Ο ύπατος αρμοστής της Ε.Ε. για την Εξωτερική Πολιτική και Άμυνα ζητεί να ηρεμήσουν τώρα τα πνεύματα

ΧΑΒΙΕ ΣΟΛΑΝΑ Όχι σε διχασμό Ευρώπης - ΗΠΑ

Τη Δευτέρα η κρίσιμη συζήτηση για το πόρισμα των επιθεωρητών του ΟΗΕ

ΕΙΡΗΝΗ Δ. ΚΑΡΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΥ

"Είμαι σοσιαλιστής", δηλώνει ευθέως ο Χαβιέ Σολάνα, ο οποίος υποστηρίζει ότι η Ευρώπη είναι ένα "εργαλείο" για την εφαρμογή των ιδεών της σοσιαλδημοκρατίας όχι μόνο στη Γηραιά Ήπειρο, αλλά και ακόμη παραπέρα.

Ο ύπατος αρμοστής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Εξωτερική Πολιτική και Άμυνα, που ήρθε στην Αθήνα για τη συνάντηση με τον Ρώσο υπουργό Εξωτερικών κ. Ιβανόφ, αποφεύγει να συμπαραταχθεί με τους Γάλλους και τους Γερμανούς στην αντίθεσή τους με τις ΗΠΑ για τον πόλεμο στο Ιράκ. "Να ηρεμήσουμε τα πνεύματα τώρα", υποστηρίζει.

"Νομίζω ότι πρέπει να βάλουμε τα πράγματα σε ένα πλαίσιο και να μην αφήσουμε να οδηγηθούμε από τη μια ή την άλλη δήλωση. Η κατάσταση αυτήν τη στιγμή έχει ως εξής: Η κρίση στο Ιράκ θα ακολουθήσει τα βήματα που ορίζει το ψήφισμα του ΟΗΕ. Ως εκ τούτου, την επόμενη Δευτέρα οι επιθεωρητές του Οργανισμού θα υποβάλουν έκθεση στο Συμβούλιο Ασφαλείας. Μετά θα υπάρξει συζήτηση στο Συμβούλιο Ασφαλείας. Σ' αυτό το χρονικό σημείο όλες οι θέσεις θα έπρεπε να εξαρτώνται από την επικείμενη έκθεση. Πιστεύω ότι όλοι είναι σύμφωνοι σ' αυτό το θέμα - τουλάχιστον εμείς, η Ένωση, είμαστε. Έχουμε μια γραμμή γι' αυτό θέμα σαφή - ότι το ζήτημα πρέπει να παραμείνει στα Ηνωμένα Έθνη, ότι οι επιθεωρητές πρέπει να βοηθηθούν, ότι ο Σαντάμ πρέπει να συνεργασθεί με τους επιθεωρητές σε πολύ πιο πρόθυμη βάση και ότι θα πρέπει να περιμένουμε τι θα πουν οι επιθεωρητές. Αυτή τη θέση έχουμε οι χώρες της Ένωσης. Από εκεί και πέρα, από τη στιγμή που ο Μπλιξ θα μιλήσει, τότε είναι που θα πρέπει να ανοίξει ο διάλογος. Αλλά νομίζω ότι τον ανοίγουμε πρόωρα, έναν διάλογο για το ποια θα είναι η συνέχεια. Εγώ θα ήθελα να ηρεμήσω τα πνεύματα, να μην επισπεύσω δηλώσεις, να μην επισπεύσω καταστάσεις, να δούμε τι θα γίνει τη Δευτέρα.

Νομίζω πως η δημιουργία ενός εν δυνάμει διχασμού μεταξύ των δυο πλευρών του Ατλαντικού σ' αυτό το σημείο, θα ήταν λάθος.

Κι εσείς, όμως, κατά καιρούς έχετε μιλήσει σκληρά για την πολιτική των ΗΠΑ.

Έχω μιλήσει πολλές φορές γι' αυτά που αισθάνομαι. Ως σύμμαχοι και φίλοι πιστεύω ότι πρέπει να μιλάμε, όχι ως αντίπαλοι, γιατί δεν είμαστε. Είμαστε όμως φίλοι και συνεργαζόμαστε και είναι σαφές πως όταν ΗΠΑ και Ε.Ε. δρουν από κοινού, τα πράγματα πάνε καλύτερα. Αλλά σ' αυτήν τη χρονική στιγμή δεν θέλω να μπω σε έναν πόλεμο δηλώσεων, που δεν στηρίζονται στο πιο βασικό στοιχείο: σ' αυτό που λέει το ψήφισμα του ΟΗΕ.

Η κοινή γαλλογερμανική θέση, καθώς και η δήλωση των δύο χωρών για τη μεταξύ τους συνεργασία, πιστεύετε ότι είναι δημιουργική για την οικοδόμηση μιας κοινής εξωτερικής πολιτικής;

Ο γαλλογερμανικός άξονας, δεν υπάρχει αμφιβολία, έχει παίξει πρωτοποριακό ρόλο στη δημιουργία της Ένωσης. Η επίλυση τής μεταξύ τους σύγκρουσης ήταν από τις μεγάλες επιτυχίες στην Ιστορία. Ο γαλλογερμανικός άξονας ήταν που έδωσε την απαραίτητη ώθηση για την ΟΝΕ. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι έχουν παίξει σημαντικό ρόλο - όπως, όμως, έχουν παίξει και άλλοι συνδυασμοί, λόγου χάρη η συνάντηση Βρετανίας - Γαλλίας του Σεντ Μαλό. Στην Ένωση όλοι, ως αρχή, είναι ίσοι, γιατί είμαστε ένας σχηματισμός Δικαίου. Και πρέπει να έχουμε και μνήμη - παλιότερα, επί Κολ και Μιτεράν, πριν από κάθε Σύνοδο Κορυφής μια κοινή επιστολή των δυο τους έφθανε στα χέρια των εταίρων. Οπότε αυτό που έχουμε σήμερα δεν είναι νέο. Νομίζω ότι στην τρέχουσα συγκυρία, με τη διεύρυνση και τη συνέλευση για το μέλλον της Ευρώπης, όλοι έχουν την ευθύνη να πουν την άποψή τους - και αυτό έκαναν η Γαλλία και η Γερμανία. Μπορεί κάποιος να συμφωνεί ή να διαφωνεί με το περιεχόμενο, αλλά πρέπει να τους αναγνωρίσουμε ότι αντιμετώπισαν τα προβλήματα που υπάρχουν στο τραπέζι.

Ήθελα να σας ρωτήσω, από όταν αναλάβατε αυτό το πόστο, πώς είναι ένας πολιτικός που υπήρξε σοσιαλιστής…

Είμαι σοσιαλιστής!

… Τι σημαίνει να είναι κανείς αριστερός, να είναι σοσιαλιστής στην Ευρωπαϊκή Ένωση; Πώς νιώθετε;

Νιώθω πολύ άνετα με τις ιδέες μου. Είμαι σοσιαλδημοκράτης, έχω παλέψει ως σοσιαλδημοκράτης στη χώρα μου και συνεχίζω να εργάζομαι για την ευρωπαϊκή οικοδόμηση ως σοσιαλδημοκράτης. Πιστεύω ότι οι αρχές της σοσιαλδημοκρατίας, που έχουν πάντα αξία, μια κοινωνία ελευθερίας, δικαιοσύνης, ισότητας, ίσων ευκαιριών για όλους… αυτές οι κλασικές αρχές της σοσιαλδημοκρατίας έχουν ακόμη αξία. Να σας πω κάτι που πιστεύω ότι είναι πολύ καθαρό, κάτι που έλεγε ο Οκτάβιο Παζ, ένας διάσημος ποιητής από το Μεξικό, ότι "τα ερωτήματα ενώπιον των οποίων τίθεται ο άνθρωπος είναι πρακτικά πάντα ίδια μέσα στην Ιστορία.

Αυτό που αλλάζει είναι οι απαντήσεις". Οι απαντήσεις πρέπει να προσαρμόζονται στις πραγματικότητες. Πρέπει να προσαρμόζονται στον κόσμο που αλλάζει - οι απαντήσεις της σοσιαλδημοκρατίας στο τέλος του 19ου αιώνα είναι διαφορετικές απ' αυτές των αρχών του 21ου. Τώρα είναι πολύ πιο σημαντικό, κάποιος με σοσιαλδημοκρατικές αξίες να ανησυχεί για την Αφρική ή για τον πόνο της ανθρωπότητας, απ' ό,τι για την ίδια του τη χώρα. Εφαρμόζεις λοιπόν αυτές τις ιδέες πολύ καλύτερα στο ευρύτερο πλαίσιο, καθιστώντας την Ευρωπαϊκή Ένωση έναν παράγοντα στις διεθνείς σχέσεις - με αυτές τις αξίες. Είναι πιο σημαντική η δυστυχία, η αδικία στον κόσμο από ό,τι εντός Ένωσης, όπου ένα επίπεδο έχει επιτευχθεί. Πρέπει να συμπάσχουμε, πρέπει να ανησυχούμε για τους άλλους.

Εμείς, κατά κάποιον τρόπο, είμαστε οι προνομιούχοι. Όχι ότι δεν έχουμε ανθρώπους που υποφέρουν, αλλά σε διεθνείς διαστάσεις είναι διαφορετικά. Ως εκ τούτου, πιστεύω ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ένα καλό εργαλείο για την ειρήνη, είναι ένα καλό εργαλείο για την αλληλεγγύη. Έτσι, έχω αφιερώσει τον εαυτό μου, τη ζωή μου, στο να βοηθήσω να οικοδομηθεί αυτή η Ένωση, που παίζει έναν σημαντικό ρόλο στον κόσμο σήμερα - να τον κάνει καλύτερο.

Ξέρετε, βρίσκεται εδώ ο κ. Ντε Σότο…

Είναι πολύ καλός μου φίλος…

…. Πιστεύετε ότι θα υπάρξει λύση του Κυπριακού;

Να σας μιλήσω από καρδιάς: ναι, το πιστεύω. Είναι μια υπέροχη ευκαιρία, που πιστεύω ότι πρέπει να αδραχτεί. Ξέρω ότι ο κ. Ντε Σότο κάνει ό,τι μπορεί και η δική του επιτυχία θα είναι δική μας επιτυχία. Ελπίζουμε ότι η κοινή λογική θα επικρατήσει. Έχουμε για πρώτη φορά ένα έγγραφο στο τραπέζι, όπου όλα τα στοιχεία της λύσης είναι εκεί. Υπάρχει επίσης μια αίσθηση επείγοντος, μοναδικής ευκαιρίας. Βλέπουμε ότι οι άνθρωποι στο βόρειο τμήμα διαδηλώνουν υπέρ της Ευρώπης, έχουμε στην Τουρκία μια κυβέρνηση που θέλει την Ευρώπη, πιστεύω δηλαδή ότι όλες οι προϋποθέσεις υπάρχουν, για να δοθεί μια τελική ώθηση.