Το συγκλονιστικό ημερολόγιο της δρος Τζέρι Νίλσεν

Στους πάγους της Ανταρκτικής, αντιμέτωπη με τον καρκίνο

"Έχω έναν μεγάλο σκληρό όγκο στο στήθος, ο οποίος με ανησυχεί. (…) Αυτό το πράγμα είναι σκληρό και ανώμαλο και δεν φεύγει. Δεν έχω κάποιον γιατρό να με καθησυχάσει. Είμαι μόνη με τη φαντασία μου". Είναι Απρίλιος του 1999, όταν η γιατρός Τζέρι Νίλσεν στέλνει από τον Νότιο Πόλο ηλεκτρονική επιστολή στον φίλο της ακτινολόγο Γιούργκεν Λέμαν. Ήταν ο πρώτος που έμαθε το μυστικό της, πολύ πριν η ιστορία της κάνει τον γύρο του κόσμου.

ΛΑΜΠΡΙΝΗ ΣΤΑΜΑΤΗ

Ήταν σκοτεινές και παγωμένες οι ημέρες της στην Ανταρκτική. Η Τζέρι Νίλσεν ήξερε από παιδί πως ήταν "θεραπεύτρια". Δούλευε ως γιατρός πια, όταν στον δρόμο της βρέθηκε μια θέση για τον Νότιο Πόλο. Όνειρο ζωής και οδός διαφυγής από τη σκληρή και δύσκολη προσωπική της ζωή. Πήγε. Λίγο έλειψε αυτό το άκρο του πλανήτη να γίνει ο τελευταίος της σταθμός Το ημερολόγιό της - ντοκουμέντο μιας ανθρώπινης περιπέτειας - κυκλοφορεί τώρα στα ελληνικά από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο και το "Βιβλιοδρόμιο" προδημοσιεύει λέξεις-στιγμές από την ιστορία μιας γυναίκας με περίσσια δύναμη.

Η περιπέτεια της, ηλικίας 50 ετών σήμερα, Τζέρι Νίλσεν που ανακάλυψε μόνη της έναν εξαιρετικά επιθετικό καρκίνο στο στήθος, έκανε χημειοθεραπεία με τα φάρμακα που έριχναν ελικόπτερα, έμεινε εγκλωβισμένη στους πάγους και σώθηκε την πιο κρίσιμη στιγμή, χάρη σε μια εξαιρετικά ριψοκίνδυνη, λόγω τον καιρικών συνθηκών, επιχείρηση διάσωσης, οι σημειώσεις, οι σκέψεις, οι φόβοι, οι επιστολές, ήταν ανάγκη να φιλοξενηθούν σ' ένα βιβλίο. "Έκανα ό,τι καλύτερο μπορούσα, για να αφηγηθώ αυτή την ξεχωριστή περιπέτεια όσο πιο άμεσα και ειλικρινά γινόταν. Παρ' όλο που κι εγώ ακόμη δεν μπορώ να το πιστέψω, όλα είναι αλήθεια". Αφηγήθηκε την ιστορία της με τη βοήθεια της δημοσιογράφου Μάριαν Βόλερς. Σ' εκείνη εμπιστεύθηκε ημερολόγια, αφηγήσεις - την ψυχή της. Για ν' αναδείξει την αγάπη και τη φροντίδα των ανθρώπων που πέρασαν κοντά της την περιπέτεια στον παγωμένο Πόλο, αλλά και για να στείλει το μήνυμα σε όλους όσους βρίσκονται ξαφνικά αντιμέτωποι με έναν καρκίνο, πως "είσαι ικανός να καταφέρεις πολλά περισσότερα απ' όσα είχες ποτέ φανταστεί".

21 Ιουνίου 1999. Η Τζέρι Νίλσεν βάζει η ίδια τη βελόνα στο στήθος της και ο συνάδελφός της, Γουόλτερ Φίσερ, αναρροφά με τη σύριγγα, στη διάρκεια της πρώτης βιοψίας

Από τον Απρίλιο μέχρι τον Οκτώβριο του 1999 η Τζέρι Νίλσεν ένιωσε την παγωμένη πνοή της αρρώστιας και του θανάτου στην άκρη της Γης. Στην Ανταρκτική. Απομονωμένη, παγιδευμένη, αλλά κοντά σε ανθρώπους που έκαναν τα πάντα για να την βοηθήσουν, εισπράττοντας το ενδιαφέρον και την αγωνία δεκάδων ακόμη, μέσα από το Internet, τα ηλεκτρονικά μηνύματα που μετέφεραν οι δορυφόροι. Ηλεκτρονικά οργανώθηκε η βιοψία, ηλεκτρονικά επιβεβαιώθηκε η διάγνωση, ορίσθηκε η χημειοθεραπεία, έγιναν όλες οι συνεννοήσεις για την τελική επιχείρηση απεγκλωβισμού της.

"Η βιοψία είχε προγραμματιστεί για τη Δευτέρα 22 Ιουνίου, ημέρα που συμπτωματικά συνέπιπτε με το χειμερινό ηλιοστάσιο. Είχαμε μόνο λίγες ημέρες για να εφαρμόσουμε ένα σχέδιο που δεν είχε εφαρμοστεί ποτέ στο παρελθόν: να στήσουμε μια ζωντανή επικοινωνία μέσω βίντεο με τους γιατρούς στο Ντένβερ, να πάρουμε ιστό από τον όγκο, να μεταφέρουμε τον ιστό σε διαφάνειες, να τις χρωματίσουμε, για να φαίνονται τα κύτταρα και, τέλος, να μεταδώσουμε τις εικόνες από τις διαφάνειες στις ΗΠΑ μέσω ενός ειδικού βιντεομικροσκοπίου (…)".

Έναν μήνα αργότερα, η διάγνωση είναι άσχημη. "Απόψε έμαθα πως έχω καρκίνο. Είναι επιθετικός και αναπτύσσεται γρήγορα. Αυτό μόνο ξέρω. Δεν μπορούν να μου πουν αν θα πεθάνω του χρόνου ή σε είκοσι χρόνια. Τουλάχιστον όχι μέχρι να φύγω από τον Πάγο" (…). Οι χημειοθεραπείες άρχισαν, με τις οδηγίες των γιατρών να ταξιδεύουν μέσα στο Internet, κάνοντας "γκελ πάνω σ' έναν δορυφόρο που βολτάριζε στον πολικό ορίζοντα". Χρειάστηκε να περάσει πολύς χρόνος ακόμη, μέχρι ο καιρός να επιτρέψει την απομάκρυνσή της από την Ανταρκτική. "Άσκηση στην απώλεια" - έτσι περιγράφει η γιατρός των πάγων την προετοιμασία. Στις 6 Οκτωβρίου… "ένα μπαράζ από ανοιξιάτικες καταιγίδες έφτασε στην Ανταρκτική μαζί με την αποστολή διάσωσης" (…). Από αυτήν την πτήση οι αναμνήσεις της είναι αμυδρές. Αφήνοντας πίσω τον Πόλο, έμεινε άρρωστη για καιρό. Τον Φεβρουάριο του 2001 κυκλοφόρησε το βιβλίο της ως "ένα γράμμα αγάπης προς τα παιδιά μου", όπως το χαρακτήρισε, μιλώντας στο περιοδικό "Talk"…

Μήνυση από τον πρώην σύζυγο

Η κυκλοφορία του βιβλίου τής Τζέρι Νίλσεν προκάλεσε την οργή του πρώην συζύγου της, ο οποίος υπέβαλε εναντίον της μήνυση για συκοφαντική δυσφήμηση, διεκδικώντας αποζημίωση από ένα έως και πέντε εκατομμύρια δολάρια από την συγγραφέα και από τον εκδοτικό οίκο (Talk Miramaz Books). Ο γιατρός Τζέι Νίλσεν, ο άνθρωπος που, όταν τον γνώρισε η Τζέρι, ως φοιτητή Ιατρικής, της έδωσε την εντύπωση ενός "έξυπνου, με ζήλο και παράξενα γοητευτικού ανθρώπου", δήλωσε, μέσω του δικηγόρου του, πως όλα είναι ψέματα. Δεν άσκησε ποτέ ψυχολογική βία, δεν την εκβίασε ποτέ συναισθηματικά ούτε χτυπούσε τα παιδιά.

Για πάρα πολλά χρόνια και η ίδια η Τζέρι Νίλσεν το ίδιο πίστευε. "Αν κάποια με τα δικά μου συμπτώματα έμπαινε στα επείγοντα, θα την εντόπιζα αμέσως, αλλά εγώ δεν μπορούσα να δω ότι ήμουν εκείνη στον καθρέφτη (…) Είχα πείσει μάλιστα τον εαυτό μου ότι τα πράγματα θα ήταν μια χαρά" (…). Μόνο εκ των υστέρων, μόνο "ανατρέχοντας στο παρελθόν", μπόρεσε να καταλάβει πως "ο γάμος μου ήταν κλασική περίπτωση οικιακής βίας (…) Ήταν σαν να μου είχαν κάνει μάγια και να συνερχόμουν (…)".

Ήταν 23 ετών η Τζέρι Νίλσεν, όταν γνώρισε τον Τζέι. Πληγωμένη και κουρασμένη από το φλερτ, "σχεδόν γεροντοκόρη", σύμφωνα με τη μητέρα της. "Παρεξήγησα τον ενθουσιασμό του για αγάπη. Αργότερα θα μάθαινα πως έτσι αντιδρούσε σε καθετί καινούργιο (…) Ο πρώην σύζυγός μου με κρατούσε απομονωμένη (…) Μου έλεγε ότι ήμουν παράξενη και άσχημη, ένα "φυτό" χωρίς ταλέντο (…) Μερικές φορές, όταν διαισθανόταν ότι με είχε κακομεταχειριστεί τόσο, που ήμουν έτοιμη να τον αφήσω (…), μεταμορφωνόταν στον ζεστό και συναρπαστικό άντρα που παντρεύτηκα".

Περισσότερο και από την παγωμένη αρρώστια, περισσότερο και απ' τον καρκίνο ή τη σκιά του θανάτου, η Τζέρι Νίλσεν μάτωσε από την απώλεια των παιδιών της, των δύο γιων και της κόρης της, που πείστησαν τελικά να μείνουν με τον πατέρα τους. Μπροστά σε μια τέτοια καταστροφή, το να πεθάνει από καρκίνο του μαστού σε ένα καταφύγιο στο Νότιο Πόλο δεν έμοιαζε πια τόσο τρομακτικό.