Νταλί "απέδρασε" από τη φυλακή!

Ο Έλληνας φίλος του Σαλβαντόρ Νταλί, Νίκος Σ. Υπερήφανος, αποκαλύπτει στα "ΝΕΑ" την ιστορία του έργου του μεγάλου σουρεαλιστή, που "έκανε φτερά" από τις ανδρικές φυλακές στο Ράικερς Άιλαντ της Νέας Υόρκης

ΜΑΙΡΗ ΑΔΑΜΟΠΟΥΛΟΥ

Σε δύο σχεδόν ώρες ο Νταλί (κάτω) ολοκλήρωσε τον "Εσταυρωμένο" του που δώρισε στις φυλακές και το οποίο παρέδωσε ο στενός του φίλος, ο Έλληνας Νίκος Υπερήφανος

Φτερά έκανε ένας πίνακας του μεγάλου σουρεαλιστή του 20ού αιώνα Σαλβαντόρ Νταλί, που κοσμούσε τις ανδρικές φυλακές του Ράικερς Άιλαντ της Νέας Υόρκης για σχεδόν 40 χρόνια. Στη θέση του οι δράστες άφησαν ένα απλό αντίγραφο (κατά την τακτική της κινηματογραφικής "Υπόθεσης Τόμας Κράουν"), ενώ η "απόδραση" του πίνακα που έγινε αντιληπτή προ ημερών αποτελεί μυστήριο. Η μοναδικότητα και ιστορία του, που αποκαλύπτει στα "ΝΕΑ" ο στενός φίλος του Νταλί Νίκος Υπερήφανος, ανεβάζουν την αξία του κάπου στα 500.000 ευρώ.

Ο "Εσταυρωμένος", όπως είναι ο τίτλος του έργου (καμωμένο το 1965 από ειδικά μολύβια που χρησιμοποιούσε ο Νταλί, με διαστάσεις 1,2Χ 0,9 μ.), δεν ήταν παρά ένα δώρο του καλλιτέχνη προς τους κρατούμενους.

"Η φιλία μου με τον Νταλί ήταν γνωστή", λέει στα "ΝΕΑ" ο στενός φίλος και συνεργάτης του Νίκος Υπερήφανος, που γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη, αλλά ζει και δραστηριοποιείται επιχειρηματικά στη Νέα Υόρκη. Τούτος ήταν και ο λόγος που η πρώην υπεύθυνη του τομέα αναμορφωτηρίου Άννα Μόσκοβιτς Κρος τον παρακάλεσε να μεσολαβήσει ώστε να πείσει τον Νταλί να επισκεφθεί τους κρατούμενους. "Εκείνος ενθουσιάστηκε από την ιδέα, αλλά η σύζυγός του, Γκαλά, επέμενε να δοθεί δημοσιότητα στο θέμα, όπως και έγινε. Την ημέρα που επρόκειτο να κάνει την επίσκεψη όμως, ο Νταλί ανέβασε 40 πυρετό. Ήταν η πρώτη φορά που τον είδα με τα μουστάκια κάτω… Κατέβηκα και είπα στους δημοσιογράφους που περίμεναν στο σαλόνι του ξενοδοχείου St. Regis (όπου διέμενε και διατηρούσε και ατελιέ) ότι ο καλλιτέχνης ήταν πολύ άρρωστος και δεν μπορούσε να πραγματοποιήσει την επίσκεψη. Ωστόσο φρόντισα να τους μεταφέρω ότι ο Νταλί θα έκανε ένα δώρο στους κρατούμενους".

Πράγματι ο ζωγράφος κατέβηκε στο ατελιέ του και μέσα σε δύο σχεδόν ώρες είχε φτιάξει τον "Εσταυρωμένο". "Αριστερά είχε γράψει ότι πρόκειται για ένα δώρο του Νταλί και στην άλλη πλευρά ότι δεν μπορεί το συγκεκριμένο έργο να βγει από τις φυλακές", εξηγεί ο κ. Υπερήφανος, που ήταν εκείνος που παρέδωσε τον "Εσταυρωμένο".

Ο ασπρόμαυρος πίνακας με τις κόκκινες πινελιές έμεινε για 16 χρόνια στο εστιατόριο της φυλακής και αργότερα μεταφέρθηκε στο εντευκτήριο, όπου δεν υπάρχουν κάμερες ασφαλείας αλλά φύλαξη καθ' όλο το 24ωρο, ενώ η είσοδος δεν επιτρέπεται στους κρατούμενους και στους συγγενείς τους παρά μόνο στο προσωπικό.

"Το 1981 ο υπεύθυνος των φυλακών χρειαζόταν περίπου 100.000 δολάρια και ανακοίνωσε πως θα πωλούσε τον "Εσταυρωμένο". Τηλεφώνησα με ενθουσιασμό στον διευθυντή, γιατί ήθελα να αποκτήσω το έργο και μάλιστα σε αυτή την τιμή", θυμάται ο Έλληνας επιχειρηματίας. "Πήγα στη φυλακή για να συζητήσω, αλλά όταν είδα ότι ο Νταλί είχε γράψει επάνω πως ο πίνακας δεν μπορεί να βγει από τις φυλακές, πρότεινα στον διευθυντή να κάνουμε μεταξοτυπίες ώστε να εισπράξει τα λεφτά που χρειαζόταν και να μη χρειαστεί να πουλήσει το έργο. Πράγματι, στείλαμε τέλεξ στο Παρίσι, όπου βρισκόνταν ο Νταλί και εκείνος απάντησε: "Να κάνει ό,τι θέλει ο κύριος Υπερήφανος". Τελικά όμως ο κυβερνήτης δεν έδωσε την έγκρισή του και δεν πραγματοποιήθηκε το σχέδιο. Πρόκειται για μοναδικό έργο, η αξία του οποίου πρέπει να φτάνει σχεδόν στα 500.000 δολάρια".

Οι υπεύθυνοι των φυλακών διαπίστωσαν την κλοπή όταν πρόσεξαν ότι ο πίνακας έμοιαζε "πολύ καινούργιος και τα χρώματά του φωτεινά" και η μεγάλη χρυσή κορνίζα του είχε εξαφανιστεί. Τώρα οι αρμόδιοι ερευνούν ποιοι είχαν πρόσβαση στον χώρο, ενώ ο εκπρόσωπος Τύπου των φυλακών χαρακτήρισε την υπόθεση "μεγάλο μυστήριο".