Να μάθουμε να ζούμε με τον καρκίνο

Αφού δεν μπορούμε να τον νικήσουμε, ας βρούμε τρόπους να συμβιώνουμε, λένε ειδικοί

ΡΟΥΣΣΟΣ ΒΡΑΝΑΣ

«Να θεραπεύσουμε τον καρκίνο; Μερικές φορές δεν είναι η καλύτερη λύση». Έτσι προκλητικά τιτλοφορεί μια μεγάλη έρευνά της η εφημερίδα «Γουόλ Στριτ Τζόρναλ». Συμπέρασμα: αφού δεν μπορούμε να νικήσουμε οριστικά την αρρώστια, μπορούμε τουλάχιστον να μάθουμε να συμβιώνουμε μαζί της.

Ελπίδες ζωής. Νέες θεραπευτικές αγωγές μετατρέπουν τον καρκίνο σε χρόνια νόσο

Βρισκόμαστε μπροστά σε μια νέα πραγματικότητα. Μολονότι η μάχη κατά του καρκίνου σημειώνει προόδους και τα ποσοστά ίασης αυξάνονται σταθερά, παράλληλα αυξάνονται και οι περιπτώσεις των ασθενών που, χάρη σε νέες θεραπείες, «συμβιώνουν» με την αρρώστια κάνοντας μια αρκετά φυσιολογική ζωή. Αντί να στοχεύει αποκλειστικά στο να κερδίσει τον «πόλεμο», ένα μεγάλο μέρος της επιστημονικής κοινότητας έχει στρέψει τώρα τις έρευνές του στην «ειρηνική συνύπαρξη» με τον καρκίνο. Σύμφωνα με γιατρούς που μιλούν στην έρευνα της «Γουόλ Στριτ Τζόρναλ», ο καρκίνος μπορεί να γίνει κάτι σαν τον διαβήτη ή κάποιες καρδιαγγειακές νόσους: χρόνιες αρρώστιες, στις οποίες ακολουθείται συντηρητική θεραπευτική αγωγή, που δεν στοχεύει στην οριστική εξάλειψη της νόσου. Είναι αρρώστιες επικίνδυνες, ναι, που μπορούν να αποδειχθούν ακόμη και μοιραίες, αλλά πάντως δεν ισοδυναμούν πια με θανατική καταδίκη.

Η προσέγγιση

Αυτή η νέα στάση της ιατρικής επιστήμης επιβεβαιώνεται από τον Πολ Μπαν, πρόεδρο της Αμερικανικής Εταιρείας Κλινικής Ογκολογίας και διευθυντή της ογκολογικής κλινικής του Πανεπιστημίου του Κολοράντο. «Όλοι εξακολουθούν να αναρωτιούνται πότε θα νικηθεί οριστικά ο καρκίνος», λέει. «Όμως αυτή η προσέγγιση τού ή όλα ή τίποτα δεν είναι η σωστή. Η πραγματικότητα είναι πως έχουμε στη διάθεσή μας ολοένα και περισσότερες θεραπείες, οι οποίες επιτρέπουν στους ασθενείς να ζουν με τον καρκίνο, να μην πεθαίνουν ή τουλάχιστον να πεθαίνουν πολύ αργότερα».

Αυτή η καμπή ευνοείται από τις πρόδους της γενετικής έρευνας για τον καρκίνο. Η φαρμακευτική βιομηχανία προσφέρει νέα φάρμακα που χορηγούνται διά της στοματικής οδού, οι παρανέργειες των οποίων είναι ελαφρότερες από εκείνες της παραδοσιακής χημειοθεραπείας. Παίρνοντας χάπια για την αρρώστια του, ο καρκινοπαθής δεν διαφέρει σε τίποτα από άλλους ασθενείς που πάσχουν από χρόνιες νόσους. Η δόκτωρ Ντέμπορα Άρμστρονγκ, ογκολόγος της Βαλτιμόρης με ειδίκευση στους όγκους των ωοθηκών (στο Αντικαρκινικό Κέντρο Κίμελ του Τζονς Χόπκινς), χρησιμοποιεί εδώ και χρόνια μια «συντηρητική» θεραπεία με βάση τη χορήγηση ταξόλ. Πολλές ασθενείς της απογοητεύονται όταν διαπιστώνουν ότι ο στόχος της δεν είναι η οριστική ίαση. Όμως η εναλλακτική λύση, υποστηρίζει η δόκτωρ Άρμστρονγκ, θα μπορούσε να είναι χειρότερη. Και εξηγεί ότι, αναζητώντας πιο δραστικές λύσεις, πολλοί ασθενείς καταφεύγουν σε εξαιρετικά τοξικά φάρμακα. Εκτός από το ότι τους δίνουν φρούδες ελπίδες, εξασθενούν τον οργανισμό τους τόσο πολύ, που δεν είναι πια σε θέση να υποβληθούν ούτε καν σε άλλες πιο συντηρητικές θεραπείες που όμως παρατείνουν τη διάρκεια ζωής.

Χρόνια η νόσος

Ορισμένες μορφές της νόσου, όπως ο καρκίνος των όρχεων και μερικές μορφές του λεμφώματος και της βρεφικής λευχαιμίας μπορούν να νικηθούν οριστικά και αυτό συμβαίνει ολοένα και πιο συχνά. «Ο καρκίνος μπορεί να νικηθεί», επιβεβαιώνει ο Λάρι Νόρτον, ο οποίος διευθύνει το Κέντρο Σλόαν-Κέτερινγκ στο Μεμόριαλ της Νέας Υόρκης. Όμως υποστηρίζει ότι «η μετατροπή της θανατηφόρου νόσου σε χρόνια είναι ένας σημαντικός σταθμός στον δρόμο μέχρι την οριστική νίκη».

1. ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ

Υπάρχουν πολλές συντηρητικές θεραπείες στην αγωγή της λευχαιμίας και του καρκίνου των πνευμόνων. Αντίθετα με τη χημειοθεραπεία, στις συντηρητικές αγωγές τα φάρμακα χορηγούνται από το στόμα

2. ΠΑΡΑΤΑΣΗ ΖΩΗΣ

Ακόμη και με τις παραδοσιακές θεραπείες, τα ποσοστά ίασης αυξάνονται. Η πιο γνωστή περίπτωση είναι του ποδηλάτη Λανς Άρμστρονγκ, ο οποίος αποθεραπεύθηκε από μεταστατικό καρκίνο των όρχεων

3. ΣΤΟ ΙΝΤΕΡΝΕΤ

Στην ιστοσελίδα της Τζαν Γκάθρι, μιας ασθενούς που συμβιώνει με τον καρκίνο των ωοθηκών εδώ και 20 χρόνια, παρέχονται πληροφορίες για τις θεραπείες (www.healthresource.com).