Εφημερίδα "Τα Νέα"

Αναζήτηση

Βρες
Εμφάνιση

Γνώμες-Σχόλια :: Σχόλιο

( γνωμη - η αναβίωση του καλοπροαίρετου ιμπεριαλισμού :: 21-03-2003) 

ΓΝΩΜΗ Η αναβίωση του καλοπροαίρετου ιμπεριαλισμού

LAWRENCE JAMES

Η ρητορική του ιμπεριαλισμού επιστρέφει. Και ίσως να ακολουθήσει και η πραγματικότητά του. «Το να σταματήσουμε είναι επικίνδυνο, το να υποχωρήσουμε, όλεθρος». Ο πρόεδρος Μπους, που δικαιολογεί τον πόλεμο εναντίον του Ιράκ; Όχι. Είναι ένας Ινδός ανθύπατος, που υπεράσπιζε το 1805 την πολιτική των προληπτικών χτυπημάτων της Εταιρείας των Ανατολικών Ινδιών ενάντια σε όποιον ιθαγενή κυβερνώντα έδειχνε σημάδια αδιαλλαξίας.

Κάθε δήλωση υποδεικνύει τους παραλληλισμούς ανάμεσα στο παρελθόν και το παρόν και τις αντιφάσεις του ιμπεριαλισμού. Μπορούν οι πύραυλοι του πολέμου να αντισταθμιστούν από τις ευλογίες της ειρήνης ενός καλοπροαίρετου νικητή;

Όπως τις σύγχρονες ΗΠΑ, έτσι και την Εταιρεία των Ανατολικών Ινδιών την απασχολούσε το γόητρο. Η πρόοδός της στην ενδοχώρα σημαδεύτηκε από πολέμους που έδειχναν ότι ο σύγχρονος, καλά εκπαιδευμένος στρατός της ήταν αήττητος. Όταν κινδύνευσε η ασφάλεια των βρετανικών Ινδιών, οι κυβερνώντες έκαναν χρήση βίας για να εξουδετερώσουν την απειλή. Τι ειρωνεία, αυτή η τακτική εφαρμόστηκε μία φορά εναντίον των ΗΠΑ, το 1837, στην εξέγερση του Καναδά.

Αυτό εγκαθίδρυσε προηγούμενο στο διεθνές δίκαιο. Πιο απλά, οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις στράφηκαν στο προληπτικό χτύπημα, ως ένα εργαλείο που βελτιώνει το γόητρο, διατηρεί μια ευνοϊκή ισορροπία ισχύος και πτοεί όσους είναι προκλητικοί. Όμως, οι στρατιώτες της πρώτης γραμμής χρειάζονται την διαβεβαίωση ότι αυτό που κάνουν γίνεται για έντιμο και ηθικό σκοπό.

Αυτό γίνεται αντιληπτό από τον Τόνι Μπλερ, παρά την αναβίωση του καλοπροαίρετου ιμπεριαλισμού του. Ειλικρινά, θέλει να αλλάξει τα πράγματα προς το καλύτερο. Παραδόξως, η προοπτική του Μπλερ για ένα ευτυχισμένο Ιράκ ήταν επίσης όραμα ενός από τους αρχιτέκτονές του. Ο Τ. Ε. Λόρενς, το 1920, ήλπιζε ότι το Ιράκ θα γινόταν η Αυστραλία της Μέσης Ανατολής. Γι' αυτό υπερασπίστηκε τη χρήση βομβαρδιστικών για να τιμωρήσει όποιον έβαζε σε κίνδυνο την Pax Britannica στο Ιράκ. Πώς μπορείς ταυτοχρόνως να είσαι ο πεφωτισμένος κομιστής του πολιτισμού και να χρησιμοποιείς βιαιότατες μεθόδους καταναγκασμού; Το παλιό δίλημμα του ιμπεριαλισμού παραμένει ανεπίλυτο…