

Και πιστεύετε ότι μια στρατιωτική επιχείρηση εναντίον ενός έθνους οδηγεί τον κόσμο στη δικαιοσύνη;

"Δεν είναι θέμα δικαιοσύνης, αλλά ασφαλείας".

Τα δάκρυα. Συγγενείς θυμάτων της επίθεσης στο Μπαλί

Γιατί, όπως στο ίδιο άρθρο ισχυρίζεστε, η επικείμενη επιχείρηση στο Ιράκ είναι καθοριστική για τις Ηνωμένες Πολιτείες και για τον "αυτοκρατορικό" της ρόλο διεθνώς;

"Επιχείρηση στο Ιράκ σημαίνει παραμονή για όσο χρειαστεί ώστε να αποκτήσει η χώρα ικανοποιητική κυβέρνηση. Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν επιδιώκουν μακροπρόθεσμες δεσμεύσεις. Και ο πόλεμος νομιμοποιείται μόνο αν τον ακολουθήσει σοβαρή δέσμευση για ανασυγκρότηση. Άρα, είναι προσδιοριστικό τού πόσο σοβαρές είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες ως υπερδύναμη". Υπερδύναμη που τελευταία προκαλείται από τη Βόρεια Κορέα. Κοινό σημείο αναφοράς με το Ιράκ, το ερωτηματικό ή η ύπαρξη όπλων μαζικής καταστροφής. Ίσως και η εφαρμογή, κατά τον Μάικλ Ιγκνάτιεφ, τού μετά την 11η Σεπτεμβρίου αμερικανικού δόγματος περί προληπτικής δράσης. "Η Βόρεια Κορέα είναι μια χώρα που διαθέτει όπλα μαζικής καταστροφής. Το Ιράκ είναι μια χώρα που βρίσκεται, θα λέγαμε, λίγο πριν από αυτό το στάδιο. Δεν μπορούμε να αποτρέψουμε την προσπάθεια απόκτησής τους από τη Βόρεια Κορέα, όμως έχουμε ακόμη το περιθώριο να κάνουμε κάτι για το Ιράκ στρατιωτικά. Η Βόρεια Κορέα στην ουσία συμπληρώνει το επιχείρημα του προληπτικού πολέμου κατά του Ιράκ".

Δεν είχε όμως δίκιο ο Βενιαμίν Φραγκλίνος, σύμφωνα με τον οποίο: "Αυτοί που παραιτούνται της ελευθερίας για να αποκτήσουν προσωρινά λίγη ασφάλεια, δεν τους αξίζει ούτε ελευθερία ούτε ασφάλεια";

"Ακούστε, η κυβέρνηση Μπους περιόρισε μετά την 11η Σεπτεμβρίου τις ελευθερίες των ξένων πολιτών και το κόστος εσωτερικά ήταν ελάχιστο, όπως ισχνή ήταν και η αποδοκιμασία που συνάντησε από τις δικαστικές αρχές. Αυτό είναι λυπηρό. Τώρα, αν οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι πιο ασφαλείς, αυτό δεν το γνωρίζουμε γιατί δεν ξέρουμε αν τα μέτρα που ελήφθησαν απέτρεψαν όντως επιθέσεις. Αν θα είναι πιο ασφαλείς χωρίς τον Σαντάμ; Ολόκληρη η Μέση Ανατολή και κατ' επέκταση και η Ευρώπη θα είναι πιο ασφαλείς". Και αυτό, για τον Ιγκνάτιεφ είναι σημείο αιχμής. Το ζήτημα της ασφάλειας συνδέεται με τον Σαντάμ Χουσεΐν, συνδέεται με την Ευρώπη.

"Δεν δέχτηκαν επίθεση μόνο οι ΗΠΑ στις 11/9", τονίζει με έμφαση. "Άνθρωποι από 80 χώρες χτυπήθηκαν. Από τότε οι Ευρωπαίοι επιμένουν να σκέφτονται ότι μόνο η Αμερική επλήγη. Ξυπνήστε! Θα μπορούσατε να είστε στη ντίσκο του Μπαλί, στο ξενοδοχείο της Μομπάσα ή στο παγκόσμιο κέντρο εμπορίου. Σταματήστε να προσποιείστε ότι η ευρωπαϊκή ασφάλεια επιδέχεται διαφοροποίησης από την αμερικανική!".