ΒΛΑΝΤΙΜΙΡ ΝΤΕΡΙΑΜΠΚΙΝ

Πρόσωπα "Θα σας αφηγηθώ τη βαρβαρότητα…"

ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ

Ο Βλαντίμιρ Ντεριάμπκιν έβαζε τις αρκούδες να χορεύουν τουίστ. Μέχρι που δεν άντεξε άλλο τη βία που ασκούσε.

Βλαντίμιρ Ντεριάμπκιν. Ο πρώην δαμαστής με τον παπαγάλο του, τη Βεριόμα

Και πριν από δέκα χρόνια εγκατέλειψε το τσίρκο. Σήμερα είναι διευθυντής του πρώτου ρωσικού ιδιωτικού Μουσείου Φωνογράφου και Γραμμοφώνου. Γράφει ποιήματα, συνθέτει και ερμηνεύει τραγούδια. Προσπαθεί να ξεχάσει την εποχή της βαρβαρότητας, όταν ήταν δαμαστής και είχε έως και δέκα αρκούδες. Τις έβαζε να κάνουν τον μπάρμαν, τον γκαραζιέρη, τον ναυτικό, τον κοσμοναύτη, τους ερωτευμένους, τον εξερευνητή… Στη διάρκεια της παράστασης, τις έκανε σχεδόν ανθρώπινες. Χρειαζόταν όμως μεγάλη απανθρωπιά για να το πετύχει.

"Θα σας αφηγηθώ αυτά που κανένας δαμαστής δεν θα σας πει ποτέ", λέει ο Ντεριάμπκιν στο εβδομαδιαίο ρωσικό περιοδικό "Αργκουμέντι ι Φάκτι". "Θα σας αφηγηθώ τη βαρβαρότητα που δεν την ξέρει κανείς, γιατί συμβαίνει στα παρασκήνια… Είδα να σκοτώνουν μια αρκούδα που αρνιόταν να εκτελέσει ένα νούμερο. Ο δαμαστής χάνει την ψυχραιμία του, χτυπάει. Δεν θα ξεχάσω ποτέ τις μπότες ενός δαμαστή κόκκινες από το αίμα μιας αρκούδας, πάνω στην οποία είχε μόλις ξεσπάσει… Ένας διάσημος δαμαστής, στη διάρκεια παράστασης σε μια μικρή πόλη του Βόλγα, χτύπησε τόσο πολύ ένα θηλυκό πάνθηρα ώστε το ζώο έπεσε πάνω στα κάγκελα με ακατάσχετους σπασμούς. Εγώ ο ίδιος σακάτεψα μια αρκούδα χωρίς να το θέλω, εγώ, ο Βλαντίμιρ Ντεριάμπκιν! Νευρίασα, τη χτύπησα και την τραυμάτισα στο μάτι. Δεν λέει να φύγει απ' το μυαλό μου".

Η εικόνα που βλέπει κανείς στις παραστάσεις είναι εντελώς απατηλή και δεν έχει καμιά σχέση με αυτά που συμβαίνουν στις πρόβες, εξηγεί ο πρώην δαμαστής. Σε ένα νούμερο, ένας ελέφαντας έτεινε την πατούσα του, μια τίγρη έβαζε από πάνω τη δική της και στο τέλος ο δαμαστής έβαζε κι αυτός το χέρι του - συμβόλιζε, υποτίθεται, τη φιλία ανάμεσα στο ζώο και τον άνθρωπο. "Στην πραγματικότητα, πίσω απ' αυτή την ποιητική εικόνα, υπάρχει μόνο βία. Για προσπαθήστε να βάλετε ορκισμένους εχθρούς να σφίξουν τα χέρια… θα δεχθούν μόνον αν τους απειλείτε με θάνατο. Τότε θα υπακούσουν. Αλλά μόλις πάψει να υφίσταται η απειλή, θα ορμήσουν ο ένας στον λαιμό του άλλου. Στην πίστα, μπορείς να πλησιάσεις ένα λιοντάρι, να χαϊδέψεις τη χαίτη του, ακόμη και να το φιλήσεις στη μουσούδα, αλλά στα παρασκήνια έχεις το ρόπαλο".

Μα καλά, δεν υπάρχουν ευγενικοί δαμαστές; "Εσείς ξέρετε ευγενικούς δεσμοφύλακες, ευγενικούς δήμιους μήπως; Πρέπει να είμαστε σαφείς: η ωμότητα γεννιέται με τον δαμαστή. Από τη στιγμή που παίρνεις ένα αρκουδάκι, το βάζεις σε ένα κλουβί και το βγάζεις στην πίστα, είναι καταστροφή για το ζώο. Και για τον άνθρωπο επίσης, αν έχει καρδιά".