Φαινόμενα

Αναίτια αποκαθήλωση

Οι κληρονομικές υποθέσεις ενός "μύθου" γίνονται θέαμα και προσβάλλουν όχι μόνο τη μνήμη, αλλά και το απαραβίαστο του τέλους του

ΠΟΠΗ ΔΙΑΜΑΝΤΑΚΟΥ

Όταν το φως των προβολέων πέσει στα πολύ προσωπικά των μύθων, τότε τίποτε δεν μένει όρθιο. Ούτε ο θρύλος του Στέλιου Καζαντζίδη…

Με αφορμή την έκδοση ενός βιβλίου έγινε και πάλι θέμα και θέαμα η ζωή του Στέλιου Καζαντζίδη και κυρίως εκείνο το προσωπικό, το ιδιαίτερο κομμάτι της ζωής του, ο γάμος του. Όσα σκανδαλιστικά γι' αυτή την υπόθεση αναφέρονται σε νεοκδοθέν βιβλίο απασχόλησαν τηλεπαράθυρα (Alter), έφεραν στο στούντιο τη χήρα του (Σήμερα με την Άννα, Mega) και ο κύκλος μιας υπόθεσης, που εξελίσσεται άδικα για τη μνήμη ενός ανθρώπου, άνοιξε και πάλι.

Ξέρουμε πως το θέαμα της εποχής μας τρέφεται με την αποκαθήλωση των μύθων. Τους κατασκευάζει με υλικό αληθινό ή ψεύτικο, μύθους φαντασμαγορικούς, μύθους τρομοκρατικούς, μύθους εκτυφλωτικούς, για να προχωρήσει μετά στον θεαματικό εκφυλισμό τους. Και ο Καζαντζίδης έγινε μύθος για φίλους και εχθρούς. Τι νόημα έχει όμως, να αναζητούν δικαίωση των συναισθημάτων τους και οι μεν και οι δε ερμηνεύοντας τη ζωή του, δίνοντας διαστάσεις που κανείς δεν μπορεί ούτε να επιβεβαιώσει, ούτε να αποκλείσει;

Αλήθεια, τι νόημα έχει και για ποιον, να περιφέρεται η χήρα Καζαντζίδη στα κανάλια για να αποκρούσει κατηγορίες που αφορούν τον τρόπο της κοινής της ζωής με τον εκλιπόντα μύθο του ελληνικού τραγουδιού; Οι ιστορίες που βλέπουν το φως της δημοσιότητας, για το ότι εκείνη δεν ήταν υπόδειγμα συζύγου και άξια του μύθου του, μόνο στη μνήμη εκείνου που έφυγε κάνουν κακό. Και φυσικά δεν έχει καμία άλλη αξία από το να τροφοδοτήσει κουτσομπολιά η επιδεικτική αξιοπρέπεια μιας κυρίας, που δεν καταδέχεται να απαντήσει, αλλά απαντάει εκθέτοντας συγκινητικές λεπτομέρειες από τη σχέση της, χαρτιά που δείχνουν τη διάγνωση των γιατρών για την ασθένεια του Στέλιου Καζαντζίδη - την κατηγορούν ότι περίπου τον σκότωσε αποκρύπτοντας την αλήθεια στην αρχή - και ακόμη ότι ξένος γιατρός τής είπε ότι είναι "υπόδειγμα συζύγου και θα ήθελε και η δική του σύζυγος να την έχει πρότυπο" (Σήμερα με την Άννα).

Θλιβερό θέαμα και ακρόαμα και ακόμη χειρότερο επειδή είναι αναίτια βέβηλο, για μια μνήμη που δεν έχει τρόπο να αποκατασταθεί. Και δεν φτάνει που το κουτσομπολίστικο θέαμα συρρικνώνει τη ζωή σε μια απλή απαρίθμηση των αδικιών και των μικροτήτων, συρρικνώνεται και ο θάνατος σε αφορμή για να ανατροφοδοτούνται οι μικρότητες. Παύει να είναι εκείνη η οριστική τελεία, που οφείλει να θεραπεύσει τις αγωνίες και τις αναμονές της ζωής, μια και τίποτε δεν υπάρχει που να μπορεί να διορθωθεί. Ό,τι έγινε έγινε, ό,τι απέμεινε μόνο σεβασμό δικαιούται, όσο για τις κληρονομιές και τις "διαθήκες", οι εμπλεκόμενοι και αναμένοντες την ανταμοιβή για την αγάπη τους, ας βρουν άκρη.

Παύει να έχει το τέλος την ιερότητα του απαραβίαστου. Ακούμε για περιουσίες, για χρήματα που θα πάρουν οι μεν ή οι δε συγγενείς, ότι θα τα πάρει όλα η σύζυγος και εκείνη λέει πως τίποτε δεν έμεινε, γιατί η νοσηλεία ήταν ακριβή.

Μια άθλια δίκη, όπου δικάζονται οι προσωπικότητες, και δυστυχώς η προσωπικότητα του εκλιπόντος με εκείνη την καφκική έννοια. Δικάζονται οι επιλογές του. Και τίθεται στην κρίση του εύκολου αμοραλισμού της "κοινής γνώμης", μια υπόθεση που δεν την αφορά πια.

Η υπόθεση Καζαντζίδη δεν είναι ευθύνη φυσικά της τηλεόρασης, που απλώς αξιοποιεί το πρόσφορο υλικό. Μόνο που επιβεβαιώνεται με αυτή την θλιβερά απολαυστική για το φιλοθεάμον κοινό αποκαθήλωση, εκείνο το αίσθημα ντροπής, που περιγράφει ο Κάφκα με αποτροπιασμό στη "Δίκη", την ντροπή του μελλοθάνατου Κ. ότι έμελλε να γίνει "αντικείμενο" εκτεθειμένο στο αδιάκριτο βλέμμα των άλλων, μια ντροπή, που θα υπήρχε και μετά τον θάνατό του. Στη σύγχρονη μυθολογία όμως, την είσοδο στον πέραν της ζωής κόσμο δεν την φυλά ο Κέρβερος, αλλά οι κάμερες, σ' αυτές "λογοδοτούν" οι αποχωρούντες.