Εφημερίδα "Τα Νέα"

Αναζήτηση

Βρες
Εμφάνιση

Γνώμες-Σχόλια :: Σχόλιο

( προβολεις - η "ασπίδα του αχιλλέα" σήμερα :: 31-01-2003) 

ΠΡΟΒΟΛΕΙΣ Η "Ασπίδα του Αχιλλέα" σήμερα

Π. Κ. ΙΩΑΚΕΙΜΙΔΗΣ

"Για πέντε αιώνες μόνο ένα κράτος μπορούσε να καταστρέψει ένα άλλο κράτος. Ένας ολόκληρος κόσμος διπλωματίας, διεθνούς δικαίου, συμμαχιών, θαλασσίων, αεροπορικών και χερσαίων δυνάμεων αναπτύχθηκαν πάνω στην προοπτική της σύγκρουσης μεταξύ κρατών. Μόνο τα κράτη μπορούσαν να συγκεντρώσουν τους πόρους προκειμένου να απειλήσουν την επιβίωση άλλων κρατών. Μόνο τα κράτη μπορούσαν να προετοιμάσουν τις κοινωνίες για να αμυνθούν απέναντι σε απειλές.

Μόνο τα κράτη μπορούσαν να οργανώσουν συνέδρια ειρήνης". Αυτά γράφει το πλέον πολυσυζητημένο βιβλίο των τελευταίων μηνών - το βιβλίο του Ph. Bobbit με τίτλο "The Shield of Achilles. War, Peace and the Course of History" - Η Ασπίδα του Αχιλλέα. Πόλεμος, Ειρήνη και η Πορεία της Ιστορίας - (London, Allen Lane, 2002). Τώρα, συνεχίζει το εν λόγω έργο, έχουμε περάσει σε μια εντελώς διαφορετική περίοδο. Μια μικρή ομάδα φανατικών (ή μια εγκληματική συμμορία) μπορούν, εφοδιασμένοι με όλα τα μέσα της σύγχρονης τεχνολογίας (από την ατομική βόμβα μέχρι το Διαδίκτυο) να καταστρέψουν ή υποτάξουν κράτη και κοινωνίες. Το κράτος, που σύμφωνα με τον Bobbit έχει μετεξελιχθεί από "κυρίαρχο κράτος" (sovereign state), σε "κράτος αγορά" (market state), βρίσκεται αντιμέτωπο με εντελώς πρωτόγνωρες απειλές, κινδύνους, προκλήσεις. Το πώς αντιμετωπίζεται η νέα κατάσταση είναι το κεντρικό ερώτημα της διεθνούς agenda, ιδιαίτερα μετά την 11η Σεπτεμβρίου 2001. Υπάρχουν απλοϊκές προσεγγίσεις που ζητούν τις λύσεις είτε μέσα στα στενά όρια του εθνικού κράτους είτε αποκλειστικά στη χρήση της στρατιωτικής δύναμης. Πρόκειται για μάλλον αδιέξοδη προσέγγιση. Η απάντηση στη νέα πραγματικότητα δεν μπορεί παρά να είναι "υπερεθνική" και στη βάση ολοκληρωμένης στρατηγικής πολλαπλών μέσων και στόχων. Το εθνικό κράτος μπορεί να επενδύει δισεκατομμύρια για την ασφάλεια ενός γεγονότος (π.χ. Ολυμπιάδα 2004) αλλά δεν αντιμετωπίζει το πρόβλημα στη ρίζα του. Η υπερεθνική προσέγγιση υπογραμμίζει την ανάγκη για διεθνή συνεργασία και αποτελεσματική "παγκόσμια διακυβέρνηση". Το "παράδοξο της αμερικανικής πολιτικής", όπως θα έλεγε ένας διακεκριμένος Αμερικανός, ο J. Nye, είναι ότι οι ΗΠΑ εμφανίζουν δυσχέρεια να κατανοήσουν την πραγματικότητα αυτή.